Η εκτόξευση των ταχυδρομικών αντικειμένων μετά την πανδημία και καινοτομίες όπως τα lockers προκάλεσαν ντόμινο εξελίξεων με πολλές εταιρίες που είχαν και το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς να αναγκάζονται να προσαρμοστούν στον νέο τρόπο «παραδόσεων».

Η ανάγκη για πιο ευέλικτες και ταχύτατες υπηρεσίες παράδοσης, καθώς και η εφαρμογή νέων τεχνολογιών στον τομέα των logistics ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα με στόχο οι εταιρίες ταχυμεταφορών να προσφέρουν στους καταναλωτές περισσότερες επιλογές και ευέλικτες παραδόσεις.

Η συγχώνευση των ΕΛΤΑ Currier με τα ΕΛΤΑ και η εξαγορά της ACS αποτελούν κινήσεις που δείχνουν την κινητικότητα του κλάδου αλλά και τον έντονο ανταγωνισμό για τις εταιρίες που έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.

Στο νέο αυτό περιβάλλον ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας είναι η ανάπτυξη των lockers (θυρίδες παραλαβής), που προσφέρουν νέες δυνατότητες στις υπηρεσίες παράδοσης.

Οι ταχυμεταφορές δεν είναι πια μόνο θέμα ταχύτητας. Είναι θέμα δεδομένων, πράσινων υποδομών, customer experience και συνεργειών. Η επόμενη πενταετία θα καθορίσει ποιες εταιρίες θα επιβιώσουν και ποιες θα κυριαρχήσουν σε έναν κλάδο που μεταμορφώνεται γρήγορα, με φόντο την τεχνολογική πρόοδο αλλά και τις αυξανόμενες απαιτήσεις της κοινωνίας.

 Οι εξελίξεις

Η αγορά ταχυμεταφορών στην Ελλάδα, αν και μικρότερη σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρουσιάζει υψηλή δυναμική, κυρίως λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου. Η ζήτηση για ταχυδρομικές υπηρεσίες έχει αυξηθεί και ο ανταγωνισμός έχει ενταθεί με την ανάπτυξη νέων παικτών στην αγορά, αλλά και τη διαφοροποίηση των υπηρεσιών των μεγάλων εταιριών, όπως η ACS, η Speedex και τα ΕΛΤΑ Courier.

Μεγάλο μέρος της ζήτησης για υπηρεσίες ταχυμεταφορών προέρχεται από τις εταιρίες λιανικής, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι και η ανάγκη για παραδόσεις την ίδια ή την επόμενη μέρα. Ο ανταγωνισμός στην αγορά δεν περιορίζεται μόνο στην τιμή και στην ποιότητα της παράδοσης, αλλά και στη δυνατότητα προσφοράς νέων υπηρεσιών, όπως η παράδοση σε αυτόματα σημεία παραλαβής.

Ο ψηφιακός αγώνας δρόμου, οι διεθνείς παίκτες και η μάχη των lockers

Με φόντο την αλματώδη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και την είσοδο νέων, ισχυρών διεθνών παικτών, οι ταχυμεταφορές μεταμορφώνονται σε έναν από τους πιο κρίσιμους κρίκους της οικονομίας και του εμπορίου. Η «μάχη του last mile», η επέκταση των «έξυπνων θυρίδων» και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των υποδομών καθορίζουν τη νέα εποχή, με την Ελλάδα να λειτουργεί πλέον όχι μόνο ως αγορά, αλλά και ως διαμετακομιστικός κόμβος.

Σύνδεση με το e-commerce

Το μέλλον των ταχυμεταφορών είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Με τους καταναλωτές να απαιτούν περισσότερες επιλογές και ευελιξία στις παραδόσεις, οι εταιρίες courier μετατρέπονται σε βασικούς κρίκους του omnichannel retail.

Πλατφόρμες όπως οι Skroutz, BoxNow, efood και marketplaces όπως το Amazon λανσάρουν δικές τους υπηρεσίες logistics ή συνεργάζονται με ανεξάρτητους παρόχους, διεκδικώντας τον έλεγχο της «τελευταίας διαδρομής» (last mile), εκεί όπου κρίνεται η εμπειρία του πελάτη.

