Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη

Δεν έχουν όλες οι αποφάσεις την ίδια βαρύτητα, κάποιες δεν προϋποθέτουν καν συνειδητή σκέψη, όλες όμως, ακόμα και οι πιο ασήμαντες, οι φαινομενικά αδιάφορες και ανούσιες, μπορούν να αλλάξουν την έκβαση μιας μέρας, μιας ζωής.

Σκεφτείτε κάποιον που το πρωινό της 3^ης Αυγούστου αποφάσισε να μην πάει για μπάνιο στη θάλασσα αλλά για ποδήλατο στο δάσος την ώρα που ξέσπασε η φωτιά. Σκεφτείτε κάποιον άλλον που την ίδια στιγμή έπρεπε να αποφασίσει με πόσα λεπτά ή δευτερόλεπτα διαφορά θα σηκωθούν τα αεροσκάφη για Αττική και Εύβοια. Ποιο να φύγει πρώτο; Και γιατί;

Το δίλημμα «Αττική ή Εύβοια» δεν γνωρίζω αν υπήρξε ποτέ έτσι υπεραπλουστευμένο. Τι μορφή, άλλωστε, μπορεί να έχει τέτοιο δίλημμα; Πόσο βαραίνουν στη ζυγαριά οι υποδομές του Λεκανοπεδίου σε σχέση με τα γεωργικά χωράφια; Πόσο ζυγίζουν τα ζώα της Πάρνηθας σε σχέση με τα δάση της Εύβοιας; Τι κλίμακα επικινδυνότητας έχει η καταστροφή βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε σχέση με την καταστροφή ξενοδοχείων και γραφείων; Πόσο μετρούν τα σπίτια, οι αυλές, οι πλατείες;

Η υποθετική αυτή ζυγαριά αλλάζει ανάλογα με το φορτίο που της τοποθετείς και παλαντζάρει με τη φορά του ανέμου, τα πτητικά μέσα, τις επίγειες δυνάμεις, τον εξοπλισμό, τα μετεωρολογικά δεδομένα και, κυρίως, τις προτεραιότητες.

Η ζυγαριά αυτή έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές από αποφάσεις που λήφθηκαν χθες, πριν από ένα μήνα, πριν από πέντε και δέκα χρόνια. Οχι απαραίτητα από τους ίδιους που έπρεπε τον Αύγουστο του ’21 να αποφασίσουν πόσους οικισμούς θα εκκενώσουν, αλλά από όλους εκείνους που προηγήθηκαν. Το σήμερα διαμορφώθηκε χθες και το αύριο διαμορφώνεται τώρα.

Πάντα, όμως, θα υπάρχει κάτι που στη ζυγαριά δεν μπαίνει. Η σωτηρία ενός ανθρώπου, ενός οικισμού, χιλιάδων ανθρώπων, εκατοντάδων οικισμών, έχει ένα ειδικό βάρος που δεν μετριέται ούτε σε καμένα εκτάρια ούτε σε κτίρια ούτε σε απώλειες εσόδων.

Τίποτα δεν χάνεται οριστικά αν δεν χαθεί ο άνθρωπος. Οι ξενιτεμένοι από τα σπίτια τους Ευβοιώτες, Μεσσήνιοι, Αθηναίοι, Ηλείοι είναι οι επιζώντες που σώθηκαν χάρη σε δεκάδες αποφάσεις απομάκρυνσης που στο σύνολό τους έφτιαξαν μια γιγαντιαία επιχείρηση εκκένωσης και μετακίνησης πληθυσμών που όμοιά της δεν έχει ξαναϋπάρξει. Οι άνθρωποι σώθηκαν* και τώρα πρέπει να φροντίσουμε για την επιστροφή στη γη τους. Είναι θέμα απόφασης.

*Εκτός από δύο μαχητές. Ο 38χρονος Βασίλης Φιλώρας, πατέρας δύο παιδιών, εθελοντής δασοπυροσβέστης και εξαιρετικός χειριστής drones τραυματίστηκε θανάσιμα, όπως και ο 70χρονος αγρότης από τη Φθιώτιδα ο οποίος έσπευσε να συνδράμει με το τρακτέρ του. Είναι δύο αναντικατάστατες απώλειες που υπενθυμίζουν με τον πιο τραγικό τρόπο πως όλα ξαναγίνονται εκτός από τους ανθρώπους.

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου