Ξαναζεσταμένο φαγητό
Η νέα δικαστική περιπέτεια του κ. Γεωργίου, η οποία οφείλεται σε πρωτοβουλία ανώτατης δικαστικής λειτουργού που προωθήθηκε στην ιεραρχία με κυβερνητικές υπογραφές, έχει τα χαρακτηριστικά ξαναζεσταμένου πολιτικού φαγητού. Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, την οποία συχνά επικαλούνται τα ανώτατα κυβερνητικά στελέχη, υπονομεύτηκε στο συγκεκριμένο θέμα εξαιτίας των θριαμβευτικών σχολίων του υπουργού Επικρατείας κ. Παππά και της γενικότερης προσπάθειας της κυβέρνησης να μετατρέψει το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 σε εσωκομματικό πρόβλημα της ΝΔ και αποτέλεσμα κάποιου είδους διεθνούς πολιτικής συνωμοσίας.
Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*
Στην πραγματικότητα, η αναθεώρηση προς τα επάνω του πραγματικού δημοσιονομικού ελλείμματος, η οποία έγινε από την ΕΛΣΤΑΤ επί διοίκησης Γεωργίου, ακολούθησε την ένταξη της Ελλάδας στο μνημόνιο, δεν επηρέασε τη γενική εικόνα εφόσον αύξησε το υπερβολικό έλλειμμα του 13% του ΑΕΠ σε 15% του ΑΕΠ και στηρίχτηκε, σχεδόν αποκλειστικά, στην αυστηρότερη αντιμετώπιση από τη Eurostat του ελλείμματος και του χρέους των ΔΕΚΟ. Υστερα από μία μεγάλη περίοδο δημοσιονομικού εκτροχιασμού κατά την οποία οι πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής αντάλλασσαν κατηγορίες για στατιστικά στοιχεία που παρουσίαζαν το έλλειμμα μικρότερo απ’ ό,τι πραγματικά ήταν, θα έπρεπε να περιμένουμε την αυστηροποίηση των κανόνων υπολογισμού του ελλείμματος, με πρωτοβουλία της Eurostat και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες αντιμετώπισαν την κατηγορία ότι κάλυπταν επί σειρά ετών τις ελληνικές κυβερνήσεις.
Οι κυβερνητικοί ελιγμοί γύρω από τη νέα δίωξη του κ. Γεωργίου δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα στο εσωτερικό, προκάλεσαν όμως αντιδράσεις στο εξωτερικό και υποχρέωσαν την κυβέρνηση Τσίπρα σε μία ακόμη ταπεινωτική στροφή 180 μοιρών.
Δυναμική αντίδραση
Πρώτη αντέδρασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την επιστολή που έστειλαν στην ελληνική κυβέρνηση οι επίτροποι Ντομπρόβσκις, Μοσκοβισί και Τίσεν και τις αυστηρές δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου του προέδρου Γιούνκερ, κ. Σχοινά.
Το νόημα της παρέμβασης της Επιτροπής συνοψίζεται στο ότι τα στοιχεία στα οποία βασίζεται το ελληνικό πρόγραμμα δεν μπορούν να αμφισβητηθούν, η αρμοδιότητα γι’ αυτά είναι κυρίως της Eurostat και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πως τα κυβερνητική στελέχη θα πρέπει να αποφύγουν τον πειρασμό να κάνουν πολιτικό παιχνίδι με μία υπόθεση η οποία κατά την άποψη των Ευρωπαίων εταίρων δεν υφίσταται.
Η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμπληρώθηκε από σχετική ανακοίνωση του ΔΝΤ με την οποία τονίζεται ότι τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι διαπραγματεύσιμα και δημιουργείται η εντύπωση ότι μεγαλώνουν οι δισταγμοί του διεθνούς οργανισμού σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα, εξαιτίας της αναξιοπιστίας της κυβέρνησης Τσίπρα.
Αντιμέτωπη με τις αυστηρές θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ η κυβέρνηση ανέθεσε στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Παπαδημούλη και στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Χουλιαράκη να διαβεβαιώσουν τους Ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές ότι η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζει την ορθότητα των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ και δεσμεύεται από αυτά σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή του τρίτου προγράμματος-μνημονίου.
Η πολιτική παρέμβαση του κυβερνητικού ευρωβουλευτή και του αναπληρωτή υπουργού δεν έβαλε τέλος στο σίριαλ της αξιοποίησης της νέας δίωξης σε βάρος του κ. Γεωργίου, αντίθετα η Δικαιοσύνη πήρε νέα πρωτοβουλία διερεύνησης της υπόθεσης, με βάση δημοσιεύματα του Τύπου που αναφέρονται σε στημένη –με εντολή των Ευρωπαίων εταίρων– αναθεώρηση του δημοσιονομικού ελλείμματος του 2009 προς τα επάνω.
