Εμμέσως πλην σαφώς όμως ανοίγει θέμα μειώσεων στις συντάξεις που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ, γιατί, αν τελικώς οι εισφορές των επαγγελματιών αλλάξουν ή μειωθούν ή αν υπολογιστούν με μια πιο χαμηλή βάση εισοδήματος, αυτό θα έχει άμεσο αντίκτυπο στα έσοδα του ΕΦΚΑ και ο αντίκτυπος αυτός θα «χτυπήσει» στις συντάξεις.
Το υπουργείο Εργασίας δεν αιφνιδιάστηκε από τις εστίες αντισυνταγματικότητας που εντόπισε το ΣτΕ. Ομως, απορρίπτει το ενδεχόμενο επιστροφής στο παλιό καθεστώς για τις εισφορές επαγγελματιών και αγροτών (σ.σ.: εισφορές με σταθερές κλίμακες ανεξαρτήτως εισοδήματος όπως ήταν έως το 2016), όπως αποκάλυψε στον Ελεύθερο Τύπο κορυφαίο στέλεχός του.
Εξετάζεται όμως το σχέδιο της καθιέρωσης ενός ενιαίου πλαφόν φόρων και εισφορών, ώστε και οι δύο αυτές επιβαρύνσεις να μην ξεπερνούν το 55% του δηλωθέντος εισοδήματος.
Το υπουργείο Εργασίας σκοπεύει, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Ε.Τ.», να θέσει το σχέδιο αυτό στους δανειστές και να εφαρμοστεί από το 2019. Η κυοφορούμενη απόφαση του ΣτΕ, λοιπόν, κατά κάποιον τρόπο εξυπηρετεί την κυβέρνηση, αλλά ο άγνωστος «Χ» είναι η τρόικα και… οι περικοπές συντάξεων.
Σήμερα οι φόροι και οι εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες φτάνουν έως και 75% του εισοδήματος, που ισοδυναμεί με δήμευση. Με αυτά τα «χαράτσια» όμως πληρώνονται οι συντάξεις του ΕΦΚΑ.
Αν το όριο πέσει στο 55% του εισοδήματος, θα υπάρξει μοιραία μείωση των εσόδων, εκτός και αν το πλαφόν του 55% (αντί 75%) οδηγήσει κάποιους σε πληρωμή εισφορών και φόρων, ώστε να κλείσουν οι τρύπες των εσόδων. Με τη γενικευμένη καθίζηση της οικονομίας, όμως, ακόμη και αν οι 1,3 εκατ. επαγγελματίες πλήρωναν το 55% του εισοδήματος σε φόρους και εισφορές, η τρύπα δεν θα έκλεινε για τον απλό λόγο ότι τα εισοδήματα έχουν μειωθεί δραματικά και για το 2017 αλλά και το 2018!
Η πραγματική βόμβα της κυοφορούμενης απόφασης του ΣτΕ δεν είναι τόσο οι εισφορές που ακυρώνονται όσο οι συντάξεις που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ξαναμπαίνουν στην… κλίνη των περικοπών και όπως φαίνεται δεν θα περιοριστούν μόνο στο 18% από τον Δεκέμβριο του 2018, αλλά μπορεί να είναι και μεγαλύτερες.
Το σχέδιο για πλαφόν έως 55% σε φόρους και εισφορές είχε προ μηνός συζητηθεί στο υπουργείο με φορείς των επιστημόνων (δικηγόρους), ενώ στο παρελθόν είχαν γίνει και δηλώσεις υπέρ της σταδιακής αποκλιμάκωσης των επιβαρύνσεων από τον υφυπουργό Τάσο Πετρόπουλο.
Η αφορμή για να επανέλθει στο προσκήνιο δίδεται αναπόφευκτα από το ΣτΕ.
Το ΣτΕ φέρεται να αποφάνθηκε σε διάσκεψη της Ολομελείας του τη Μεγάλη Παρασκευή με ψήφους 17 υπέρ και 8 κατά ότι είναι αντισυνταγματικές δύο διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου:
1. Η ένταξη των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι) αλλά και αγροτών στον ΕΦΚΑ.
2. Ο υπολογισμός της εισφοράς του ΕΦΚΑ με βάση το εισόδημα που είναι 26,95% για τους ελεύθερους επαγγελματίες, 37,95% για τους μηχανικούς και τους δικηγόρους, 33,95% για τους γιατρούς, φαρμακοποιούς και 23,2% για τους αγρότες.
