Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί σε συνεργασία και με τους βασικούς πρωταγωνιστές του ελληνικού προγράμματος -τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ και το ΔΝΤ- προετοιμάζουν τις τελευταίες ημέρες κάποιες αλλαγές, οι οποίες θα δώσουν το περιθώριο στην Ελλάδα να αποδεχθεί στις βασικές αρχές στις 15 Ιουνίου. Αυτό δηλαδή που δεν δέχθηκε στις 22 Μαΐου.

Στην ίδια κατεύθυνση πιέζουν την Ελλάδα να ολοκληρώσει και τα μέτρα εκτός Βουλής, ώστε να μεταφραστούν και να ενταχθούν στην έκθεση συμμόρφωσης της Ελλάδας που θα πρέπει να παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης ώστε να εξασφαλιστεί τουλάχιστον η δόση, το ύψος της οποίας θα εισηγηθεί ο ESM. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα πρόκειται για δόση με δύο σκοπούς. Ποσό ύψους 7,5 δισ. ευρώ θα δοθεί για την αποπληρωμή των υποχρεώσεων χρέους του Ιουλίου. Ποσό ύψους 2 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων και θα δοθεί σε δόσεις, ανάλογα με το ρυθμό που θα αποπληρώνονται οι ιδιώτες, όπως προβλέπει το τεχνικό Μνημόνιο του περασμένου Ιουνίου.

Το μεγάλο πρόβλημα όμως, σύμφωνα με όλους, είναι η «βελτίωση» της πρότασης για την αναβολή της λύσης του χρέους, αφού εκεί υπάρχουν προβλήματα και από τη Γερμανία και από το ΔΝΤ.

Σε ό,τι αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αναμένεται -αν υπάρξει εκ των προτέρων συμφωνία- να υπάρχει μια δέσμευση πιο συγκεκριμένη για την παράταση αποπληρωμής των δανείων και της περιόδου χάριτος μετά το 2018 για 15 χρόνια, με προοπτική και για περαιτέρω μέτρα, αν χρειαστεί, για να ανακτήσει το ελληνικό χρέος τη βιωσιμότητά του. Το ΔΝΤ, με τη σειρά του, θα πρέπει να αποδεχθεί τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα χωρίς χρηματοδότηση, ώστε να μπορούν Γερμανία και Ολλανδία να εγκρίνουν στα Κοινοβούλιά τους τη δόση προς την Ελλάδα.

Το δύσκολο σημείο, σχετικά με τη στάση του Ταμείου, είναι η έκθεση βιωσιμότητας του χρέους (η οποία είναι δεδομένο ότι θα είναι αρνητική), η οποία θα συνοδεύει το πρόγραμμα με χρηματοδότηση εν αναμονή, που πρέπει να συμφωνήσει με την Ελλάδα. Η προσπάθεια που γίνεται είναι το κείμενο της έκθεσης βιωσιμότητας είτε να αναβληθεί μέχρι το Ταμείο να μπορεί να κάνει θετική αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους είτε τουλάχιστον να είναι γραμμένο έτσι ώστε να λαμβάνει υπόψη ως δεδομένα τα μέτρα ελάφρυνσης σε μελλοντικό χρόνο. Σε διαφορετική περίπτωση, μια αρνητική έκθεση βιωσιμότητας θα αναβάλει επ’ αόριστον την ένταξη της Ελλάδας στο QE αλλά και την έξοδο στις αγορές.

Οδικός χάρτης

Στην κατεύθυνση αυτή το ΔΝΤ ζητά να υπάρξει και συγκεκριμένος οδικός χάρτης για τη συζήτηση και τη συμφωνία για τα μέτρα που θα πρέπει να ελαφρύνουν το ελληνικό χρέος. Ενα τρίτο στοιχείο, που θέλει κυρίως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών να περιληφθεί στο κείμενο της απόφασης, είναι είτε υποσχέσεις είτε σαφείς αναφορές για ένα αναπτυξιακό πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα. Η βοήθεια αυτή θα έρθει με νέες διευκολύνσεις από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, της ΕΤΕπ, του πακέτου Γιούνκερ και τη συμμετοχή των ευρωπαϊκών αναπτυξιακών τραπεζών στην υπό σύσταση Αναπτυξιακή Τράπεζα με κορμό το ΕΤΕΑΝ, που έχει μετά από δύο χρόνια την έγκριση και των δανειστών.

Σε ό,τι αφορά το χρόνο και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα μπορούσε να εντάξει η EKT την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, παρά τις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν από την ελληνική πλευρά, δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Ακόμη και μια νύξη για πολιτική κατεύθυνση στις κινήσεις της ΕΚΤ θα θεωρούνταν πλήγμα στην ανεξαρτησία της. Συνεπώς, αποκλείεται. Η κρυφή ελπίδα της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η ΕΚΤ θα κινητοποιηθεί μόνη της, μόνο με τις κατά τι αναλυτικότερες δεσμεύσεις που θα υπάρξουν από το Eurogroup, αν και κάτι τέτοιο είναι μάλλον δύσκολο.

Μεσοβέζικη λύση από Λε Μερ

Αγνωστο παραμένει ακόμη το αποτέλεσμα της «σταυροφορίας» που έχει αναλάβει τις τελευταίες ημέρες ο νέος Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ, με στόχο να βρεθεί καθαρή λύση στο θέμα του ελληνικού χρέους. Ο κ. Λε Μερ, ο οποίος αναμένεται να έρθει αύριο και στην Ελλάδα, έχει ενημερώσει τους υπουργούς Οικονομικών της Γερμανίας και της Ιταλίας, τον κ. Ντάισελμπλουμ και την κ. Λαγκάρντ για τη γαλλική λύση, που προβλέπει τη σύνδεση της αποπληρωμής του χρέους με τον οικονομικό κύκλο της Ελλάδας. Αν δηλαδή η Ελλάδα θα έχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, θα μπορεί να πληρώνει το χρέος της, ενώ αν έχει ύφεση ή στασιμότητα τότε θα παρέχονται μέτρα διευκόλυνσης.

Η πρόταση δεν έχει απορριφθεί τελείως από κανέναν συνομιλητή του κ. Λε Μερ, αλλά δεν έχει γίνει και αποδεκτή. Ωστόσο η έλλειψη τεκμηρίωσης που υπάρχει στην πρόταση δεν δίνει πολλές ελπίδες. Παρ’ όλα αυτά, μπορεί στο στοιχείο της ανάπτυξης και η Γερμανία να κάνει μια χειρονομία καλής θέλησης με το αναπτυξιακό πακέτο. Με τον τρόπο αυτό, ο κ. Σόιμπλε θα κέρδιζε πολιτικά, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει ένας σταθερός γερμανογαλλικός άξονας που μπορεί να αποτελέσει τον εγγυητή της σταθερότητας για την ευρωζώνη με αφορμή την Ελλάδα.

Τάσος Δασόπουλος
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής