Γράφει ο Γιῶργος Μιχαηλίδης*
Ρίχνοντας μια ματιά στις δημοσκοπήσεις μόνο του Μαΐου, βλέπεις, ανάλογα την εταιρεία, τα αποτελέσματα να κυμαίνονται μεταξύ των 2,5 και των 8,8 μονάδων διαφορά. Αθροιστικά πάντως, ο μέσος όρος των μετρήσεων αυτών βγάζουν ένα προβάδισμα της τάξεως των 6 μονάδων για την ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από όλα αυτά που έχει κάνει εδώ και πέντε χρόνια, χρησιμοποιεί μία λογική τύπου Τραμπ αποδοκιμάζοντας τις δημοσκοπήσεις. Έτσι ευελπιστεί να κινητοποιήσει το ακροατήριό του που έχει ιδιαίτερα αντανακλαστικά στον λαϊκισμό και επικαλείται την διαφαινόμενη συσπείρωσή του ως δείγμα αδυναμίας της ΝΔ να αξιοποιήσει το προβάδισμά της. Είναι όμως έτσι;
Το Μέγαρο Μαξίμου εδώ και καιρό έχει αποδειχθεί πως ο νικητής της ευρωκάλπης θα είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και προσπαθεί με κάθε τρόπο να ερμηνεύσει με τον δικό του τρόπο το αποτέλεσμα πριν καν το δει. Έτσι, μία διαφορά της τάξεως του 5% για τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι… νίκη, αφού η ΝΔ δεν θα έχει φύγει μπροστά με διψήφια διαφορά όπως έδειχναν ορισμένες δημοσκοπήσεις το προηγούμενο διάστημα και θα χτίσει μία ρητορική τέτοια που θα του επιτρέψει να σταθεί για μερικούς ακόμα μήνες μέχρι τις εκλογές του Οκτωβρίου. Εκτός απροόπτου βέβαια…
Ας κάνουμε ένα ταξίδι στο παρελθόν
Τώρα, κάνοντας μία έρευνα στο παρελθόν από το 1994 και ύστερα, βλέπουμε πως η διαφορά του πρώτου από το δεύτερο κόμμα, δεν ξεπέρασε ποτέ το 5%, παρά μόνο μία φορά, στις ευρωεκλογές του 2004, μία περίπτωση την οποία θα εξηγήσουμε παρακάτω.
Στον κάτωθι πίνακα βλέπουμε τα ποσοστά των κομμάτων σε ευρωεκλογές και βουλευτικές εκλογές σε αντιστοιχία ημερομηνιών:
Ευρωεκλογές | Εθνικές Εκλογές | ||
12/06/1994 | 1.ΠΑΣΟΚ: 37,64 % 2.ΝΔ: 32,66 % | 22/09/1996 | 1.ΠΑΣΟΚ: 41,49 2.ΝΔ: 38,12 |
13/06/1999 | 1.ΠΑΣΟΚ: 36 % 2.ΝΔ: 32,1 % | 09/04/2000 | 1.ΠΑΣΟΚ: 43,79 2.ΝΔ: 42,74 |
13/06/2004 | 1.ΝΔ: 43,01 % 2.ΠΑΣΟΚ:34,03% | 07/03/2004 | 1.ΝΔ: 45,36 2.ΠΑΣΟΚ: 40,55 |
07/06/2009 | 1.ΠΑΣΟΚ: 36,64 % 2.ΝΔ: 32,29 % | 16/09/2007 | 1.ΝΔ: 41,84 2.ΠΑΣΟΚ: 38,10 |
04/10/2009 | 1.ΠΑΣΟΚ: 43,92 2.ΝΔ: 33,47 | ||
25/05/2014 | 1.ΣΥΡΙΖΑ: 26,52 % 2.ΝΔ: 22,78 % | 25/01/2015 | 1.ΣΥΡΙΖΑ: 36,34 2.ΝΔ: 27,81 |
Σημειώνεται ότι δεν έχουμε ενσωματώσει στον πίνακα τις ενδιάμεσες διπλές εκλογές του 2012, στις οποίες κέρδισε η ΝΔ.
Όπως διαφαίνεται, σε όλες τις περιπτώσεις, οι ευρωεκλογές είχαν προηγηθεί των εθνικών εκλογών και μάλιστα με διάστημα από ένα έως δύο έτη, δίνοντας στην ευρωκάλπη μία μορφή ενδιάμεσων εκλογών έγκρισης ή όχι της εφαρμοζόμενης πολιτικής της εκάστοτε κυβέρνησης. Σταδιακά, το διάστημα αυτό άρχισε να μικραίνει για να φτάσουμε το 2004, οι ευρωεκλογές να γίνουν μετά την εθνική κάλπη!
Συγκεκριμένα, στις 13/06/2004, η ΝΔ κέρδισε τις ευρωεκλογές με 9% διαφορά από το ΠΑΣΟΚ. Το παράδοξο λοιπόν εκεί δεν είναι μόνο η μεγάλη απόσταση των δύο κομμάτων αλλά και το ότι είχαν προηγηθεί κατά τρεις μήνες οι εθνικές εκλογές, τις οποίες και είχε κερδίσει η ΝΔ πάλι, με διαφορά 4,8%.
Βλέποντας επίσης τον παραπάνω πίνακα, βγάζουμε ορισμένα συμπεράσματα. Από την μία οι ευρωεκλογές εκλαμβάνονται από το ελληνικό εκλογικό σώμα ως ευκαιρία για διαμαρτυρία και από την άλλη βγαίνουν σαφή συμπεράσματα για το ποιο κόμμα θα είναι στην επόμενη εθνική κάλπη ο νικητής.
Παράλληλα, μεγάλοι κερδισμένοι είναι τα μικρά κόμματα τα οποία παραδοσιακά αύξαναν τα ποσοστά τους. Χαρακτηριστική περίπτωση οι ευρωεκλογές του 2014, όταν και συνολικά 7 κόμματα κατάφεραν και ξεπέρασαν το όριο του 3% και εκπροσωπήθηκαν στο ευρωκοινοβούλιο, σε αντίθεση με τις ευρωεκλογές του 2009, όταν και αντίστοιχα, δέκα χρόνια πριν τα κόμματα ήταν μόλις πέντε.
Οι ευρωεκλογές, επίσης καθορίζουν, όπως είπαμε, ποιος θα είναι ο επόμενος νικητής στις βουλευτικές εκλογές, εκτός από την περίπτωση του 1999/2000, όταν και παρά την νίκη στην ευρωκάλπη το 1999, η ΝΔ δεν κατάφερε να κερδίσει στις βουλευτικές του 2000, σε εκείνη την νύχτα γκραν γκινιόλ που κοιμηθήκαμε με κυβέρνηση ΝΔ και ξυπνήσαμε με ΠΑΣΟΚ.
Οι τωρινές εκλογές για την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν μία ιδιαιτερότητα. Είναι η πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια, όπου τα μικρά κόμματα που ευελπιστούν να περάσουν το 3% είναι πολύ λίγα. Αντίστοιχα, ο δικομματισμός δια της πόλωσης έχει επανέλθει και αναμένεται να κυμανθεί σε ποσοστά κοντά στο 60%.
Οι ώρες μέχρι τις εκλογές της Κυριακής λιγοστεύουν και μένει τώρα να δούμε πώς θα συμπεριφερθεί ο Έλληνας μετά από 4,5 χρόνια εκλογικής «αφωνίας».
*Ο Γιῶργος Μιχαηλίδης είναι ο διευθυντής του EleftherosTypos.gr