Δικτυοκεντρικός πόλεμος

Οπως τότε η Ελλάδα εισήλθε στην τρίτη γενιά μαχητικών αεροσκαφών, έτσι και σήμερα εισέρχεται, έστω με καθυστέρηση 13 ετών (αρχική συμφωνία για την προμήθεια 6 φρεγατών FREMM επίσης από τη Naval Group από την κυβέρνηση Καραμανλή τον Νοέμβριο του 2008), στα πλοία δικτυοκεντρικού πολέμου με υψηλές δυνατότητες αεράμυνας περιοχής: Από το 2025 μια εναέρια ασπίδα «πάχους» 120 χλμ. θα προστατεύει όχι απλά τα ελληνικά πλοία-πλατφόρμες και την Ομάδα Μάχης που θα τα συνοδεύει, αλλά και το χερσαίο έδαφος της χώρας, όταν θα επιχειρούν στο Αιγαίο.

Είναι η μεγαλύτερη σε εμβέλεια αντιαεροπορική «ασπίδα» των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, με εξαίρεση τα ρωσικά S-300PMU1 της Κρήτης, τα οποία έχουν ακτίνα 150 χλμ., αλλά εκτός από στατικά συστήματα είναι και ένα ερώτημα η επιχειρησιακή τους ετοιμότητα.

Η βασική συμφωνία είναι οικονομικού ύψους 3 δισ. ευρώ, αλλά εν τέλει θα φτάσει περί τα 5 δισ. με το τέταρτο σκάφος και πιθανές ενδιάμεσες λύσεις (δύο φρεγάτες La Fayette;), αλλά και τριετή υποστήριξη των πλοίων, μαζί με τον οπλισμό τους.

Ερώτημα είναι αν τελικά η συμφωνία θα περιλάβει και την αναβάθμιση των τεσσάρων φρεγατών MEKO-200HN, ένα οικονομικά μικρό, αλλά κρίσιμο επιχειρησιακά πρόγραμμα της τάξης των 200 εκατ. ευρώ.

Η παρούσα συμφωνία δεν αφορά τις κορβέτες Gowind. Η ανεπίσημη ενημέρωση είναι ότι αναμένεται να διευκρινιστεί το κατά πόσον τα πολύπαθα ελληνικά ναυπηγεία, κατά βάση τα ΕΝΑΕ (Σκαραμαγκάς) και η Ελευσίνα θα μπορούν να ναυπηγήσουν μέσα στους χρόνους που επιθυμεί το Πολεμικό Ναυτικό μια παραγγελία που θα αφορά τις 3+1 Gowind, σε έναν «λογικό» χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2030.

Ούτως ή άλλως, είναι αυτονόητο ότι για να αντικατασταθούν οι 9 φρεγάτες κλάσης «S» που υπηρετούν σήμερα και για να βελτιωθεί υπέρ της Ελλάδας το διαρκώς επιδεινούμενο ισοζύγιο ισχύος με την Τουρκία, χρειάζονται τουλάχιστον 8 κύρια σκάφη επιφανείας.

Μπορεί να μην είναι φρεγάτες, αλλά οι κορβέτες Gowind των 2.500 τόνων ή, ακόμα καλύτερα, η νέα έκδοση των 3.100 τόνων, για το περιβάλλον του Αιγαίου (όχι όμως και της Ανατολικής Μεσογείου) είναι απόλυτα επαρκή πολεμικά πλοία και θα αντικαταστήσουν επάξια τις «S» προσδίδοντας ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες στο Πολεμικό Ναυτικό.

Αυτήν τη στιγμή η πρώτη φρεγάτα FDI Belh@rra ναυπηγείται ήδη στο Λοριάν της Γαλλίας και προορίζεται για το γαλλικό Nαυτικό. Ομως, η δεύτερη και η τρίτη θα είναι ελληνικές.

Οι Γάλλοι δεσμεύθηκαν ότι θα παραδώσουν την πρώτη Belh@rra στο Πολεμικό Ναυτικό τον Μάρτιο του 2025 και τη δεύτερη τον Οκτώβριο του 2025. Η τρίτη γαλλική φρεγάτα Belh@rra αναμένεται να παραληφθεί από τον ελληνικό στόλο το 2026.

Oι διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους για την υπογραφή της σύμβασης ξεκίνησαν από σήμερα με υπερεντατικούς ρυθμούς. Θα διαρκέσουν τρεις μήνες, ώστε η τελική σύμβαση για την αγορά των τριών ΦΔΙ Belh@rra με δικαίωμα προαίρεσης για ναυπήγηση ακόμη μίας φρεγάτας του ίδιου τύπου να οριστικοποιηθεί, αφού εγκριθεί από τη Βουλή των Ελλήνων, υπογραφεί και τελικώς ενεργοποιηθεί (με την εκταμίευση των προκαταβολών) μέχρι το τέλος του 2021 ή τις αρχές του 2022.

Η πρόθεση των Γάλλων κατασκευαστών είναι να έχει παραδοθεί η πρώτη FDI Belh@rra στο Πολεμικό Ναυτικό 40 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης.

Τεχνικά χαρακτηριστικά

Οι τρεις φρεγάτες Belh@rra θα έχουν πλήρη εξοπλισμό αεράμυνας και ανθυποβρυχιακού πολέμου και δυνατότητες να καταρρίπτουν εναέριους στόχους σε πολύ μεγάλες αποστάσεις.

Για να αντιληφθεί κάποιος το άλμα στις δυνατότητες του Πολεμικού Ναυτικού πρέπει να σημειωθεί ότι οι φρεγάτες που έχει σήμερα ο ελληνικός στόλος έχουν 8 «κελιά» τεσσάρων βλημάτων (σύνολο 32 βλήματα) με αντιαεροπορικούς πυραύλους ESSM με πολύ μικρότερο βεληνεκές, μόλις στα 50 χιλιόμετρα, το ίδιο με τις αμερικανικές φρεγάτες MMSC, που ευτυχώς εν τέλει απέρριψε η κυβέρνηση.

