Συνολικά 416.152 αυτοαπασχολούμενοι φορολογήθηκαν το 2024 για τη χρήση του 2023 όχι με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματά τους αλλά με βάση τα τεκμαρτά που τους προσδιόρισε η Εφορία με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να χρεωθούν με φόρους εισοδήματος αυξημένους κατά 65,3% κατά μέσο όρο.

Τα φορολογητέα εισοδήματά τους, λόγω προσδιορισμού τους με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, αυξήθηκαν σημαντικά, με συνέπεια η συμμετοχή τους στα φορολογικά βάρη να αυξηθεί κατά 4,5 ποσοστιαίες μονάδες και ο αριθμός αυτών που εμφάνισαν εισοδήματα έως 10.000 ευρώ να μειωθεί στο 1/3 του συνόλου έναντι 2/3 πέρυσι.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) τα οποία προέκυψαν από τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων της εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν το 2024 και αφορούσαν στα εισοδήματα του 2023, για τα φυσικά πρόσωπα με κύρια πηγή εισοδήματος την άσκηση ατομικών επιχειρήσεων, δηλαδή για τους αυτοαπασχολούμενους το μέσο ετήσιο φορολογούμενο εισόδημα από όλες τις πηγές αυξήθηκε κατά 28,51% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και έφθασε τα 28.625,18 ευρώ, ενώ η μέση φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε κατά 38,32% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και εκτοξεύτηκε στα 4.751,27 ευρώ κατά μέσο όρο ανά φορολογική δήλωση.

Οι αυτοαπασχολούμενοι εξακολουθούν να εμφανίζονται και στις φορολογικές δηλώσεις του 2024 με μέσο ετήσιο φορολογούμενο εισόδημα μεγαλύτερο από όλες τις άλλες ομάδες φορολογουμένων, αλλά, λόγω της εφαρμογής των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης, η συμμετοχή τους στα φορολογικά βάρη, δηλαδή στο συνολικό φόρο εισοδήματος, αυξήθηκε από 22,39% το 2023 σε 27,5% το 2024. Συγκεκριμένα, ενώ το 2023 είχαν πληρώσει τα 2,25 δισ. ευρώ από τα 10,055 δισ. ευρώ του συνολικού φόρου εισοδήματος, το 2024 εκλήθησαν να καταβάλουν τα 3,376 δισ. ευρώ από τα 12,278 δισ. ευρώ του συνολικού φόρου εισοδήματος.

Από την άλλη πλευρά, η συμμετοχή των μισθωτών στα φορολογικά βάρη μειώθηκε από 42,97% το 2023 σε 40,1% του 2024, ενώ η συμμετοχή των συνταξιούχων μειώθηκε από 19,53% σε 18,35%.

Ενα άλλο στοιχείο ενδεικτικό της αυξητικής επίδρασης που είχε το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης στο ύψος των φορολογητέων εισοδημάτων και των πληρωτέων φόρων εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων είναι και το γεγονός ότι ο αριθμός των εν λόγω φορολογουμένων που εμφάνισαν ετήσια εισοδήματα κάτω των 10.000 ευρώ μειώθηκε σημαντικά, από το 64,15% του συνόλου το 2023 στο 34,45% του συνόλου το 2024. Αντιθέτως, το ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων που εμφάνισε εισόδημα μεταξύ 10.000 έως 15.000 ευρώ, για το 2023, ανήλθε στο 36,24% επί του συνόλου των επιχειρήσεων αυτών, έναντι 11,99% το 2023.

Επιβάρυνση

Ειδικά για τους αυτοαπασχολούμενους οι οποίοι δήλωσαν για το φορολογικό έτος 2023 εισοδήματα από επιχειρηματικές δραστηριότητες χαμηλότερα από τα ελάχιστα τεκμαρτά εισοδήματα που τους προσδιόρισε το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης και τα οποία ανέρχονται σε 416.152 ή στο 56% του συνόλου των 743.665 φορολογουμένων με ατομικές επιχειρήσεις, ο μέσος φόρος εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2023 ανήλθε σε 2.058 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 813 ευρώ ή κατά 65,3%, σε σύγκριση με το φορολογικό έτος 2022, κατά το οποίο δεν ίσχυαν τα αντικειμενικά κριτήρια και κατά το οποίο η μέση επιβάρυνσή τους ανερχόταν σε 1.245 ευρώ (595 ευρώ φόρος εισοδήματος + 650 ευρώ τέλος επιτηδεύματος). Το συνολικό ποσό των επιπλέον φορολογικών εσόδων που βεβαιώθηκαν το 2024, σε βάρος των συγκεκριμένων φορολογούμενων, εξαιτίας της εφαρμογής των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης ανήλθε σε 470 εκατ. ευρώ.

Αντιθέτως, για τους υπόλοιπους 327.213 φορολογούμενους με ατομικές επιχειρήσεις, που δήλωσαν υψηλότερα ποσά από τα τεκμαρτά η μέση φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε μόλις κατά 147 ευρώ ή κατά 4,08%, από τα 3.601 στα 3.748 ευρώ.

Οι φορολογούμενοι αυτοί αύξησαν τα δηλωθέντα κέρδη τους σε σχέση με την προηγούμενο έτος κατά 4.500 ευρώ (ανά δήλωση) ή κατά 1,13 δισ. ευρώ συνολικά και εκλήθησαν να πληρώσουν επιπλέον 270 εκατ. ευρώ φόρους εισοδήματος σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.