Ο «Ε.Τ.» της Κυριακής συνομιλεί με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση Αντώνη Σ. Παπαδημητρίου, με τον γενικό διευθυντή Δωρεών του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος Αλέξανδρο Καμπούρογλου και με τον γενικό διευθυντή του Ιδρύματος Λασκαρίδη, Κωνσταντίνο Μαζαράκη Αινιάν, για τη θεμελιώδη αρχή, τη φιλοσοφία που διέπει την κοινωφελή δράση κάθε ιδρύματος στον τομέα, τις «ανοιχτές πόρτες» αλλά και τα μελλοντικά σχέδια που αναδεικνύουν την πολύτιμη συνεισφορά τους στο νέο πρόσωπο της Ελλάδας.

ΑΝΤΩΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

• ΙΔΡΥΜΑ ΩΝΑΣΗ

«Δημιουργούμε όλοι μαζί, ο καθένας με τα… όπλα του»

«Για τους ανθρώπους του Ιδρύματος Ωνάση ο πολιτισμός ταυτίζεται με την ουσία όλων των δράσεών του αποτελώντας τη βασική κατευθυντήρια γραμμή. Από την εκπαίδευση και τη στήριξη των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στο εξωτερικό έως την Υγεία και την αλλαγή κουλτούρας στον τομέα των μεταμοσχεύσεων, όλα είναι πολιτισμός» αναφέρει ο πρόεδρος Ιδρύματος Ωνάση Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου.

 «Το Ιδρυμα Ωνάση προσεγγίζει την κοινωφέλεια με τρόπο ολιστικό έχοντας στο επίκεντρο των δράσεών του τον άνθρωπο. Το όραμα αυτό έχει την υπογραφή του Αριστοτέλη Ωνάση, ο οποίος το 1974 έδειξε τον δρόμο της κοινωφέλειας. Αυτό που ξεκινάει ως καθημερινός αγώνας της ναυτιλίας να επιστρέφει στην Ελλάδα ως επένδυση ανάπτυξης. Σύμφωνα με την επιθυμία που αποτύπωσε στη διαθήκη του, το Ιδρυμα χωρίζεται σε δύο τομείς: στο Επιχειρηματικό και στο Κοινωφελές, με τη δέσμευση το 40% των ετήσιων κερδών του πρώτου να προορίζονται σε έργα για την ελληνική κοινωνία που υλοποιούνται από το δεύτερο. Στο πλαίσιο αυτό, οι “ανοιχτές πόρτες” που αναφέρετε παίρνουν για εμάς τη μορφή των κοινωνικών συμμαχιών, των συμπράξεων, της συνεργασίας μέσα σε κλίμα καλής πίστης και ουσιαστικής κοινωφέλειας. Το έχω υποστηρίξει και παλαιότερα: το Ιδρυμα Ωνάση δεν ασκεί μια πολιτική δωρεών και χορηγιών. Αφουγκράζεται τις ανάγκες της κοινωνίας, συνδιαλέγεται με την Πολιτεία, αποσκοπεί στην απελευθέρωση των κρυμμένων δυνάμεων μιας Ελλάδας που ονειρεύεται, ελπίζει, δημιουργεί και αριστεύει. Ο τρόπος, ωστόσο, με τον οποίο συμμετέχει και συνεργάζεται είναι ο ξεχωριστός τρόπος του Ιδρύματος Ωνάση: αυτός που βασίζεται στην παρακαταθήκη του ιδρυτή και εξελίσσεται συνεχώς έως τις μέρες μας. Δημιουργούμε όλοι μαζί πολιτισμό – ο καθένας με τα… όπλα του».

