Ναι, κατάγεται από το χωριό Κεστανελίκ (Καστανιά) της Τραπεζούντας, που κάποτε ήταν ελληνικό. Ναι, μιλάει τα ρωμαίικα και έσυρε ποντιακούς χορούς με ξεριζωμένους χριστιανούς συντοπίτες του στα Γιαννιτσά. Ομως Ελληνας δεν είναι, όπως ξεκαθάρισε επανειλημμένα ο ίδιος.

Η οικογένειά του είναι μουσουλμανική και «πηγαίνει τουλάχιστον 8-9 γενιές πίσω». Τα ίδια έλεγαν για τον Ερντογάν είκοσι χρόνια πριν, επειδή έχει ρίζες στην Ποταμιά (Γκιουνέισου) της Ριζούντας. Μπορεί κάποιοι μακρινοί του πρόγονοι να ήταν πράγματι χριστιανοί. Ομως την εθνική συνείδηση δεν την πλάθει μόνο το αίμα, αλλά και το περιβάλλον.

Για χιλιάδες κατοίκους σε απομακρυσμένα χωριά του σημερινού Πόντου, το περιβάλλον συνεχίζει να παραμένει ρωμαίικο, όπως και η γλώσσα τους. «Ρουμτζά» τη λένε στα τουρκικά και τουλάχιστον μέχρι πριν από λίγα χρόνια που γνωρίζουμε ακουγόταν σε τοπικά κανάλια.

Μία άξια συμπατριώτισσά μας, η ακαδημαϊκός του Κέιμπριτζ Ιωάννα Σιταρίδου, προσπαθεί να τη διαφυλάξει διαφημίζοντάς την διεθνώς, όπως και άλλες απειλούμενες διαλέκτους στην Ευρώπη. Επειδή, όμως, οι πρόγονοί της μύριζαν το αεράκι της Μαύρης Θάλασσας, με τα ρωμαίικα τη δένει ιδιαίτερος δεσμός. Μέσα από το πρόγραμμα «Crowdsourcing Romeyka» προσπαθεί να εντοπίσει κι άλλους ομιλητές αυτής της παλαιοβυζαντινής – ύστερης ελληνιστικής διαλέκτου, που πιθανολογεί ότι ζουν σε ΗΠΑ, Καναδά και διάφορα μέρη της Ευρώπης τυπικά ως Τούρκοι πολίτες. «Συνήθως οι εξισλαμισμοί στη Μικρά Ασία συνοδεύονταν από μετάβαση στην τουρκοφωνία. Ομως στις κοιλάδες του Πόντου οι κοινότητες κράτησαν τη γλώσσα τους», τόνισε η Ιωάννα Σιταρίδου στον «Guardian». Φόβος της είναι ότι η γλώσσα των προγόνων της («αδελφή της νεοελληνικής» την αποκαλεί, ως καθηγήτρια Ισπανικής και Ιστορικής Γλωσσολογίας και συνδιευθύντρια του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών στο Κέιμπριτζ) κάποια στιγμή θα χαθεί, εφόσον μιλιέται από ολοένα και λιγότερους κάτω των 65 ετών. Ευτυχώς, υπάρχουν Ελληνες σαν αυτήν για να φροντίσουν να μη συμβεί.

ΥΓ.: Αφιερωμένο στη μνήμη του Μιχάλη Χαραλαμπίδη.