GLS μέσω ACS

Η πώληση της ACS, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρίας ταχυμεταφορών στη χώρα, στην παγκόσμια δύναμη του κλάδου GLS σηματοδοτεί νέα εποχή στην ελληνική αγορά. Η συμφωνία, που ξεκίνησε με τη μεταβίβαση του 20% των μετοχών έναντι 77 εκατ. ευρώ και με δυνατότητα εξαγοράς του υπόλοιπου 80% μέσα στην επόμενη διετία έναντι κατ’ ελάχιστο 296 εκατ. ευρώ, δίνει ισχυρή ώθηση στη διεθνοποίηση των υπηρεσιών της εταιρίας.

Η ACS διακινεί περισσότερες από 50 εκατ. αποστολές τον χρόνο, διαθέτοντας 750 σημεία εξυπηρέτησης σε Ελλάδα, Κύπρο, Αλβανία και Βουλγαρία, με πάνω από 3.700 εργαζόμενους. Το μερίδιό της στην εγχώρια αγορά αγγίζει το 25%, ενώ με τις διεθνείς αποστολές φτάνει έως και το 35%. Την τριετία 2021-2023 υλοποίησε επενδυτικό πλάνο 50 εκατ. ευρώ, με αιχμή το νέο υπερσύγχρονο κέντρο διαλογής 36.000 τ.μ. στο Αιγάλεω. Προγραμματίζει νέες επενδύσεις 50 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 15 εκατ. θα διατεθούν για την εγκατάσταση έξυπνων θυρίδων.

Στο ίδιο πλαίσιο εγκαινίασε το υπερσύγχρονο κέντρο διανομής στα Οινόφυτα, μια επένδυση άνω των 40 εκατ. ευρώ, με ρομποτικά συστήματα και δυνατότητα διαχείρισης εκατοντάδων χιλιάδων αποστολών την ημέρα. Παράλληλα επεκτείνει το δίκτυο parcel lockers σε όλη την Ελλάδα.

 ΕΛΤΑ: Νέα στρατηγική

Τα ΕΛΤΑ έχουν θέσει στο επίκεντρο την τεχνολογική αναβάθμιση, τη βελτίωση των υποδομών και την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών που συνδέουν τις επιχειρήσεις και τους πολίτες σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Υπό νέο σχεδιασμό, με στόχο την ανασυγκρότηση του δικτύου, την επέκταση ψηφιακών υπηρεσιών και την ενίσχυση της εξυπηρέτησης εκτός αστικών κέντρων, τα ΕΛΤΑ αξιοποιούν τις υποδομές τους και το εκτεταμένο δίκτυο καταστημάτων τους.

Ο οργανισμός στοχεύει στη μετατροπή του παραδοσιακού ταχυδρομείου σε έναν πολυδιάστατο πάροχο μεταφορών και ψηφιακών υπηρεσιών. Ηδη, μετά τη συγχώνευση των ΕΛΤΑ Courier με τη μητρική εταιρία, έχει ξεκινήσει η ανάπτυξη νέων προϊόντων για τον ψηφιακό πελάτη, ενώ προτεραιότητα αποτελεί η ενίσχυση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος μέσω της αξιοποίησης του εκτεταμένου δικτύου του οργανισμού.

Emirates Courier

Ενα από τα πιο ηχηρά νέα είναι η είσοδος της Emirates στον χώρο των ταχυμεταφορών με την υπηρεσία Emirates Courier Express. Η νέα υπηρεσία βασίζεται στο διεθνές δίκτυο της εταιρίας και υπόσχεται άμεση παράδοση μέσα σε λιγότερο από 48 ώρες, με μεταφορές «απευθείας» από σημείο σε σημείο, ανατρέποντας το παραδοσιακό μοντέλο hub & spoke. Η Emirates αξιοποιεί πάνω από 250 αεροσκάφη, διαθέτοντας παγκόσμια εμβέλεια και δυνατότητα κλιμάκωσης ανάλογα με τις εποχικές ανάγκες. Με έμφαση στην τεχνολογία, η υπηρεσία παρέχει συστήματα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο, δυνατότητα εξατομικευμένων λύσεων και ενσωμάτωση στο λογισμικό των πελατών, ανεβάζοντας τον πήχη στον διεθνή ανταγωνισμό.