Αντίθετα, κρίθηκε σύννομη η ένταξη στο φορέα των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.
Τις παραπάνω πληροφορίες από τη διάσκεψη του ΣτΕ για τις αντισυνταγματικές διατάξεις δημοσίευσε η εφημερίδα «Πρώτο Θέρμα». Ωστόσο, η απόφαση θα αργήσει και κάποιοι λένε ότι θα πάει έως και δύο μήνες πίσω (δηλαδή Ιούνιο), γιατί τα όσα βγήκαν στη δημοσιότητα έχουν ήδη ταρακουνήσει την κυβέρνηση και καθιστούν αβέβαιη τη νομιμότητα των εισφορών που καλούνται να πληρώνουν κάθε μήνα περίπου 1,3 εκατομμύρια ασφαλισμένοι.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας φέρνει τα πάνω-κάτω, στα έσοδα του ΕΦΚΑ αλλά και στις συντάξεις.
Αυτό που δεν μπορεί να γίνει είναι να επανέλθουν οι παλιές εισφορές, καθώς, όπως ανέφερε αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου στον «Ε.Τ.», κάτι τέτοιο προϋποθέτει απόσχιση από τον ΕΦΚΑ και επανασύσταση του ΟΓΑ, του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ, και μάλιστα «προικοδότηση» των Ταμείων αυτών με αποθεματικά για να πληρώνουν και συντάξεις. Αποθεματικά όμως δεν υπάρχουν, γιατί με την κατάργηση των εν λόγω φορέων η περιουσία τους πέρασε στον ΕΦΚΑ. Αν γυρίσουν στο παλιό καθεστώς, θα πρέπει να ο ΕΦΚΑ να τους επιστρέψει και τα αποθεματικά τους που σήμερα είναι δεσμευμένα στην Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς η κυβέρνηση έχει «σκουπίσει» τα όποια περισσεύματα των κρατικών φορέων υποχρεώνοντάς τους να τα τοποθετούν στην Τράπεζα της Ελλάδος για να μετατρέπονται σε ομόλογα του Δημοσίου. Τα κρατικά ταμεία έχουν μόνον όσα χρειάζονται και δηλώνουν για πληρωμές μισθών και συντάξεων.
Αν βρεθούν σε ανάγκη, θα πρέπει να πάρουν άδεια για να χρηματοδοτηθούν εκτάκτως από τα αποθεματικά που έχουν τοποθετήσει στην ΤτΕ. Τυχόν επαναφορά του παλιού καθεστώτος στις εισφορές θα τίναζε στον αέρα τον ΕΦΚΑ γιατί θα έπρεπε να εξασφαλίσει με αποθεματικά τον ΟΓΑ, τον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ αλλά σε αυτή την περίπτωση δεν θα είχε ο ΕΦΚΑ τα απαραίτητα αποθεματικά για τις συντάξεις.
Διαψεύδει ο Πετρόπουλος για τον ΕΦΚΑ: Είναι ασφαλής, δεν υπάρχει ανησυχία
Δεν είναι στον αέρα ο ΕΦΚΑ, είναι ασφαλής και τίποτα δεν με ανησυχεί, δήλωσε στο Πρώτο Πρόγραμμα και στην εκπομπή GPS ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης, Τάσος Πετρόπουλος σχετικά με την «υπό έκδοση» απόφαση του ΣτΕ για τις εισφορές των μη μισθωτών και τον ΕΦΚΑ.
«Απόφαση ακόμα δεν έχει διατυπωθεί για να ξέρουμε τις ειδικότερες σκέψεις. Δεν ξέρουμε καν σε τι θέμα αποφαίνεται το ΣτΕ» τονίζει ο κ. Πετρόπουλος και προσθέτει: «Ο ΕΦΚΑ είναι ασφαλής. Οι αποδόσεις και οι επιδόσεις είναι εκείνες που ενισχύουν τη βιωσιμότητά του και την ανάπτυξή του. Δεν υπάρχει τίποτα που να με ανησυχεί. Απολύτως τίποτα. Δεν ξέρω καν την απόφαση. Όμως αυτό το οποίο έχω πει, ακόμα από την έναρξη του ΕΦΚΑ, είναι ότι η πρώτη περίοδος θα είναι περίοδος οργάνωσης και θεμελίωσης των στηριγμάτων που θα έχει ο ΕΦΚΑ για τη μακροβιότητά του.
