Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι ότι η διχόνοια ανάμεσα στους αρχηγούς, στα πρώτα, κρίσιμα επαναστατικά χρόνια, η βουλιμία για απόκτηση δύναμης και πλούτου, προς κατάληψη της νεόφυτης εξουσίας, στη μικρή καθημαγμένη Ελλάδα που μόλις αναδυόταν, υπήρξε καταστροφική. Μπορεί να έχουν γραφεί υπερβολές -πολλές φορές έχει αποδειχθεί ότι οι Ελληνες είμαστε ή του ύψους ή του βάθους- για την παρουσία της Εκκλησίας, στις δύσκολες στιγμές του Ελληνισμού, υπό την Οθωμανοκρατία, αλλά θαρρώ πως μπορούμε με νηφαλιότητα να δεχθούμε, χωρίς υποσημειώσεις, ότι η πίστη του αγράμματου -εν πολλοίς- λαού λειτούργησε ως αδιάσπαστη σταθερά, ως κιβωτός του χριστιανικού φρονήματος, κρατώντας τις ελληνικές κοινότητες, μετά φόβου Θεού, ενωμένες.
ΕΠΑΝΕΡΧΟΜΑΙ: Από συστάσεως του ελληνικού κράτους και του πρώτου συντάγματος Εκκλησία και εκτελεστική εξουσία πορεύτηκαν όχι χωρίς ταλαντεύσεις, αλλά πάντα με τελικό γνώμονα την πατρίδα και το μέλλον της. Δεν έχω χώρο να κάνω την αναδρομή αλλά πιστεύω ότι ο τρόπος διδασκαλίας της Ιστορίας, στην Εκπαίδευση, αφυδατωμένη και political correct, δεν επιτρέπει στις γενιές που μας διαδέχονται να νιώσουν την υπερηφάνεια της καταγωγής τους.
2014 και 2024, ομοιότητες και διαφορές
ΔΕΝ ΘΑ ΕΓΡΑΦΑ τα προηγούμενα, αν δεν αντιλαμβανόμουν ότι η Εκκλησία, που σέβομαι και αγαπώ -με ό,τι σημαίνει για τον καθένα μας- κινδυνεύει να αποτελέσει μία νέα εστία διχασμού, με αίτιο -ή αφορμή- αποφάσεις της πολιτείας που είναι αυστηρά στη δικαιοδοσία της, αποβλέποντας στην κατάρριψη διακρίσεων που δημιουργούν εκφάνσεις μίσους και αποκλεισμού. Ο χειρισμός της πολιτείας ήταν καθ’ υπερβολήν; Να το δεχθώ. Αλλά και καμία ανάγκη η Εκκλησία να εμφανίζεται ως θιγμένη, αντιδρώντας και αυτή ομοίως, αντί της καταλαγής και μεσιτείας, με τις οποίες πορεύεται επί αιώνες.
Η ΣΧΕΣΗ κράτους-Εκκλησίας είναι ενιαίος πλοχμός που για να επιχειρήσει μία εκ των δυο συνισταμένων να διαλύσει, μάλλον «σπάθα» θα χρειασθεί. Καλόν είναι να πορευτούμε συνετά, έως πληρώματος χρόνου. Ο προκαθήμενος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας έχει αποδείξει ότι πορεύεται εν μετριότητι, εν γνώσει και σοφία. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδεδειγμένα είναι συνεργός στο έργο της Εκκλησίας. Τα έργα που αφορούν στο μεγάλο πολιτιστικό απόθεμά της, από Βυζαντίου άρξασθαι, αποτελούν προτεραιότητά της. Οι σύγχρονες ανάγκες της βρίσκουν την κυβέρνηση πάντα αρωγό.
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ πολιτεύεται; Λυπάμαι που αυτό αποδεικνύουν δηλώσεις αρχιερέων και μετρήσεις. Μόνον που η θέση της δεν είναι να διαιρεί. Να αναμοχλεύει κομματικά πάθη. Οφείλει να αποτελεί θεμέλιο ενότητας για τη σταθερή πλεύση της χώρας.