Η σύλληψη στις 19 Μαρτίου του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου (βασικού αντιπάλου του Ερντογάν εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2028), έχει προκαλέσει εκτεταμένες διαδηλώσεις υπέρ της Δημοκρατίας σε μεγάλες πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα. Η πολιτική κρίση έχει, επίσης, κλονίσει τις αγορές, φέρνοντας μεγαλύτερη αβεβαιότητα στις οικονομικές και χρηματοπιστωτικές προοπτικές της χώρας, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση των εκροών κεφαλαίων.

Αντί να αφήσει τη συναλλαγματική ισοτιμία της τουρκικής λίρας να προσαρμοστεί, η Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε να σταθεροποιήσει το νόμισμα πουλώντας σημαντικό ποσό συναλλαγματικών αποθεμάτων. Αυτό, ωστόσο, αποτελεί μια στρατηγική υψηλού κινδύνου, καθώς οι συνεχιζόμενες εκροές κεφαλαίων θα μπορούσαν, τελικά, να αναγκάσουν την Κεντρική Τράπεζα να διατηρήσει τη σταθερότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών, οδηγώντας το νόμισμα σε απότομη υποτίμηση.

Πιο συγκεκριμένα, αμέσως μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου, η αξία της τουρκικής λίρας έπεσε πάνω από 10%. Ωστόσο, το νόμισμα έχει σταθεροποιηθεί κάπως σήμερα, με την αξία του έναντι του αμερικανικού δολαρίου να είναι περίπου 4% κάτω από αυτήν που ήταν πριν από την πολιτική κρίση. Οι τουρκικές μετοχές, ωστόσο, υποχώρησαν πάνω από 10%.

Οι εκτεταμένες πωλήσεις συναλλάγματος της Κεντρικής Τράπεζας κράτησαν την τουρκική λίρα σχετικά σταθερή την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, από τη σύλληψη του Ιμάμογλου στις 19 Μαρτίου έως τις 25 Μαρτίου, η τουρκική Κεντρική Τράπεζα είχε ξοδέψει 28 δισ. δολ. από τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματά της. Αυτό συγκρίνεται με τα συνολικά επίσημα αποθεματικά ύψους 171 δισ. δολαρίων και τις υποχρεώσεις σε ξένο συνάλλαγμα 100 δισ. δολαρίων, στις 14 Μαρτίου. Τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα φέρονται να έχουν αυξηθεί ελαφρά από τότε που ο Τούρκος υπουργός Οικονομικών, Μεχμέτ Σιμσέκ, πραγματοποίησε συνέδριο με αρκετές χιλιάδες επενδυτές στις 25 Μαρτίου.

Εάν η πολιτική κρίση και οι συνακόλουθες εκροές κεφαλαίων δεν υποχωρήσουν τις επόμενες εβδομάδες, οι τουρκικές Αρχές θα αναγκαστούν να περιορίσουν την παρέμβασή τους στο νόμισμα, επιτρέποντας προσαρμογή της συναλλαγματικής ισοτιμίας που θα μπορούσε να αυξήσει τον πληθωρισμό. Η κυβέρνηση, αυτήν τη στιγμή, φαίνεται ότι σκοπεύει να σταθεροποιήσει την τουρκική λίρα, για να αποτρέψει μια ευρύτερη απώλεια της εγχώριας οικονομικής εμπιστοσύνης εν μέσω της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας.

Ωστόσο, έχοντας ήδη ξοδέψει περισσότερο από το 15% των επίσημων αποθεματικών της και ένα πολύ μεγαλύτερο μερίδιο των καθαρών αποθεματικών της, αυτή η πολιτική δεν θα είναι βιώσιμη εάν οι εκροές κεφαλαίων συνεχιστούν κοντά στα πρόσφατα επίπεδά τους. Εάν συμβεί αυτό, θα υπάρξει απότομη υποτίμηση της τουρκικής λίρας, αναγκάζοντας την Κεντρική Τράπεζα να αντιστρέψει την πορεία της και να αυξήσει τα επιτόκια. Ενα τέτοιο σενάριο θα αποδεικνυόταν πολιτικά επιζήμιο για την κυβέρνηση, καθώς θα οδηγούσε σε υψηλό πληθωρισμό ή και υψηλότερα επιτόκια, μαζί με βραδύτερη οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, ο κίνδυνος μιας ευρύτερης χρηματοπιστωτικής κρίσης, πόσω μάλλον μιας κρίσης δημόσιου χρέους, θα παραμείνει διαχειρίσιμος όσο οι τουρκικές Αρχές επιτρέπουν μια μεγαλύτερη νομισματική προσαρμογή, εάν χρειαστεί.

Η λήψη σκληρών μέτρων της κυβέρνησης σε υποψηφίους της αντιπολίτευσης που αποτελούν απειλή, όπως ο Ιμάμογλου, πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2028 θα αυξήσει τους βραχυπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμους πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους, μειώνοντας το κίνητρο του Ερντογάν να ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια μακροοικονομικές πολιτικές προσανατολισμένες στη σταθερότητα.

Η υπό την ηγεσία του Ερντογάν κυβέρνηση του ΑΚΡ αναμενόταν πάντα να ακολουθήσει μια πιο επεκτατική, λιγότερο προσανατολισμένη στη σταθερότητα, μακροοικονομική πολιτική τους μήνες πριν από τις επόμενες προεδρικές εκλογές το 2028, σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσει μεγαλύτερη υποστήριξη ενισχύοντας προσωρινά την οικονομική ανάπτυξη.

Η κυβέρνηση, ωστόσο, φαίνεται, επίσης, έτοιμη να διατηρήσει μια πειθαρχημένη πολιτική φέτος και το 2026, η οποία θα της επιτρέψει να τονώσει την οικονομία το 2027 χωρίς αδικαιολόγητα αυξανόμενους οικονομικούς κινδύνους πριν από τις εκλογές. Αυτό, όμως, μπορεί να αλλάξει μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου, του κορυφαίου αντιπάλου του Ερντογάν, καθιστώντας την προεδρική κούρσα λιγότερο ανταγωνιστική.

Με την εκλογική νίκη το 2028 να είναι πιο σίγουρη, ο Ερντογάν μπορεί να έχει μικρότερο κίνητρο να εφαρμόσει οικονομικά δαπανηρές προσαρμογές, αλλά και να μειώσει το κίνητρό του να σεβαστεί τις θεσμικές δικλίδες ασφαλείας ευρύτερα, δημιουργώντας μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα αποτρέποντας τους ξένους επενδυτές από την αγορά τουρκικών περιουσιακών στοιχείων.

Υπενθυμίζεται ότι οι ξένοι επενδυτές επέστρεψαν επιφυλακτικά στην Τουρκία μετά τις προεδρικές εκλογές του 2023 και τον διορισμό του φιλικά προσκείμενου στις αγορές υπουργού Οικονομικών, Μεχμέτ Σιμσέκ. Με τις βραχυπρόθεσμες πολιτικές επιταγές να έχουν προτεραιότητα έναντι της μεσοπρόθεσμης οικονομικής σταθερότητας, οι ξένοι επενδυτές μείωσαν τις επενδύσεις τους στην Τουρκία την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, οι πρόσφατες εκροές κεφαλαίων προήλθαν από ξένους.