Οι ελληνικές FDI ΗΝ ανήκουν στην επόμενη γενιά «ψηφιακών» φρεγατών και εξοπλίζονται με το κορυφαίο ραντάρ SeaFire, που θα «βλέπει» σε μια ακτίνα 300 χιλιομέτρων, προσφέροντας πολλά στην έγκαιρη εναέρια προειδοποίηση του ελληνικού συστήματος αεράμυνας.

Δεν έχει, πάντως, ο ASTER 30 πραγματικές αντιβαλλιστικές δυνατότητες, όπως κάποιοι υποστηρίζουν. Αλλά η επόμενη έκδοση του βλήματος, ο ASTER 30 Block 2 BMD, με ικανότητα ανάσχεσης βαλλιστικών πυραύλων, θα έχει και είναι στο χέρι της ελληνικής κυβέρνησης να τον αποκτήσει.

Ο οπλισμός των Belh@rra συμπληρώνεται από προηγμένο πυροβόλο των 76 χιλιοστών, αλλά και αντιπυραυλικό σύστημα RAM με 21 βλήματα, που ολοκληρώνει την αντιαεροπορική/αντιβληματική ασπίδα του πλοίου.

Να σημειώσουμε ότι μόνο οι ελληνικές FDI θα διαθέτουν RAM, αφού οι FDI για το γαλλικό Ναυτικό δεν θα έχουν ενεργό αντιπυραυλικό σύστημα.

Οι νέες φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού, εκτός από εξελιγμένες αντιαεροπορικές δυνατότητες, θα διαθέτουν και κορυφαίες ανθυποβρυχιακές ικανότητες, χάρη στο παγκοσμίως πρωτοπόρο sonar CAPTAS-4.

Το τελευταίο θα συνδυαστεί με τα υπερσύγχρονα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R που πρόσφατα αγόρασε η χώρα μας από τις ΗΠΑ και θα παραδοθούν στις αρχές του 2022. Τον ανθυποβρυχιακό οπλισμό συμπληρώνουν υπερσύγχρονες ανθυποβρυχιακές τορπίλες.

Ο οπλισμός εναντίον πλοίων περιλαμβάνει τους πλέον εξελιγμένους «ψηφιακούς» Exocet MM40 Block 3C, με ικανότητα κρούσης σε αποστάσεις 180 χλμ., ενώ ταυτόχρονα έχουν και δυνατότητα να πλήξουν παράκτιους στόχους.

Ο εξοπλισμός των νέων «ψηφιακών» φρεγατών Belh@rra συμπληρώνεται από υπερσύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα, τα οποία ολοκληρώνονται πάνω στο κορυφαίο παγκοσμίως γαλλικό Κέντρο Πληροφοριών Μάχης SETIS.

«Αστοχίες»

Δυστυχώς, oι ελληνικές FDI HN δεν θα έχουν αυτό που ήταν εξαρχής ζητούμενο από όλες τις ηγεσίες του Πολεμικού Ναυτικού, μέχρι πέρσι τουλάχιστον: Πυραύλους cruise SCALP Naval με ακτίνα δράσης 1.000 χλμ., ένα όπλο που θα μετέτρεπε τις FDI HN σε όπλο στρατηγικής αποτροπής. Ενώ μέχρι τον Ιούλιο του 2020, όταν «πάγωσε» για λόγους οικονομικής διαπραγμάτευσης το πρόγραμμα των FDI Belh@arra, οι SCALP Naval ήταν προαπαιτούμενο, με την ανάλογη οικονομική επιβάρυνση, πάντως, λόγω επανασχεδιασμού του εσωτερικού των πλοίων.

To δεύτερο μη θετικό στοιχείο είναι ότι δεν συμβασιοποιήθηκε καταρχήν στη νυν σύμβαση για τις FDI Belh@rra και την οικονομική δαπάνη των 5 δισ. ευρώ η υποχρέωση των Γάλλων να δώσουν βιομηχανικό έργο σε διάφορα επίπεδα και όχι κατ’ ανάγκη στο πρόγραμμα των φρεγατών, στις ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες.

Βέβαια, η Naval Group έχει επιθεωρήσει περίπου 100 ελληνικές εταιρίες και ελπίζουμε ότι θα δώσει τελικά (και χωρίς να υποχρεούται από τη συμφωνία με ό,τι αυτό συνεπάγεται) κάποιο βιομηχανικό έργο στην πολύπαθη ελληνική αμυντική βιομηχανία.

Πάντως, ακόμα και όταν συμβασιοποιηθεί η προμήθεια των κορβετών Gowind, ήδη οι Γάλλοι θέλουν να ναυπηγηθεί το πρώτο σκάφος στη Γαλλία, ώστε στο μεσοδιάστημα τα ελληνικά ναυπηγεία να οργανωθούν και να είναι σε θέση να αναλάβουν τη ναυπήγηση των υπόλοιπων πλοίων.

Βέβαια, αν σκεφτεί κάποιος και τον χρόνο των διαπραγματεύσεων, η πρώτη κορβέτα θα μπορούσε να παραδοθεί μέχρι το 2026, αλλά όλα θα εξαρτηθούν από το οικονομικό σκέλος.

Να προσθέσουμε ότι οι Γάλλοι έχουν δεσμευτεί για την παραχώρηση σχεδίων για ναυπήγηση-άδεια εξαγωγής των κορβετών Gowind.

Δηλαδή, όχι μόνο ναυπηγήσεις για το Π.Ν. αλλά και για άλλους πελάτες.