Το δεύτερο αφορά την επανεξέταση, αφού πετύχουμε να έχουμε καλά οικονομικά αποτελέσματα τα οποία και έχουμε πια με σταθερά πλεονάσματα, ποσών επιβαρύνσεων εκεί όπου πραγματικά μπορεί να περιορίζουν με βάση την αρχή της αναλογικότητας την οικονομική ελευθερία μερικών επιχειρήσεων που μπορεί να είναι εισοδήματα μεταξύ 40 και 70 χιλιάδων ευρώ. Αυτό το έχουμε πει και το έχουμε εκτιμήσει ως κάτι το οποίο πρέπει να αλλάξουμε και θα γίνει αυτό. Αν είναι αυτή η σκέψη του ΣτΕ τότε είμαστε σε συμφωνία… Λέω για το μέρος των εισφορών που αφορά βάση υπολογισμού από 30,40 έως και 70 χιλιάδες. Αν έχεις 500 χιλιάδες εισόδημα δεν πειράζει να δώσεις 18 χιλιάδες. Όταν έχεις όμως 70 χιλιάδες είναι ένα θέμα. Σου περιορίζει κάπως το περιθώριο να κάνεις τις πολιτικές επιλογές επενδύσεων σαν επιχείρηση. Σε αυτή την περίπτωση είναι περίπου το 5% του συνόλου των ασφαλισμένων. Μιλάμε για τέτοιο ποσοστό.
«Εμείς το είπαμε πρώτοι, το έχω πει κατ’ επανάληψη και είναι μια άσκηση την οποία κάνουμε. Θα είναι ένας τρόπος υπολογισμού των εισφορών. Δηλαδή περίπου από 22 χιλιάδες μέχρι τις 70 χιλιάδες που σας είπα ένα ποσοστό 5%. Είναι ένα ζήτημα οικονομοτεχνικό που κοιτάζουμε για να μην έχουμε ζήτημα δημοσιονομικό ελάττωσης των αποθεματικών. Δεν το νομίζω βέβαια. Από το 2019 είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε μια άλλη προσέγγιση. Είναι στην πολιτική μας στόχευση. Εικάζω ότι για να αποφανθεί το ΣτΕ για το αν είναι αντισυνταγματική μια διάταξη, θα έχει κάνει τουλάχιστον μια προσέγγιση αναφορικά με το αναλογιστικό αποτέλεσμα της επιρροής που θα έχει στο σύστημα η απόφασή του. Συνεπώς θα πρέπει να σκεφτεί και να αποδείξει για παράδειγμα ότι το Ταμείο Νομικών το οποίο ήταν ελλειμματικό και το οποίο έπαιρνε λεφτά από άλλους φορείς για να δίνει συντάξεις, θα μπορεί να επιβιώσει εκτός του ΕΦΚΑ. Το ίδιο και για τους αγρότες, οι οποίοι δεν είχαν αποθεματικό, διότι ο ΟΓΑ κατέβαλε προνοιακές συντάξεις. Επομένως όταν το ΣτΕ πει «έξω οι αγρότες από τον ΕΦΚΑ», θα πρέπει να αποφανθεί κιόλας πως θα παίρνουν συντάξεις. Διότι κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τη συνταγματική υποχρέωση που υπάρχει για την προστασία των συντάξεων προς τους πολίτες».
Αναφορικά με τον κλάδο σύνταξης του Ταμείου Νομικών, ο υφυπουργός Εργασίας σημείωσε ότι «το 2015 παρουσίαζε έλλειμμα 68 εκατ. ευρώ το οποίο καλύφθηκε με 40 εκατ. ευρώ από τον ΑΚΑΓΕ και τα υπόλοιπα 28 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά. Πώς θα γίνει οι δικηγόροι και οι δικαστές να παίρνουν συντάξεις από το ΤΑΝ; Αφού δεν υπάρχουν αποθεματικά. Αυτά πρέπει να μας πει το ΣτΕ…Όταν θα αποφανθεί το ΣτΕ θα πρέπει να έχει σκεφτεί πρώτα τι θα γίνει με τις συντάξεις αυτών των ανθρώπων. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος πια. Είναι το μέρος της εθνικής σύνταξης καθώς και το ανταποδοτικό κομμάτι. Δεν υπάρχουν τέτοιες εισφορές για τους αγρότες για να παίρνουν σύνταξη. Μηδενίζεται το κοντέρ. Και για τους νομικούς επίσης. Ακούω πανηγυρισμούς και αλαλαγμούς χαράς και δεν καταλαβαίνω το λόγο για τον οποίο μπορεί κάποιος να χαίρεται. Αν μείνει μόνος του, απομονωμένος από τους υπόλοιπους ασφαλισμένους, δεν είναι βιώσιμο το σύστημα».
