Η «αμαρτωλή» σύμβαση για την εγκατάσταση συστημάτων τηλεματικής παρέμενε ανενεργή από το 2014, παίρνοντας διαρκώς παρατάσεις για την πλήρη παράδοση του υλικού.

Στο σταθμαρχείο της Λάρισας, από τους μεγαλύτερους σιδηροδρομικούς κόμβους της χώρας, υπήρχαν βάρδιες με έναν μόνο υπάλληλο το 2016 και το 2017, όπως προκύπτει από τις καρτέλες του προσωπικού.

Ατυχήματα συνέβαιναν διαρκώς στη βασική γραμμή της χώρας. Μόλις το 2017 στο Αδενδρο Θεσσαλονίκης αμαξοστοιχία εκτροχιάσθηκε λόγω υπερβολικής ταχύτητας, καθώς το τρένο είχε μπει σε παρακαμπτήρια γραμμή, χωρίς να το έχει αντιληφθεί ο μηχανοδηγός.

Οι κλοπές υλικού από παραβατικές ομάδες από το 2010 και μετά έγιναν μάστιγα, ο χαλκός και τα μέταλλα, ακόμα και ράγες ξηλώνονταν από συμμορίες που δρούσαν χωρίς ο ΟΣΕ να φροντίσει για τη φύλαξη του δικτύου.

Τα έργα του ΟΣΕ, που υπάγονται στην ΕΡΓΟΣΕ, εκτελούνται με μεγάλες καθυστερήσεις, οι διαγωνισμοί πλήττονται από αλλεπάλληλες ενστάσεις αντικρουόμενων συμφερόντων.

Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων «σφύριζε» αδιάφορα στις συνεχείς καταγγελίες για την ασφάλεια του δικτύου, ενώ δεν φρόντισε εγκαίρως να καλέσει την εταιρία, που έχει την εμπορική εκμετάλλευση, και τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους φορείς να συντονισθούν για να προλάβουν τα χειρότερα.

Ολα αυτά συνθέτουν την εικόνα ενός αποτυχημένου συστήματος, που δεν επιδέχεται διευθετήσεις, αλλά απαιτεί γενικό ξήλωμα και εφαρμογή ενός αναπτυξιακού πλάνου που θα αποκαταστήσει τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ επιβατών και σιδηροδρόμου.

Οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν είναι σαφείς, υπαγορεύονται από τα προβλήματα.

Πρώτον, να επιταχυνθεί η εγκατάσταση των συστημάτων σηματοδότησης και ηλεκτρονικής επιτήρησης του δικτύου με διαδικασίες fast track, που θα παρακάμπτουν τη ρουτίνα της γραφειοκρατίας, η οποία αποδείχθηκε φονική στα Τέμπη.

Δεύτερον, ενίσχυση των βασικών σταθμαρχείων της χώρας με προσωπικό που θα αξιολογείται από έμπειρους επιθεωρητές, ώστε να μην ξαναδούμε αφενός έναν μόνο σταθμάρχη να λαμβάνει αποφάσεις για τις ζωές εκατοντάδων επιβατών και αφετέρου άπειρους και άσχετους εργαζομένους σε κρίσιμα πόστα.

Τρίτον, φύλαξη του δικτύου και εγκατάσταση καμερών ασφαλείας ώστε να περιοριστούν οι κλοπές του χαλκού, με παράλληλη αυστηροποίηση της νομοθεσίας για όσους προκαλούν ζημιές που μπορεί να προκαλέσουν θανατηφόρα δυστυχήματα.

Τέταρτον, κατάργηση της ΕΡΓΟΣΕ ή υπαγωγή της σε φορέα που έχει μεγαλύτερη εμπειρία στο σχεδιασμό και υλοποίηση δημοσίων έργων. Το υφιστάμενο σύστημα απέτυχε παταγωδώς, αποδείχθηκε ότι η ΕΡΓΟΣΕ δεν μπορεί να προωθήσει με την απαιτούμενη ταχύτητα το κατασκευαστικό έργο που έχει αναλάβει να υλοποιήσει.

Πέμπτον, ξήλωμα της διοίκησης της ΡΑΕ που απέτυχε στο έργο της και τοποθέτηση στελεχών που θα γνωρίζουν το αντικείμενο και θα τολμούν να δρουν προληπτικά και όχι κατόπιν τραγωδίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη διάρκεια της θητείας του, έχει διαχειρισθεί αλλεπάλληλες κρίσεις και έχει δείξει ότι αναγνωρίζει λάθη και δεν διστάζει να τα διορθώσει με ρηξικέλευθες κινήσεις. Αυτό οφείλει να πράξει και τώρα, οι ευθύνες για το χάλι του ΟΣΕ είναι διαχρονικές, όμως ο πρωθυπουργός έχει τη βούληση και το θάρρος να προχωρήσει σε τομές ώστε ο σιδηρόδρομος να γίνει σύγχρονος και κυρίως ασφαλής. Η δήλωσή του χθες αποτυπώνει την πρόθεσή του να τα αλλάξει όλα, περιμένουμε να δούμε και τις αποφάσεις.