Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*
ΜΕΧΡΙ πού μπορεί να φτάσει ο λαϊκισμός στη χώρα μας; Ποια θα ήταν η επόμενη ημέρα αν τελικά γινόταν πραγματικότητα το σύνθημα που εδώ και αρκετά χρόνια ακούγεται σε διαφόρων ειδών διαδηλώσεις; Αφού όλοι εμείς οι απλοί πολίτες τα «ξέρουμε όλα» και θα «σώζαμε» τη χώρα, μήπως έχει έρθει η ώρα να κοιταχτούμε στον καθρέφτη;
ΕΙΝΑΙ ιστορικά αποδεδειγμένο πως σε χρόνια οικονομικής και κοινωνικής παρακμής ο λαϊκισμός χτυπάει ταβάνι. Πύρινα λόγια και φαντασιακές υποσχέσεις δημιουργούν ένα κοκτέιλ θλίψης, θυμού και οργής που φέρνει τα πάνω κάτω στην κοινωνία και στο πολιτικό σκηνικό. Το βιώσαμε στις πλατείες των αγανακτισμένων ως φρεσκοχρεοκοπημένοι και αδαείς στην τότε νεομνημονιακή πραγματικότητα.
ΤΟΤΕ που συνέβη ένα διπλό «πολιτικό έγκλημα». Τα κόμματα που κυβερνούσαν επί δεκαετίες, το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. δεν τολμούσαν να πουν την επώδυνη αλήθεια στους πολίτες. Την ίδια ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝ.ΕΛ., διάφορα ακρο-αριστεροδεξιά κομματίδια και το μόρφωμα της Χρυσής Αυγής έλεγαν ψέματα μόνο και μόνο για να εκμεταλλευτούν συγκυριακά την αναταραχή και να κερδίσουν ψήφους.
ΤΑ οργισμένα συνθήματα κατέλυαν κάθε έννοια δημοκρατίας και Συντάγματος: «Προδότες, δωσίλογοι, γερμανοτσολιάδες. Να στηθούν κρεμάλες στο Σύνταγμα. Να εκτελεστούν στο Γουδή. Η τρόικα εσωτερικού ψηφίζει στα… τέσσερα τα Μνημόνια. Ολοι στη φυλακή για να ξεβρομίσει ο τόπος». Και βέβαια το σουξέ της εποχής: «Να καεί, να καεί το μπ… η Βουλή».
Τραμπ, Μπάιντεν και το δράμα των ομήρων
Η οργή, όμως, είναι το ένα βασικό συστατικό του λαϊκισμού. Το άλλο είναι η δημιουργία ψευδαισθήσεων. Ετσι υπήρχαν και τα συνθήματα εξαπάτησης: «Η ελπίδα έρχεται. Μην πληρώνετε φόρους, δάνεια, λογαριασμούς. Θα σκίσουμε τα Μνημόνια. Θα καταργηθούν τα μνημονιακά μέτρα με ένα νόμο και ένα άρθρο. Θα διαγράψουμε το χρέος. Θα νομοθετήσουμε σεισάχθεια. Θα αυξήσουμε μισθούς και συντάξεις. Θα πολεμήσουμε τη διαπλοκή».
ΚΑΠΩΣ έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ εκτινάχθηκε από το 4% στο 36%, οι… ψεκασμένοι έφτασαν έως και 10%, ο επί δεκαετίες «γραφικός» Λεβέντης μπήκε στη Βουλή και η Χρυσή Αυγή «κλείδωσε» το 8%. Και προφανώς έως τις επερχόμενες εκλογές θα παρουσιαστεί ο νέου τύπου λαϊκισμός. Αυτός που μας βγάζει από τα Μνημόνια και θα φέρει βροχή δισεκατομμυρίων. Γιατί, ας μην ξεχνιόμαστε… λεφτά υπάρχουν.
ΟΙ λάτρεις του λαϊκισμού, βέβαια, ξεχνούν κάποια άλλα, ακόμα πιο σημαντικά. Πως αν «καιγόταν η Βουλή» τότε δεν θα είχαμε δημοκρατία αλλά χούντα. Και πως όλοι οι απλοί πολίτες εκλέγουμε τις εκάστοτε κυβερνήσεις με την ψήφο μας, οπότε αν όλα πηγαίνουν στραβά σίγουρα έχουμε και εμείς μερίδιο ευθύνης για ό,τι συμβαίνει. Γι’ αυτό κάποια στιγμή θα πρέπει να τολμήσουμε να κοιτάξουμε τον καθρέφτη, για να μπορέσουμε να αντικρίσουμε και την πραγματικότητα. Γιατί, όντως, η βλακεία του λαϊκισμού μπορεί φαινομενικά να είναι αήττητη. Από την άλλη, όμως, η δημοκρατία, η αλήθεια και ο ρεαλισμός στο τέλος θα κερδίσουν.
*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]