Αλλα λέει η κυβέρνηση απευθυνόμενη στους Ευρωπαίους εταίρους και στους πιστωτές και άλλα λέει ή αφήνει να εννοηθούν απευθυνόμενη στην ελληνική κοινή γνώμη. Πρόκειται για το γνωστό επικοινωνιακό, πολιτικό παιχνίδι, το οποίο ανεβάζει συνεχώς το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της διαχείρισης της κρίσης.
Κλιμάκωση χωρίς κέρδος
Το τελευταίο στήριγμα
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τις ίδιες μεθόδους πολιτικού αποπροσανατολισμού ανεξάρτητα από τις αλλαγές στο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Σε αυτή τη φάση, βασικός σύμμαχος της κυβέρνησης είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εφαρμόζει τους κανόνες για το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος που ισχύουν για τις χώρες της Ευρωζώνης, με εξαιρετικά ελαστικό τρόπο. Διευκολύνει την Ισπανία και τη Γαλλία σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό έλλειμμα, την Πορτογαλία σε σχέση με το έλλειμμα και την κρίση του τραπεζικού της συστήματος και την Ιταλία σε ό,τι αφορά το χρέος και τις δυσκολίες μικρών και μεγάλων τραπεζών. Σε αυτό το πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσφέρει κάποια ελευθερία κινήσεων στην κυβέρνηση σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του τρίτου προγράμματος-μνημονίου.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει λευκή επιταγή στον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του. Θα πρέπει να αποδείξουν ότι είναι συνεργάσιμοι για να τους διευκολύνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μια περίοδο κατά την οποία το Eurogroup και το ΔΝΤ αξιολογούν πολύ αυστηρά την εφαρμογή του τρίτου προγράμματος-μνημονίου από την κυβέρνηση Τσίπρα. Με τους πολιτικούς ελιγμούς που κάνει η κυβέρνηση γύρω από τη νέα δίωξη σε βάρος του κ. Γεωργίου, δημιουργεί προβλήματα στις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ίσως αποτελεί το μοναδικό αποτελεσματικό στήριγμά της αυτή την περίοδο.
Μεγαλώνουν οι δυσκολίες
Κατά την άποψή μου, το Μαξίμου θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικό στους χειρισμούς του γιατί το ευρωπαϊκό περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό για την Ελλάδα.
Πρώτον, η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται σε φάση πολιτικών ανακατατάξεων και θα πρέπει να περιμένουμε το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία τον Μάιο του 2017 και των βουλευτικών εκλογών στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο του 2017 για να δούμε εάν υπάρχουν οι πολιτικές δυνατότητες για σοβαρές παρεμβάσεις υπέρ της Ελλάδας, που θα συμπεριλαμβάνουν την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους και τη χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής.
Δεύτερον, η χαλαρότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ό,τι αφορά τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου προκαλεί την αρνητική αντίδραση ορισμένων κυβερνήσεων, οι οποίες επιχειρηματολογούν υπέρ μιας πιο αυστηρής αντιμετώπισης των οικονομικών εκκρεμοτήτων. Αυτές οι κυβερνήσεις δεν πρόκειται να κινηθούν εναντίον της Ελλάδας, δεν πρόκειται όμως και να ανεχθούν πολιτικούς ελιγμούς γύρω από την εφαρμογή του τρίτου προγράμματος-μνημονίου, το οποίο και χρηματοδοτούν, αναλαμβάνοντας το σχετικό πολιτικό κόστος.
Τρίτον, το προσφυγικό-μεταναστευτικό προσδιορίζει πλέον τις εξελίξεις στην Ε.Ε. και αλλάζει το πολιτικό σκηνικό σε χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία. Το ελληνικό ζήτημα έχει υποχωρήσει αρκετά στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων των ευρωπαϊκών θεσμών και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και δίνεται άμεση προτεραιότητα στην αντιμετώπιση του προσφυγικού, μεταναστευτικού, της ισλαμικής τρομοκρατίας, της ανόδου της σκληρής και της άκρας Δεξιάς και στην αντιμετώπιση της τραπεζικής κρίσης σε χώρες όπως η Ιταλία και η Πορτογαλία.
Η Ελλάδα είναι πλέον η μόνη μνημονιακή χώρα και ο κίνδυνος για ένα ντόμινο αρνητικών εξελίξεων εξαιτίας μιας νέας ελληνικής κρίσης θεωρείται εξαιρετικά περιορισμένος. Θα πρέπει λοιπόν να κινηθούμε σωστά και με απόλυτη συνέπεια για να πάρουμε, μόλις το επιτρέψουν οι πολιτικές συνθήκες στην Ε.Ε., στα τέλη του 2017, αρχές του 2018, αυτά που επιδιώκουμε.
Η κυβέρνηση αναλύει και σήμερα –όπως το έκανε το 2015– με λάθος τρόπο την κατάσταση στην Ε.Ε. και την προοπτική που διαμορφώνεται.
*Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της Ν.Δ.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής που κυκλοφορεί