Ο κ. Πετρόπουλος τονίζει ακόμη ότι «είναι παλιά, μόνιμη και σταθερή η νομολογία για το ΣτΕ… Δεν αποτελεί αντικείμενο της δικής του δικαιοδοσίας ό,τι αφορά την οργάνωση του κράτους. Αυτό ανήκει τη δημόσια διοίκηση. Εκείνο που θα πρέπει να κάνει το ΣτΕ είναι να κρίνει τις νομικές έννοιες. Της αρχής της αναλογικότητας, της ισότητας. Όχι πρωτοβουλίες που αφορούν τη συγκρότηση του κράτους, αλλιώς δεν θα υπήρχε η δυνατότητα να κυβερνά η κυβέρνηση η οποία εκλέγεται. Δεν νομίζω ότι τελικά το ΣτΕ θα δείξει μια τέτοια συμπεριφορά. Έχω μια άλλη αίσθηση.
Το σκέφτομαι νομικά. Θα ήταν πολύ δύσκολο να σκεφτεί κάποιος ότι το ΣτΕ θα μπει σε τέτοιες σκέψεις. Δεν νομίζω ότι θα αδιαφορήσουν οι έχοντες την ευθύνη στη σύνθεση αυτής της ολομέλειας. Δεν νομίζω να αλλάξουν θέση ως προς την πάγια νομολογία του ΣτΕ… Θα αντιπαρατίθενται πρώτα από όλα, με την ίδια νομολογία το ΣτΕ. Δεν μπορεί να εισέρθει σε θέματα διοίκησης. Αλλά αντιπαρατίθενται και με προηγούμενες αποφάσεις του. Αποφάσισε, για παράδειγμα, ότι ορθά εντάχθηκαν στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης ασφαλιστικοί λογαριασμοί ιδιωτικής ασφάλισης, όπως π.χ. της τράπεζας Αττικής. Ήταν ασφαλιστήριο συμβόλαιο, (ούτε καν Οργανισμός Κοινωνικής Ασφάλισης), το οποίο και εντάχθηκε στο ΕΤΑΤ. Τότε θεώρησε ότι ορθά εντάσσονται ιδιωτικοί φορείς, ασφαλιστικά προγράμματα, στον κορμό της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης, ενώ εδώ φέρεται να κρίνει ότι κακώς η κυβέρνηση ενοποιεί σε ένα φορέα κοινωνικής ασφάλισης όλους τους πολίτες με τις διατάξεις ισονομίας και προστασίας που επιβάλει το Σύνταγμά μας. Η τρίτη αντιπαράθεση θα είναι απέναντι σε όλους εκείνους οι οποίοι ρημάχτηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια από εξοντωτικές εισφορές που επέφεραν τα ασφαλιστικά κλιμάκια. Το 83% των ελευθέρων επαγγελματιών έχουν ελαφρυνθεί σε βαθμό καθοριστικό για να μπορούν να επιβιώνουν. Τι θα πει το ΣτΕ απέναντι σε όλους αυτούς τους ελεύθερους επαγγελματίες αν τους επιβαρύνει ξανά με τις ασφαλιστικές κλίμακες του ΤΕΒΕ; Μιλάμε για κλείσιμο δεκάδων επιχειρήσεων που έχουν ανακουφιστεί στο μεταξύ. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να φανταστώ ότι δεν θα λάβει υπόψιν το ΣτΕ, καθώς στο σκεπτικό όλης της συζήτησης είναι η υπέρμετρη επιβάρυνση. Μεγαλύτερη επιβάρυνση από αυτή η οποία προέκυπτε από τα ανελαστικά κλιμάκια, τα οποία δεν λάμβαναν υπόψιν τα εισοδήματα, δεν υπήρχε και οδήγησε σε αφανισμό πάρα πολλές επιχειρήσεις».
