Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η αγορά δεν πρόλαβε να λειτουργήσει πλήρως παρά μόλις 15 ημέρες τον Ιανουάριο για να επιστρέψει στις παραδόσεις εκτός και στα προκαθορισμένα ραντεβού με τους πελάτες. Η ζημιά για το εμπόριο είναι μεγάλη αλλά το βασικό μάθημα που έχουμε λάβει 12 μήνες σχεδόν από την έναρξη της πανδημίας είναι ότι εάν δεν ελέγξεις υγειονομικά την κατάσταση δεν θα μπορέσεις να διαχειριστείς την οικονομία.

Η Πορτογαλία για παράδειγμα που τις τελευταίες εβδομάδες εμφανίζει τον υψηλότερο αριθμό θανάτων παγκοσμίως ανά εκατομμύριο κατοίκων και το σύστημα υγείας της έχει καταρρεύσει είχε αφήσει πλήρως ανοιχτή την αγορά την περίοδο των εορτών χωρίς να υπολογίζει την υψηλή μεταδοτικότητα της βραζιλιάνικης μετάλλαξης του ιού. Τώρα εκατοντάδες ασθενείς του covid 19 βρίσκονται σε ασθενοφόρα περιμένοντας να αδειάσει μία κλίνη στα νοσοκομεία της χώρας ενώ η οικονομία της έχει παραλύσει πλήρως.

Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα εμφανίζει την καλύτερη επιδημιολογική εικόνα της Ευρώπης, ορισμένες περιοχές βρίσκονται στο “πράσινο” και οι υπόλοιπες στο πορτοκαλί, όταν οι περισσότερες χώρες της ηπείρου έχουν βυθιστεί στο βαθύ κόκκινο. Ωστόσο είναι σαφές ότι για να μπορέσουμε φέτος να πετύχουμε ανάπτυξη της τάξης του 4% θα πρέπει και η υπόλοιπη Ευρώπη να έχει ξεπεράσει τον υγειονομικό εφιάλτη, ο τουρισμός μας περιμένει τις αφίξεις από τη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Βρετανία, που σήμερα έχουν τεθεί σε αυστηρή καραντίνα.

Και στη χώρα μας οι ισορροπίες είναι εύθραυστες όπως προκύπτει από τις δηλώσεις των επιστημόνων που ανησυχούν ότι μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε ένα τρίτο κύμα λόγω των μεταλλάξεων. Και ο υπουργός Yγείας Βασίλης Κικίλιας επανειλημμένως έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, ιδίως για την Αττική που εμφανίζει σημαντική αύξηση του επιδημιολογικού φορτίου.

Επομένως το οικονομικό επιτελείο πρέπει να προετοιμάζεται για το χειρότερο δυνατό σενάριο υπολογίζοντας ότι το δημοσιονομικό κόστος θα είναι μεγαλύτερο εάν υπάρξει ραγδαία επιδείνωση στον αριθμό των διασωληνωμένων, που θα προκαλέσει μεγάλη επιβάρυνση στο Σύστημα Υγείας. Ηδη το κονδύλι των 7,5 δισεκατομμυρίων που είχε προϋπολογισθεί για φέτος μοιάζει μικρό για να καλύψει τις ανάγκες που προκύπτουν μετά τις τελευταίες αρνητικές εξελίξεις.

Εν μέσω πανδημίας τα ρεαλιστικά σενάρια είναι συνήθως τα πιο απαισιόδοξα, είδαμε πώς η Γερμανία βρέθηκε σε αυστηρή καραντίνα όταν οι πρωθυπουργοί των κρατιδίων πίστευαν ότι θα μπορούσαν να «σώσουν τις χριστουγεννιάτικες αγορές». Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κινούνται πλέον υπολογίζοντας ότι οι οικονομίες τους θα είναι «μισόκλειστες» μέχρι τον Μάρτιο.

Η Ελλάδα πρέπει να αποφύγει μία επανάληψη του Νοεμβρίου και αυτό τελικώς θα είναι καλό όχι μόνο για να σωθούν ανθρώπινες ζωές, που είναι και το σημαντικότερο, αλλά και για την οικονομία. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει κάνει μέχρι τώρα μία συνετή διαχείριση και έχει καταφέρει να διατηρήσει το μαξιλάρι ασφαλείας πάνω από τα 34 δισεκατομμύρια ευρώ επί 12 μήνες σκληρής δοκιμασίας για το ταμείο του κράτους. Η χώρα έχει αξιοπιστία, σε ό,τι αφορά την προώθηση των μεταρρυθμίσεων, και μπορεί να δανείζεται με ιστορικά χαμηλά επιτόκια.

Ο σχεδιασμός για τον φετινό προϋπολογισμό μπορεί να αναθεωρηθεί λόγω των δυσμενών επιδημιολογικών εξελίξεων όμως η λύση περνάει μέσα από αυστηρότερη καραντίνα και από τον εξίσου αυστηρό έλεγχο δαπανών, πλην υγείας, γιατί το Δημόσιο χρειάζεται πόρους για να στηρίξει την πραγματική οικονομία. Οπως φαίνεται επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά η διαπίστωση ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν οριστικά.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου 

Από την έντυπη έκδοση