Οι συζητήσεις για το εάν οι κάλπες θα στηθούν το φθινόπωρο ή με την ολοκλήρωση της τετραετίας έχουν ανάψει, όλοι προσπαθούν να προβλέψουν τις αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ομως, ποιοι παράγοντες μπορούν να κρίνουν το χρόνο των εκλογών; Τα πράγματα μάλλον είναι ξεκάθαρα.
Πρώτον, τις κάλπες τις αποφασίζει ο εκάστοτε πρωθυπουργός με σκοπό να τις κερδίσει, ειδάλλως κανείς δεν μπορεί να τον πιέσει να επιταχύνει τις εξελίξεις. Εάν η διαφορά της Νέας Δημοκρατίας με τον ΣΥΡΙΖΑ παραμείνει το επόμενο διάστημα σε διψήφια ποσοστά και το κυβερνών κόμμα θεωρήσει ότι στις δεύτερες εκλογές θα βρεθεί κοντά στην αυτοδυναμία, τότε ο πειρασμός του φθινοπώρου είναι μεγάλος.
Δεύτερον, η πορεία της οικονομίας έχει ξεχωριστό ρόλο στην τελική απόφαση. Ο τουρισμός ξεκίνησε θεαματικά, τα έσοδα πλέον κινούνται σε επίπεδα 2019, δίνοντας ανάσες σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ενα καλό τουριστικό καλοκαίρι θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση και θα βελτιώσει το δείκτη αισιοδοξίας για την επόμενη ημέρα. Ταυτόχρονα, όμως, η ακρίβεια θα παραμείνει στην πρώτη θέση της ατζέντας της επικαιρότητας για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ κανείς δεν γνωρίζει πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση στο μέτωπο της Ουκρανίας τους επόμενους μήνες.
Τρίτον, οι αστάθμητοι παράγοντες πολλές φορές είναι και οι πιο καθοριστικοί. Ο κίνδυνος των πυρκαγιών είναι μεγάλος, το στοίχημα της κυβέρνησης είναι να αποφευχθούν νέες περιβαλλοντικές τραγωδίες όπως αυτές της Βόρειας Εύβοιας, που σημάδεψαν το περυσινό καλοκαίρι.
Τέταρτον, η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αποτελεί μία βασική παράμετρο στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων. Εκλογές το 2023 θα διεξαχθούν και στην Τουρκία, επομένως κανείς δεν αποκλείει ο Ερντογάν να ρίξει το χαρτί της έντασης προκειμένου να συσπειρώσει την εκλογική βάση, καθώς για πρώτη φορά αμφισβητείται η πολιτική του κυριαρχία από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
H Οξφόρδη και το σύνδρομο της Κίνας
Ολα αυτά είναι σχέδια επί χάρτου, που μπορούν να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή από ένα απλό «πέταγμα της πεταλούδας», όπως είδαμε, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ξέσπασμα της πανδημίας.
Το βέβαιο είναι ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν τέλος καλοκαιριού, όταν και τυπικώς η κυβέρνηση θα έχει μπει στον τέταρτο χρόνο της θητείας της. Το σημαντικό, ωστόσο, είναι οι υπουργοί να μην κατεβάσουν τα μολύβια και να ασχοληθούν με την προώθηση των μεταρρυθμίσεων και όχι με την επανεκλογή στις περιφέρειές τους. Εάν δεν το κατανοήσουν, κάποιες αλλαγές δεν θα ήταν χωρίς αντίκρισμα.
Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν με την ακρίβεια
Ξιφουλκούσε ο ΣΥΡΙΖΑ το προηγούμενο διάστημα κατά του πρωθυπουργού γιατί δεν διεκδίκησε, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, εξαιρέσεις από τον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών της ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι χώρες της Ιβηρικής εξαιρέθηκαν από τον γενικό ευρωπαϊκό κανόνα σε σχέση με την αγορά φυσικού αερίου, όχι γιατί είχαν πιο «αγωνιστές» πρωθυπουργούς, αλλά λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, καθώς δεν συνδέονται μέσω δικτύων με την υπόλοιπη Ευρώπη, με όρους ενέργειας αντιμετωπίζονται ως «νησιά». Και πάλι αποδείχθηκε ότι εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν για την ακρίβεια.
Ο πληθωρισμός στην Ισπανία τον Μάιο εκτινάχθηκε στο 8,7% από 8,3% τον Απρίλιο, στο υψηλότερο δηλαδή επίπεδο των τελευταίων 27 ετών, παρά την εξαίρεση που πέτυχε η κυβέρνηση Σάντσεθ στον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών φυσικού αερίου.
Στο 8,7% ο πληθωρισμός και στη Γερμανία, σπάζοντας ρεκόρ 49 ετών. Η ελληνική κυβέρνηση έχει αποφασίσει να επιδοτεί τις τιμές των καυσίμων για όσους έχουν εισοδήματα έως 45.000 ευρώ ετησίως, ενώ θα απενεργοποιήσει τη ρήτρα αναπροσαρμογής στο ηλεκτρικό ρεύμα με πόρους από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Η μάχη με τον πληθωρισμό θα είναι διαρκής, το βέβαιο είναι ότι η ακρίβεια δεν καταργείται με ένα νόμο και ένα άρθρο.