Η αναμόρφωση του κράτους έχει τεθεί από τον πρωθυπουργό ως κορυφαία προτεραιότητα για τη νέα κυβερνητική θητεία μόνο που για να επιτευχθεί ο στόχος, ώστε να έχουμε υπηρεσίες ευρωπαϊκού επιπέδου, θα απαιτηθεί πολύς χρόνος.

Ας πάρουμε το θέμα των πυρκαγιών, όπου εμπλέκονται αρκετοί κρατικοί φορείς. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Ελεύθερου Τύπου» τα σημερινά συστήματα πυρόσβεσης και πυροπροστασίας έφτασαν στα όριά τους, χρειάζεται ένα νέο «δόγμα» λόγω των τεράστιων αλλαγών που έχουν επέλθει στα μετεωρολογικά δεδομένα της χώρας, αλλά και στους ασύμμετρους κινδύνους που δημιουργούνται κυρίως στην περιοχή της Θράκης.

Η Πυροσβεστική με τη σημερινή της δομή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά πάνω από 2-3 μεγάλες πυρκαγιές ταυτόχρονα, παρά το γεγονός ότι έχουν ενισχυθεί τα εναέρια μέσα από το 2019 και αυξήθηκε ο αριθμός των υπηρετούντων στο Σώμα. Μόνο τα προηγούμενα 24ωρα μαίνονταν δέκα μεγάλα μέτωπα (mega fires) σε όλη τη χώρα και ήταν λειτουργικά αδύνατο να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Τα ίδια προβλήματα ισχύουν και στους περισσότερους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης. Στην Υγεία υπάρχουν προβλήματα υποστελέχωσης εξειδικευμένου προσωπικού, ελλείψεις σε εξοπλισμό και κρίσιμες ειδικότητες, το πρόβλημα δεν λύνεται με «μπαλώματα» ή με μικροβελτιώσεις.

Οι αλλαγές στο κράτος απαιτούν χρήματα αλλά και χρόνο. Ενα μεγάλο τμήμα της Δημόσιας Διοίκησης λειτουργεί με χαμηλή ή και ανύπαρκτη παραγωγικότητα, συντηρεί μία γραφειοκρατία που δεν προσφέρει το παραμικρό στους πολίτες, υπάρχουν τμήματα και διευθύνσεις που πολύ απλά διατηρούνται για τις σφραγίδες και το ωράριο των υπαλλήλων.

Η ψηφιοποίηση εκατοντάδων υπηρεσιών μέσω του gov.gr πρακτικά περιόρισε τον φόρτο της κρατικής μηχανής κατά δεκάδες εκατομμύρια εργατοώρες. Κάποιοι υπάλληλοι που είχαν ως αντικείμενο να ζητούν ή να εκδίδουν πιστοποιητικά υποθετικά απαλλάχθηκαν από αυτό το βάρος και θα μπορούσαν να απασχοληθούν σε άλλο αντικείμενο, όμως πρακτικά δεν υπήρξε βελτίωση στην απόδοση της Δημόσιας Διοίκησης. Οχι ότι δεν υπάρχουν άξιοι λειτουργοί που δίνουν καθημερινώς μάχες για να εξυπηρετήσουν τους πολίτες ή ότι δεν είναι άξιοι σεβασμού οι ένστολοι που δίνουν μάχη με τις φλόγες, αλλά ο πυρήνας της Δημόσιας Διοίκησης πάσχει.

Το πρόβλημα ξεκίνησε τη δεκαετία του ΄80, τότε άλλαξε προς το χειρότερο η «νοοτροπία» στο Δημόσιο, το «σύστημα» έθεσε ως προτεραιότητα τη συντήρηση και επέκτασή του και όχι την εξυπηρέτηση του πολίτη. Καμία προσπάθεια αξιολόγησης προσωπικού, η πρόσληψη θεωρήθηκε ως αρχή μιας καριέρας όπου για αρκετούς είχε ως προορισμό το βόλεμα σε μία θέση χωρίς πρακτικό αντίκρΙσμα για το κοινωνικό σύνολο.

Οι νοοτροπίες στο Δημόσιο δεν αλλάζουν εύκολα και κυρίως γρήγορα. Ομως πρέπει να γίνει η αρχή, αρκεί να υπάρχει ένα σχέδιο με άμεσες κινήσεις και ταυτόχρονα μεσοπρόθεσμο χαρακτήρα.

Ο Μητσοτάκης έχει δείξει ότι μέσα από τις κρίσεις και τα προβλήματα μπορεί να προχωρεί σε μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώνουν το τελικό κυβερνητικό έργο. Αστοχίες υπάρχουν, αλλά είναι δεδομένη η πολιτική βούληση για αλλαγές στη λειτουργία του κράτους, που σήμερα εμφανίζεται ως ο «μεγάλος ασθενής».

Στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης είναι μία ευκαιρία να αναπτύξει το σχέδιό του αλλά ταυτόχρονα να ενημερώσει την κοινή γνώμη ότι η διαδρομή αυτή θα είναι μακρά, αρκεί να υπάρχουν καθημερινώς «μικρές νίκες» απέναντι σε παθογένειες δεκαετιών.