Κόλλιας για ΕΦΚΑ: Δήμευση των εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών
«Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, εάν και εφόσον είναι όπως αναφέρουν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες, αποτελεί δικαίωση όλων όσων επισημάναμε εξαρχής, ότι η επιβολή των συγκεκριμένων ασφαλιστικών εισφορών είναι στην ουσία δήμευση των εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών και όχι λύση στο πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας».
Αυτό υπογράμμισε ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Κωνσταντίνος Κόλλιας σε δήλωσή του σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ για τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών στον ΕΦΚΑ, προσθέτοντας ότι το διάστημα κατά το οποίο εφαρμόζεται το συγκεκριμένο μέτρο, έχουν καταγραφεί προβλήματα, τα οποία έχουν επαληθεύσει τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις του Επιμελητηρίου.
Αναλυτικά ο κ. Κόλλιας αναφέρει τα εξής:
«Η σημαντική μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών για το 2016 είναι απόρροια και του γεγονότος ότι οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται ως ποσοστό επί των καθαρών κερδών των υπόχρεων. Έτσι, η παραοικονομία έχει διογκωθεί, αφού καταγράφονται φαινόμενα αύξησης της συναλλαγής με τους πελάτες τους κάτω από το τραπέζι. Επιπλέον, αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών, που έχουν αναγκαστεί να διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, από τη στιγμή που ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου. Τέλος, ενισχύθηκε το αίσθημα της αδικίας για τους συνεπείς ελεύθερους επαγγελματίες, που δηλώνουν όλα τους τα εισοδήματα.
Η λύση είναι αυτή, που είχαμε επισημάνει εξ αρχής, και είναι μονόδρομος: Η δραστική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που καλούνται να πληρώσουν κάθε μήνα οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Σε καμία περίπτωση, οι εισφορές και οι φόροι δεν πρέπει να ξεπερνούν το 50% του καθαρού εισοδήματος του ελεύθερου επαγγελματία, ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Η πρότασή μας για το σύνολο του ασφαλιστικού συστήματος, όπως αυτή έχει καταρτιστεί από ειδική επιστημονική επιτροπή, προβλέπει, μεταξύ άλλων:
-Τρία Ταμεία Κύριας Ασφάλισης: Μισθωτών, Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αγροτών καθώς και ένα ταμείο επικούρησης και εφάπαξ με δύο αυτοτελείς κλάδους.
– Έναν μεικτό τρόπο υπολογισμού των εισφορών, που να λαμβάνει υπόψη όχι μονό τα χρόνια ασφάλισης, ούτε μόνο το εισόδημα, αλλά και τις δυο αυτές παραμέτρους.
– Το σύνολο των φόρων και εισφορών που καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας δεν θα πρέπει να ξεπερνά ένα συγκεκριμένο ποσοστό του καθαρού εισοδήματός του (50%), το οποίο του διασφαλίζει την αποπληρωμή και των υπολοίπων υποχρεώσεών του (π.χ. δάνεια), την βιωσιμότητα της δραστηριότητας του, αλλά και την κάλυψη τουλάχιστον του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης.
– Το διανεμητικό χαρακτήρα, που πρέπει να έχει το ασφαλιστικό σύστημα, με διευρυμένα χαρακτηριστικά διαγενεακής και κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως ισχύει στην συντριπτική πλειοψηφία των κρατών – μελών της Ευρωζώνης
– Τη μακροχρόνια βιωσιμότητά του, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την άμεση εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, με την συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών (κοινωνικοί φορείς, επιμελητήρια κλπ.), η οποία θα ποσοτικοποιεί πλήρως τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και θα οδηγεί σε εύρεση της βέλτιστης επιλογής.
– Τη διατήρηση των ποσοστών αναπλήρωσης σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να μην υφίστανται τόσο οι νέοι όσο και οι παλαιοί εργαζόμενοι σημαντική μείωση του βιοτικού τους επιπέδου εξερχόμενοι από την αγορά εργασίας και εισερχόμενοι στο συνταξιοδοτικό βίο. Σημαντικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να διαδραματίσουν τα συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά συστήματα (π.χ. επαγγελματικά ταμεία) και η πρόβλεψη για επαρκείς δυνατότητες θεμελίωσης συμπληρωματικών συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και παροχών.»
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]