Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Oσο υποτιμάται η τουρκική λίρα τόσο ανεβάζει τους τόνους ο Ερντογάν. Η επιδίωξή του προφανής. Θέλει να πάει σε εκλογές το 2019 ή και νωρίτερα εάν διαπιστώσει ότι οι συνθήκες τον ευνοούν, με όχημα τη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών για τον μέσο Τούρκο.

Και πράγματι στα χρόνια του Ερντογάν η τουρκική οικονομία απογειώθηκε, το ΑΕΠ της αυξήθηκε πάνω από 75%, ενώ και το μέσο εισόδημα είχε αντίστοιχη άνοδο. Μόνο που η οικονομική πρόοδος της χώρας του οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον εξωτερικό δανεισμό, οπότε είναι ευμετάβλητη στη διεθνή συγκυρία και στις διαθέσεις των επενδυτών να αναλάβουν ρίσκο.

Επιπλέον η εμπλοκή της Τουρκίας στον πόλεμο της Συρίας έχει ανεβάσει στα ύψη τις αμυντικές δαπάνες, ενώ η έναρξη του εμπορικού πολέμου που ξεκίνησε ο Τραμπ δημιουργεί κινδύνους για την οικονομία της λόγω της τάσης για αύξηση των επιτοκίων και της πιθανής αναζήτησης ασφαλών καταφυγίων από τους επενδυτές.

Oποιος απειλεί το «αφήγημα» της προόδου της Τουρκίας δέχεται ανελέητο σφυροκόπημα από τον Ερντογάν. Το κατάλαβαν οι ειδικοί του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που πριν από ένα μήνα είχαν εκδώσει δημόσια προειδοποίηση για την πορεία της οικονομίας προκαλώντας την έκρηξη συμβούλου του Ερντογάν που απάντησε στις συστάσεις του ΔΝΤ για ανάγκη χαλιναγώγησης του πληθωρισμού κάνοντας λόγο για «αποτυχημένες πολιτικές δεινοσαύρων».
Το ίδιο έγινε και με τον οίκο αξιολόγησης Moody’s, ο οποίος την προηγούμενη εβδομάδα υποβάθμισε το αξιόχρεο της Τουρκίας κατά δύο βαθμίδες, με αποτέλεσμα να παρέμβει προσωπικά ο Ερντογάν φοβερίζοντας τους αναλυτές ότι «δεν μπορούν να υποβαθμίζουν τη χώρα του και ταυτόχρονα να αναβαθμίζουν την καταχρεωμένη Ελλάδα».

Εάν σε αυτά προσθέσουμε την υποτίμηση της τουρκικής λίρας, η οποία την Παρασκευή βυθίσθηκε σε νέο χαμηλό ιστορικό ρεκόρ λόγω των μαζικών ξεπουλημάτων από τους επενδυτές, μπορούμε να αντιληφθούμε τον παροξυσμό του «σουλτάνου» έναντι της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ευρώπης.

Η βουτιά της λίρας που έχει φτάσει στα 4 δολάρια μπορεί να ευνοεί τον τουρισμό, όμως το όφελος εξανεμίζεται από τις μεγάλες πιέσεις που δέχεται η Τουρκία για νέα αύξηση επιτοκίων, η οποία μπορεί να ενεργοποιήσει ένα ντόμινο παρενεργειών στην ανάπτυξη, τη φυγή κεφαλαίων και εν τέλει στο εισόδημα των «ψηφοφόρων».

Για αυτό καίγεται ο Ερντογάν και ανεβάζει στα ύψη την προκλητικότητά του. Βλέπει τα σύννεφα στην οικονομία του να πυκνώνουν και την πιθανότητα ενός γενικού «κρασαρίσματος» να αυξάνονται, στον δρόμο προς τις εθνικές εκλογές. Προσπαθεί να μεταφέρει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης στην κατάληψη του Αφρίν και στις απειλές κατά της Ελλάδας, αλλά ο ίδιος ξέρει ότι το πολιτικό του μέλλον εξαρτάται από τις επιδόσεις της οικονομίας. Αυτές τον κράτησαν στην εξουσία και αυτός είναι ο παράγοντας που μπορεί να τον εκθρονίσει.
Παραφράζοντας τη γνωστή ατάκα του Μπιλ Κλίντον για να εξηγήσουμε την επιθετικότητα του Ερντογάν θα λέγαμε ότι «είναι η τουρκική λίρα, ανόητε»…

Ποιους ευνοεί η πολιτική όξυνση

Δεν χρειάζεται και ιδιαίτερη ανάλυση για το ποιος κερδίζει όταν στην πολιτική ατζέντα κυριαρχεί η πόλωση και ο διχασμός. Οι νεοναζί και οι ακραίες δυνάμεις συνολικά βρίσκουν έδαφος πίσω από τις κορώνες ότι «όλοι τα παίρνουν» και «όλοι το ίδιο είναι».

Η κυβέρνηση έριξε τα χαρτιά του διχαστικού λόγου στο ζήτημα του Σκοπιανού και της Νοβάρτις, αλλά δεν είχε το παραμικρό δημοσκοπικό όφελος. Αντιθέτως, το προβάδισμα της ΝΔ παγιώθηκε, ενώ τελείωσαν τα πυρομαχικά του Μαξίμου. Αυτό που πρέπει να ανησυχεί όσους έχουν ακόμη μυαλό στο κεφάλι τους είναι η άνοδος της Χρυσής Αυγής που εκμεταλλεύεται τη συγκυρία και αλιεύει την «αντισυστημική ψήφο». Οι επιτελείς του Μαξίμου θέλησαν να διασπάσουν τη Νέα Δημοκρατία, αλλά το μόνο που καταφέρνουν είναι να στρώνουν σέντρες στους νεοναζί.

*O Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]