Γράφει η Δρ Θεοδώρα Παπαδοπούλου Χαμουζά*

Η γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος μέσα στην ολότητα της ζωής του ατόμου (Sroufe: 101-102). Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται τα τελευταία χρόνια στον όρο ‘συναισθηµατική νοημοσύνη’. Ο όρος αυτός  θέλει να τονίσει την άμεση σχέση που υπάρχει µμεταξύ των γνωστικών λειτουργιών και του συναισθήματος. Ο Goleman στο βιβλίο του «Συναισθηµατική νοηµοσύνη», υποστήριξε πως η επιτυχία στη ζωή δεν είναι απαραίτητα συνάρτηση του δείκτη νοημοσύνης του αλλά της ικανότητας για αυτογνωσία, αυτοπεποίθηση, αυτοέλεγχο, ενδιαφέρον και κατανόηση. Η θεωρία του Goleman (1998) συνδέθηκε µε την θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης του Gardner (1983) ο οποίος ασχολήθηκε µε το θέμα των ενδοατοµικών και διατοµικών σχέσεων των παιδιών µε τον εαυτό τους και τους άλλους. Μέσα από την κοινωνικο-συναισθηματική αγωγή, οι εκπαιδευτικοί βοηθούν τους µμαθητές στην έκφραση και  την αναγνώριση των συναισθημάτων τόσο των ίδιων όσο και  των άλλων και τους παρέχουν στρατηγικές διαχείρισης τους. Με τον τρόπο αυτό ενισχύονται και οι γνωστικές δεξιότητες μιας και η διδασκαλία εμπλουτίζεται με πολυαισθητηριακές μεθόδους που βοηθούν την αποθήκευση και την αβίαστη ανάκληση της αποκτηθείσας πληροφορίας.

Οι μαθητές έχουν να αντιμετωπίσουν μια πληθώρα προκλήσεων εντός και εκτός της σχολικής τάξης. Η γνώση, η κοινωνικοποίηση, οι δεσμοί τόσο με τους δασκάλους όσο και τους συμμαθητές τους και η ‘θέση’ του κάθε παιδιού στο σχολείο καθορίζουν τη θέση του στην κοινωνία αργότερα. Οι επιτυχίες όσο και οι ματαιώσεις σμιλεύουν τη στάση των παιδιών απέναντι στη μάθηση αλλά και στη ζωή. Ένας επιτυχημένος μαθητής είναι ένας μαθητής που έχει περάσει καλά στο σχολείο, έχει λάβει αποδοχή και μια πληθώρα ευκαιριών για να αναδείξει τα ταλέντα του.

Και αυτό λαμβάνει χώρα από τις πρώτες κιόλας στιγμές μέσα σε ένα σχολικό περιβάλλον. Καθοριστικό ρόλο στο ταξίδι της γνώσης παίζει η σχέση δασκάλου μαθητή. Ο δάσκαλος είναι ένα από τα πιο σημαντικά άτομα στη ζωή του παιδιού. Αποτελεί συνέχεια της οικογένειας του και πρέπει να  του παρέχει ασφάλεια και αποδοχή. Η γνώση κατακτιέται αβίαστα μέσα από μια εμπεριεκτική σχέση δασκάλου-μαθητή που δεν πληγώνει, δεν εκθέτει και δεν υπογραμμίζει τις δυσκολίες του. Επιτυχημένος είναι ο δάσκαλος που λειτουργεί ως μέντορας και εμπνευστής και όχι ως αυστηρός αξιολογητής της μαθησιακής του ικανότητας.

Τα παιδιά λειτουργούν, επικοινωνούν και μαθαίνουν με κύριο εργαλείο το συναίσθημα τους. Δεν υπάρχουν ‘κακά’  και ‘δυσλειτουργικά’ παιδιά. Υπάρχουν μόνο ντροπαλά, θυμωμένα ή και ανασφαλή παιδιά που χρειάζονται την αποδοχή, την ανοχή αλλά και την καθοδήγηση ενός δασκάλου που πιστεύει σε αυτά και είναι έτοιμος να κάνει τα πάντα για να τα δει να κατακτούν τους στόχους τους και να είναι χαρούμενα.

Πεπαλαιωμένες συμπεριφοριστικές μέθοδοι διδασκαλίας συνοδευόμενες από  τιμωριτικές πρακτικές ροκανίζουν τις ικανότητες των μαθητών, αποδυναμώνουν το εσωτερικό τους κίνητρο επίτευξης και τους οδηγούν απομόνωση και τη περιθωριοποίηση. Σε δύσκολες εποχές που έχουν γεμίσει τις παιδικές ψυχές φόβο και ανασφάλεια, ο δάσκαλος και το σχολείο οφείλουν να είναι καταφύγιο και πηγή χαράς και δημιουργίας.

Μόνο έτσι η μάθηση απογειώνεται και εγκαθιδρύεται ένα θετικό πρόσημο για το σχολείο στις ψυχές των μαθητών.

Τα παιδιά πρέπει να βγαίνουν από το σχολείο με χαμόγελο και όρεξη για μάθηση. Οι παιδικές ψυχές πρέπει να ξεχειλίζουν από αίσθημα πληρότητας, ασφάλειας και αποδοχής που κατακτιέται από μια βαθιά σχέση με το δάσκαλο και μια υποστηριζόμενα καλή σχέση με τους συμμαθητές τους. Κάθε παιδί που περιθωριοποιείται στο σχολείο είναι μια απόδειξη αδυναμίας του δασκάλου και όλου του εκπαιδευτικού συστήματος να επιτελέσει το έργο του. Γιατί το έργο του δασκάλου δεν είναι μόνο η μετάδοση της γνώσης. Είναι η στήριξη και η βοήθεια του κάθε παιδιού στον αγώνα του  για κοινωνικοποίηση, σεβασμό και αποδοχή.

*Η Θεοδώρα Παπαδοπούλου είναι Διδάκτωρ Ψυχολογίας-Νευρογλωσσολόγος

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ELEFTHEROSTYPOS.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις 

• Κορονοϊός: Τα δέκα κρούσματα της «Όμικρον», τα νέα μέτρα και οι εμβολιασμοί
• Ο Καιρός σήμερα: Χιόνια, βροχές και κρύο – Πού θα χιονίσει στην Αττική
• Επικουρικές συντάξεις: Εντός 2 μηνών η απονομή τους λόγω θανάτου
• Big brother για ανασφάλιστα οχήματα – Πώς θα λειτουργούν οι εταιρίες My auto και Αudit car

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr

Ας επενδύσουμε λοιπόν στο συναίσθημα για να δυναμώσουμε τη ψυχή που θα στείλει εντολή στο σώμα να ανοίξει τις πύλες της γνώσης!