Γράφει ο Ιωάννης Γεωργίου Σαρίδης*

Πολύ νωρίς λοιπόν συνειδητοποίησα ότι η λέξη ευθύνη είναι ίσως η πιο σημαντική από τις πολλές που έχουν χάσει το νόημα τους αναφορικά με την πολιτική ζωή του τόπου. Βλέπετε πάντα πίστευα πως ένα από τα στραβά του πολιτικού μας συστήματος ήταν η αδιάκοπη κακοποίηση των λέξεων. Είναι γνωστό πως στην Ελλάδα έχουμε φτάσει σε εκείνο το σημείο κοινοβουλευτικά -και φυσικά πολιτικά- που ορισμένες λέξεις (από εκείνες που δεν θα έπρεπε) να αλλάζουν νόημα και περιεχόμενο ανάλογα με το ποιός τις λέει και πότε.

Αναζητώντας λοιπόν και εγώ το τί πάει στραβά σε αυτόν τον τόπο αποφάσισα συνειδητά να μπλέξω με την πολιτική. Βέβαια αν με ρώταγες προεκλογικά: “-Τί εννοείς όταν λες ότι θα “μπλέξεις” με την πολιτική; ” θα σου απαντούσα τελείως άλλα πράγματα από ότι θα σου απαντούσα σήμερα κλείνοντας σχεδόν τρία χρόνια αγκαλιά με την ευθύνη της έδρας της Α’ Θεσσαλονίκης. Ήταν λογικό και επόμενο λοιπόν η αναζήτηση μου των στραβών και των λαθών να πάρει τελείως άλλο δρόμο όπως αντιστοίχως άλλαξε και η διαδικασία με την οποία καταλήγω πλέον στην διατύπωση σχολίων που να κάνουν λόγο για ευθύνες ή να τις αποδίδουν κιόλας.

Ίσως το πιο βαθύ από τα συμπεράσματα που έβγαλα, σύμφωνα με τις απαντήσεις που μου δόθηκαν είναι το εξής: η Δημοκρατία δημιουργεί ένα πρόβλημα στους πλούσιους. Φοβούνται πως εάν λειτουργούσε απολύτως ελεύθερη η Δημοκρατία, τότε οι φτωχοί που είναι περισσότεροι θα μαζευτούν και θα ψηφίσουν νόμους που θα τους πάρουν τα χρήματα. Ουσιαστικά αυτό είναι το πρόβλημα που προκύπτει από το φαινόμενο της γνωστή “ανισότητας” το οποίο όμως είναι απολύτως φυσιολογικό φαινόμενο σε μια ανταγωνιστική οικονομία. Ο καλύτερος κερδίζει περισσότερα άρα η ανισότητα είναι σε ένα μεγάλο βαθμό ένα λογικότατο και αναμενόμενο αποτέλεσμα το οποίο δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει καθόλου.

Το πρόβλημα αυτό εξηγεί γιατί ο πλούτος πάντα θα επιχειρεί να επηρεάζει τις διαδικασίες, ώστε να μην κινδυνέψουν τα δεδουλευμένα του. Και έχει το δικαίωμα να το κάνει αυτό. Στο βαθμό όμως που του επιτρέπει η Δημοκρατία μας. Επηρεάζεις με την ψήφο σου και με το επιχείρημα σου. Και εδώ ακριβώς είναι το θέμα. Σε μία Δημοκρατία που θα λειτουργούσε απολύτως ελεύθερα η δύναμη της κάθε άποψης δεν προκύπτει από το πόσοι την εκφράζουν αλλά από τη δύναμη του επιχειρήματος που τη στηρίζει. Σε μια Δημοκρατία που θα λειτουργούσε με επιχειρήματα και όχι με αριθμούς δεν θα έπρεπε να έχει σημασία το αν είσαι πλούσιος ή φτωχός αλλά το τί λες. Σε μια Δημοκρατία πραγματικά ελεύθερη ένας άνθρωπος θα μπορούσε να αλλάξει την γνώμη ολόκληρης της χώρας με ένα λογικό επιχείρημα.

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η Δημοκρατία έχει τεράστια ανάγκη τόσο την αντικειμενική και τεκμηριωμένη ενημέρωση των πολιτών όσο και την ελευθερία έκφρασης γνώμης. Για να μπορεί δηλαδή να στηριχθεί σε αντικειμενικά δεδομένα η πόλη όταν θα συλλογίζεται αν το επιχείρημα που εκφράζει ο ένας είναι τελικά ή όχι τόσο δυνατό ώστε να της αλλάξει γνώμη. Και για να είναι σίγουρη η πόλη πως θα δοθεί η ευκαιρία στον έναν να απευθυνθεί σε ολόκληρη την πόλη.

Αυτά δεν ισχύουν στην Δημοκρατία της σημερινής Ελλάδας. Οι πολικές αποφάσεις δεν παίρνονται με επιχειρήματα αλλά με κριτήριο τα ποσοστά τηλεθέασης και ακροαματικότητας. Η ενημέρωση των πολιτών -κατά κανόνα- δεν είναι ούτε τεκμηριωμένη, ούτε και αντικειμενική αλλά προκύπτει κατόπιν οδηγιών επιχειρηματικών συμφερόντων. Το νόημα της λέξης ευθύνη λοιπόν έχει χαθεί και μάλιστα εσκεμμένα! Εκεί, ακριβώς σε αυτό το συμπέρασμα, κατέληξαν το σύνολο των αναζητήσεων μου. Από εκεί και πέρα ξεκινά ένας Γολγοθάς με σκοπό να απαντηθεί το βασανιστικό ερώτημα: τί μπορεί να γίνει; Τί πρέπει να γίνει;

Για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα θα πρέπει πρώτα να εντοπισθούν -κατά τη γνώμη μου- το πρόβλημα και η πηγή του. Το πρόβλημα λοιπόν της Δημοκρατίας είναι η αποχή και η πηγή της είναι η συνειδητή απαξίωση των δημοκρατικών διαδικασιών. Η αποχή δηλαδή έχει κύρια αιτία την απογοήτευση από τις διαδικασίες. Οι διαδικασίες συνήθως αποτυγχάνουν όταν επιχειρούν να διαχειριστούν την λέξη ευθύνη με επικοινωνιακούς όρους. Η άσκηση ανεύθυνης πολιτικής χωρίς τεκμηριωμένα επιχειρήματα οδηγεί στην αποχή. Και ο φαύλος αυτός κύκλος εγκλωβίζει κάθε ενεργό πολίτη.

Η απάντηση της κυβέρνησης σε όλες αυτές τις σκέψεις που προβληματίζουν τους πολίτες ήταν η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης από τον Πρωθυπουργό και η παραίτηση Τόσκα λόγω πολιτικών ευθυνών. Δεν τολμάει όμως κανείς από την κυβέρνηση, ούτε καν να προσπαθήσει, να περιγράψει το ποιά ακριβώς είναι η ευθύνη που ανέλαβαν. Να γιατί έχει κακοποιηθεί το νόημα της λέξης ευθύνη σε αυτόν τον τόπο. Για να μπορεί να την αναλαμβάνουν που και που τα κόμματα και οι πολιτικοί χωρίς πραγματικό κόστος. Γιατί βολεύει…

*Ο Ιωάννης Γεωργίου Σαρίδης είναι βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης με την Ένωση Κεντρώων

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]