Γράφει ο Όθωνας Καίσαρης

Σε μία πτυχή του όμως δεν έχει δοθεί η αρμόζουσα σημασία.

Στις 9 Μαΐου ήταν η Ημέρα της Ευρώπης.

9 Μαΐου. Η ημερομηνία που το 1950 ο Ρομπέρ Σούμαν, Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, παρουσίασε τη διακήρυξη-πρόταση δημιουργίας μιας Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ανθρακα και Χάλυβα, τα μέλη της οποίας θα διαχειρίζονταν από κοινού την παραγωγή τους. Στόχος ήταν η συγχώνευση των οικονομικών συμφερόντων, η οποία όχι μόνο θα απέτρεπε ένα νέο πόλεμο Γαλλίας- Γερμανίας, καθιστώντας τον «όχι μόνον αδιανόητο αλλά και υλικά αδύνατο», αλλά θα συντελούσε και στην κοινή τους συμβολή για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, ένα πρώτο βήμα για την ενοποίηση της Ευρώπης. Πέντε χρόνια δηλαδή μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με κάθε λογής πληγές ανοιχτές και τις μνήμες νωπές, βρέθηκαν κάποιοι «γραφικοί», με όραμα και σχέδιο, που ήθελαν να διεκδικήσουν ένα κοινό ευρωπαϊκό μέλλον, πέρα από εθνικούς εγωισμούς.

9 Μαΐου 2017. Η περίοδος της μεγάλης «ώθησης» της ευρωπαϊκής ενοποίησης έχει παρέλθει. Ηγέτες οραματιστές του ευρωπαϊκού ονείρου από καιρό δεν είναι μαζί μας. Η Ευρώπη του φεντεραλιστικού οράματος δίνει μάχη επιβίωσης όχι μόνο απέναντι στην κακή διαχείριση κάθε «φεντεραλιστικής κατάκτησης» που έχει επιτευχθεί από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, αλλά και σε κάθε μορφή εθνικού λαϊκισμού. Η αποτυχία του ευρώ να εμπνεύσει ως κοινό νόμισμα, συνεπακολουθούμενο από μια κοινή οικονομική πολιτική, η αδυναμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αναδειχθεί στην κινητήρια νομοθετική δύναμη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και οι αποκρουστικές προς τον κόσμο γραφειοκρατικές διαδικασίες της Ε.Ε. είναι μόνο κάποιοι από τους παράγοντες που έχουν οδηγήσει τους ευρωπαϊκούς λαούς σε αποξένωση από αυτήν.

Σήμερα η Ε.Ε. δεν εμπνέει. Δεν αρέσει, δεν προσφέρει προοπτική και σχέδιο, δεν συνεισφέρει λύσεις στις αυξανόμενες προκλήσεις των λαών. Οι αξιωματούχοι δίνουν την εικόνα τεχνοκρατών που απλά διαχειρίζονται ένα κοινό νόμισμα, μακριά από τις εθνικές πραγματικότητες και ιδιαιτερότητες, υιοθετώντας οριζόντια μη εφαρμοστέες προτάσεις αντιμετώπισης των προβλημάτων. Εχουμε μπει σε ένα φαύλο κύκλο, όπου οι εθνικές κυβερνήσεις, μη μπορώντας να επικαλεσθούν ένα ευρωπαϊκό όραμα, καλούνται να δώσουν λύσεις σε εθνικό επίπεδο για ζητήματα όπως η ανεργία ή και το μεταναστευτικό. Καθώς όμως τα προβλήματα γίνονται ολοένα και λιγότερο «διαχειρίσιμα», η λαϊκή δυσφορία αυξάνεται, και όσο η Ε.Ε. δεν προσφέρει προοπτική, αυξάνεται τόσο το λαϊκίστικο ρεύμα όσο και η περαιτέρω αδυναμία των εθνικών κυβερνήσεων να κατευθυνθούν προς μια αναπτυξιακή πορεία.

Προφανώς και επιχαίρουμε τη νίκη Μακρόν στη Γαλλία, τη νίκη Μπέλεν στην Αυστρία και την αντίστοιχη επικράτηση των φιλελευθέρων δυνάμεων στην Ολλανδία. Δεν αρκούν, όμως. Οι δυνάμεις του λαϊκισμού έχουν ηττηθεί, καταγράφοντας όμως αξιοπρεπή ποσοστά και βάζοντας εχέγγυα για το μέλλον. Τυχόν στραβοπατήματα των συσπειρωμένων «συστημικών» ηγεσιών μπορεί να αποτελέσουν το τέλειο άλλοθι για μελλοντικά, εκλογικά… ατυχήματα, λαϊκίστικου τύπου.
Σήμερα η Ε.Ε. χρειάζεται ένα νέο όραμα. Χρειάζεται να οριοθετήσει ξανά το μύθο της. Απαιτούνται πολιτικοί με σχέδιο για την επόμενη 50ετία που θα εμπνεύσουν το ευρωπαϊκό εκλογικό σώμα, υλοποιώντας λύσεις και προβαίνοντας σε δομικές μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμό των ευρωπαϊκών δομών.
Μόνο αν η Ε.Ε. οδηγηθεί σε μια ομοσπονδιακή λύση, αναλαμβάνοντας το κόστος ρήξης με εθνικούς εγωισμούς, θα καταφέρει να διαχειρισθεί τη σύγχρονη δυσχερή και περίπλοκη οικονομική και κοινωνική δυσπραγία.

Χρειαζόμαστε ηγέτες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι διαχειριστές της εθνικής μας μοναξιάς. Μέρος αυτής της λύσης ευχόμαστε να αποτελέσει ο Μακρόν, Πρόεδρος πλέον της δεύτερης σε μέγεθος χώρας της Ε.Ε., στην κυβέρνηση του οποίου έχουν συσπειρωθεί πολιτικοί και μέλη της κοινωνίας των πολιτών.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου