Η Ευρωβουλή ενέκρινε μη δεσμευτικό ψήφισμα που καθορίζει τους τομείς στους οποίους πρέπει να επικεντρωθεί η «πράσινη» μετάβαση: άμβλυνση των υφιστάμενων (και δυνητικά εντεινόμενων) αποκλίσεων μεταξύ των κρατών-μελών, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας.

Το ψήφισμα επισημαίνει πως οι δημόσιες επενδύσεις πρέπει να σέβονται την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας», η οποία ισχύει τόσο για περιβαλλοντικούς όσο και για κοινωνικούς στόχους, όπως το «κλείσιμο» της μισθολογικής ψαλίδας μεταξύ των φύλων.

Οι δημόσιες επενδύσεις πρέπει να διοχετεύονται αποκλειστικά στα εθνικά και περιφερειακά προγράμματα που είναι πιθανότερο να επιτύχουν τους εν λόγω στόχους. Για το σκοπό αυτό, οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν την ανάγκη να θεσπιστούν εναρμονισμένοι δείκτες βιωσιμότητας και μεθοδολογία για τη μέτρηση του αντίκτυπου.

Η Ευρωβουλή αναφέρει, μάλιστα, ότι τα κριτήρια που καθορίζονται στον κανονισμό για την ταξινόμηση πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη, προκειμένου οι επενδύσεις να πληρούν τα κριτήρια της «πράσινης» μετάβασης. Επιπροσθέτως, τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα.

Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ικανοποίησή τους για το ότι το σχέδιο ανάκαμψης για την Ευρώπη σχεδιάστηκε έτσι ώστε η Ε.Ε. να επιτύχει το στόχο της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, όπως κατοχυρώνεται στη νομοθεσία της Ε.Ε. για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων στόχων για το 2030.

Διασφαλίζεται με τον τρόπο αυτόν η μετάβαση σε μια κυκλική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Το ψήφισμα ζητάει να σταματήσουν σταδιακά οι δημόσιες και οι ιδιωτικές επενδύσεις σε ρυπογόνες και επιζήμιες για το περιβάλλον οικονομικές δραστηριότητες για τις οποίες υπάρχουν οικονομικά εφικτές εναλλακτικές λύσεις.

Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές σέβονται το δικαίωμα των κρατών-μελών να καθορίζουν τα ίδια το ενεργειακό τους μίγμα. Τονίζουν, ακόμη, πως με τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα θα πρέπει να διατηρηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις εταιρίες της Ε.Ε. και να διασφαλιστεί ότι αυτές παραμένουν ανταγωνιστικές, ιδίως σε περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού από τρίτες χώρες.

Προβληματισμός

Σε σχέση με το Επενδυτικό Σχέδιο «Βιώσιμη Ευρώπη» και την επίτευξη του στόχου για την κινητοποίηση 1 τρισ. ευρώ έως το 2030, οι ευρωβουλευτές διερωτώνται κατά πόσον μπορεί να υλοποιηθεί πλήρως, με δεδομένες τις αρνητικές οικονομικές προοπτικές εξαιτίας της πανδημίας.

Πιο συγκεκριμένα, εκφράζουν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο να προκύψει κενό στις «πράσινες» επενδύσεις προς το τέλος της περιόδου εκτέλεσης του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού (2021-2027), και ζητούν να καταρτιστούν σχέδια για να κλείσει αυτό το κενό, τόσο με ιδιωτικές όσο και με δημόσιες επενδύσεις.

Ταυτόχρονα, καλούν την Επιτροπή να διασφαλίσει πως το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο δεν θα στηρίζει και δεν θα προβλέπει επενδύσεις δραστηριότητες οι οποίες είναι μακροπρόθεσμα επιβλαβείς για το περιβάλλον.

Επισήμανση

Τέλος, τονίζουν ότι οι δημόσιες και οι ιδιωτικές επενδύσεις πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται και ότι δεν πρέπει να παραγκωνιστεί ο ιδιωτικός τομέας. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την απόφαση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να αφιερώσει το 50% των δραστηριοτήτων της στη δράση για το κλίμα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα από το 2025 και μετά.

Προτείνουν να υιοθετηθεί μια προσέγγιση «από τα κάτω» και εκφράζουν την πεποίθηση πως η ΕΤΕπ θα πρέπει να προωθήσει το διάλογο μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και να συντονίσει τις δραστηριότητές της με τους διάφορους εμπλεκόμενους φορείς.

Από την έντυπη έκδοση