Αν και η συχνότητα της οστεοαρθρίτιδας αυξάνεται με την ηλικία, αυτό δεν σημαίνει ότι την εκδηλώνουν μόνο ηλικιωμένοι. Με την εξάπλωση της παχυσαρκίας ολοένα περισσότεροι 30άρηδες ή και 20άρηδες παρουσιάζουν αρθριτικές βλάβες, ιδιαίτερα στα γόνατά τους, και κάποιοι αναγκάζονται να υποβληθούν σε εγχείρηση (αρθροπλαστική γόνατος) για να αντικαταστήσουν την φθαρμένη άρθρωση.
Πριν γίνει αυτό, όμως, οι αρθριτικές βλάβες έχουν μειώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Η οστεοαρθρίτιδα εξ ορισμού είναι μία κατάσταση που προκαλεί φλεγμονή και πόνο στις αρθρώσεις, και σχεδόν μοιραία οι πάσχοντες περιορίζουν την κινητικότητά τους για να μην πονάνε.
Ολέθρια για τις αρθρώσεις η ακινησία
Η ακινησία, όμως, είναι ό,τι χειρότερο για τις αρθρώσεις, διότι αποδυναμώνει τους μυς και τους συνδέσμους με συνέπεια να αδυνατούν να συγκρατήσουν τα οστά στη θέση τους και να εντείνεται ο πόνος και η δυσκαμψία.
Το κλειδί είναι να βρει ο ασθενής την χρυσή τομή ώστε να εξακολουθήσει να κινείται, χωρίς να υποφέρει. Πρέπει να βρει ένα υποκατάστατο των δραστηριοτήτων τις οποίες περιορίζει ο πόνος της αρθρίτιδας.
Σηκωθείτε απ’ την καρέκλα
Την άποψη αυτή επιβεβαιώνουν πολλές επιστημονικές μελέτες. Σε μία από αυτές, συμμετείχαν 1.168 άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 49 έως 83 ετών, που είχαν οστεοαρθρίτιδα στα γόνατα. Οι εθελοντές αυτοί εφοδιάστηκαν με μετρητές βημάτων και υποβλήθηκαν σε δύο τεστ κινητικότητας (ταχύτητα βάδισης και έγερσης από μία καρέκλα). Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, οι ασθενείς περνούσαν κατά μέσο όρο τα δύο τρίτα της ημέρας τους καθισμένοι. Όσο λιγότερο δραστήριοι ήταν, τόσο πιο αργά βάδιζαν και τόσο πιο πολύ δυσκολεύονταν να σηκωθούν από την καρέκλα.
Οδηγίες για την πρόληψη και διαχείριση της οστεοαρθρίτιδας
Γενικότερα, ο ενεργητικός τρόπος ζωής και η προσθήκη και καθιέρωση δραστηριοτήτων στην καθημερινότητα μας (πχ. περπάτημα, χαμηλής έντασης τρέξιμο, ποδηλασία, κολύμβηση) συμβάλλουν όχι μόνο στη βελτίωση της σωματικής υγείας και ευεξίας αλλά και στη πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας.
- Θα πρέπει να αποφεύγονται δραστηριότητες που προκαλούν υπερβολική πίεση στην άρθρωση (πχ. εργασία στα γόνατα επί μεγάλο χρονικό διάστημα, συχνά σκυψίματα για την άρση βάρους καθώς και συχνό ανεβοκατέβασμα σκάλας).
• Είναι απαραίτητο να αποφεύγεται το παρατεταμένο κάθισμα και η πολύωρη ορθοστασία τα οποία επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τις αρθρώσεις.
• Απώλεια σωματικού βάρους (το μεγάλο σωματικό βάρος αυξάνει τα φορτία που δέχονται οι δομές των αρθρώσεων ενώ παράλληλα επιδεινώνει τα συμπτώματα).
• Μετά από διάστημα έντονης δραστηριότητας και κόπωσης είναι σημαντική η ξεκούραση και η εφαρμογή πάγου για τη μείωση της φλεγμονής (εάν υπάρχει).
• Να αποφεύγονται οι κινήσεις και δραστηριότητες που προκαλούν πόνο στην πάσχουσα άρθρωση.
• Διατήρηση σωστής στάσης του σώματος και αποφυγή επαναλαμβανόμενων κινήσεων είτε στο χώρο εργασίας είτε στην οικία. Καλό είναι να υπάρχει ποικιλία στις κινήσεις που εκτελούμε.
• Θα πρέπει να αποφεύγεται η άσκηση με βάρη.