 Speedex

Η Speedex επενδύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό των υπηρεσιών της, με την ανάπτυξη νέων εφαρμογών για την παρακολούθηση αποστολών σε πραγματικό χρόνο και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών διανομής. Παράλληλα, προχωρά στην κατασκευή νέου κέντρου διαλογής στη βόρεια Αττική, με στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας και τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πελατών.

BoxNow: Καινοτομία στις υπηρεσίες παράδοσης

Η BoxNow αναπτύσσει δίκτυο έξυπνων θυρίδων (lockers) σε όλη την Ελλάδα, προσφέροντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα παραλαβής δεμάτων 24/7, χωρίς επαφή και αναμονή. Η εταιρία συνεργάζεται με μεγάλες πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, ενισχύοντας την παρουσία της στην αγορά και προωθώντας βιώσιμες λύσεις παράδοσης.

Η αγορά σε αριθμούς

Η ελληνική αγορά ταχυμεταφορών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΤΤ για το 2023, κατέγραψε:

-607 εκατ. ευρώ σε έσοδα (+16% σε σχέση με το 2022).

-134 εκατ. ταχυδρομικά αντικείμενα (+11%).

-720 ενεργές εταιρίες, με 6 εξ αυτών να διακινούν το 65% του όγκου και να κατέχουν το 74% των συνολικών εσόδων.

Η Αττική και η Μακεδονία παραμένουν οι βασικοί κόμβοι της εγχώριας δραστηριότητας, καθώς από εκεί προέρχεται το 83% των αποστολών και εκεί καταλήγει το 62%. Το 67% των αποστολών αφορά σε δέματα και μικροδέματα, τα οποία αποφέρουν το 79% των εσόδων, επιβεβαιώνοντας την κυριαρχία του ηλεκτρονικού εμπορίου. Το 93% των εσόδων προέρχεται από συμβάσεις με επιχειρήσεις, κυρίως ηλεκτρονικά καταστήματα (43%), ενώ μόλις το 7% από λιανική.

 Τα lockers και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα

Η μάχη των lockers είναι η νέα πρόκληση στον τομέα των ταχυμεταφορών. Οι καταναλωτές προτιμούν όλο και περισσότερο τη λύση των αυτόματων σημείων παραλαβής, με τη ζήτηση να αυξάνεται κατακόρυφα. Η ACS διαθέτει ήδη 800 lockers και σκοπεύει να φτάσει τα 1.500 έως τα τέλη του 2025, με τελικό στόχο τις 3.000 μονάδες. Η ψηφιακή βοηθός ACiStant ενισχύει την εμπειρία χρήστη και την ευκολία στη διαχείριση παραλαβών, με ποσοστά ικανοποίησης άνω του 97%.

Παράλληλα, η Box Now έχει εγκαταστήσει ήδη 2.400 lockers με 120.000 θυρίδες, εξυπηρετώντας πάνω από 11 εκατ. αποστολές και σχεδιάζει επέκταση στις 150.000 θυρίδες το 2025. Η εταιρία ετοιμάζεται να επεκταθεί και σε 10 ελληνικά νησιά.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η κινεζική Shein και η Temu επηρεάζουν καταλυτικά τη ζήτηση, αλλάζοντας τις ροές και ενισχύοντας τις εισαγωγές μικροδεμάτων από Ασία. Οι παραγγελίες τους καταλήγουν ολοένα και συχνότερα σε lockers, δείγμα της στροφής των καταναλωτών προς ταχύτερες και πιο ευέλικτες λύσεις.

Την ίδια ώρα τα lockers μειώνουν τις διαδρομές των διανομέων, αποσυμφορούν τα φυσικά καταστήματα και περιορίζουν τις εκπομπές ρύπων. Παράλληλα, καινοτομίες όπως η ACiStant της ACS και οι ψηφιακές πλατφόρμες για διαχείριση αποστολών αποτελούν μέρος της ευρύτερης στροφής προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο οποίος αποτελεί εργαλείο βελτίωσης, αλλά και προϋπόθεση βιωσιμότητας.