Σημείο αναφοράς

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, επίκεντρο της πολιτιστικής δημιουργίας, αποτελεί πλέον τοπόσημο μέσα στην Αθήνα και σημείο αναφοράς για τους καλλιτέχνες, τους οποίους στήριξε εμπράκτως και στην περίοδο της πανδημικής κρίσης. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τα έργα υποδομής στην Ακρόπολη σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

«Πρωτοβουλία ουσιαστική, ακριβώς επειδή είναι τόσο συμβολική: η νέα φωτιστική εγκατάσταση της Ελευθερίας Ντεκώ έστειλε εν μέσω πανδημίας την εικόνα ενός κατάφωτου οικουμενικού συμβόλου στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα» σημειώνει ο κ. Παπαδημητρίου. Μεγάλος… πρωταγωνιστής ο υπερσύγχρονος ανελκυστήρας πλαγιάς και η ουσιαστική αναβάθμιση στις δύο υφιστάμενες διαδρομές ΑμεΑ στον Ιερό Βράχο, «σηματοδοτούν την ελεύθερη πρόσβαση όλων στον πολιτισμό».

Κατά την περίοδο της πανδημικής κρίσης το Ιδρυμα Ωνάση δεν ανέστειλε τη συνεργασία με τους καλλιτέχνες. «Αντιθέτως, ενίσχυσε την ψηφιακή τέχνη μέσα από το Onassis Channel στο YouTube με πλήθος πολιτιστικών δράσεων και τις δράσεις του Onassis Culture. Το άλλο σημαντικό τμήμα των δράσεών μας αφορά στον αστικό ιστό και στην ενεργοποίηση της πόλης» συμπληρώνει ο κ. Παπαδημητρίου, ενώ χαρακτηρίζει τον κινηματογράφο ως «το δυναμικό πεδίο στο οποίο το Ιδρυμα Ωνάση συνεργάζεται με την εγχώρια κοινότητα». Διακριτός πυλώνας, τέλος, σ’ αυτή την ενδεικτική καταγραφή, όπως επισημαίνει, είναι το Αρχείο Καβάφη, ανοιχτό σε κοινό και ερευνητές, ώστε ο πολιτιστικός θησαυρός να γίνεται προσβάσιμος κάθε στιγμή.

«Αν έπρεπε να εντοπίσουμε μία από τις μελλοντικές δράσεις που υποστηρίζει ακριβώς τη φιλοσοφία, ότι όλα είναι πολιτισμός, αυτή δεν είναι άλλη από την κατασκευή του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, που εκτός από ένα ολοκαίνουριο νοσοκομείο με την πιο εξελιγμένη τεχνολογία, επενδύει στην αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών σε σχέση με τις μεταμοσχεύσεις. Η τελετή έναρξης των εργασιών ήταν τον Δεκέμβριο του 2019, ενώ ο τελικός ορίζοντας για τη λειτουργία του ορίστηκε το 2024. Οταν ολοκληρωθεί, θα βρίσκεται στο επίκεντρο μιας κοινωνικής συμμαχίας λειτουργώντας ως καταλύτης στην προσπάθεια να αλλάξει η κουλτούρα μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα» υπογραμμίζει ο κ. Παπαδημητρίου.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΜΠΟΥΡΟΓΛΟΥ

• ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ

«Αντιλαμβανόμαστε τις τέχνες ως δημόσιο αγαθό…»

Από τα μεγαλύτερα έργα που απολαμβάνουμε εδώ και πέντε χρόνια είναι το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), το οποίο το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος οραματίστηκε, δημιούργησε και παρέδωσε στην ελληνική κοινωνία -και σε όλο τον κόσμο- το 2017.

«Φιλοσοφία μας, στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, είναι να παραμένουμε ανοιχτοί σε κάθε πρόταση, από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς αλλά και από τον δημόσιο τομέα. Διαχρονικά το ενδιαφέρον μας εντοπίζεται στις έννοιες της πρόσβασης και της προσβασιμότητας για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, εθνικότητας, οικονομικής δυνατότητας, αναπηρίας, εμπειρίας, ικανοτήτων και ενδιαφερόντων. Αντιλαμβανόμαστε τις τέχνες και τον πολιτισμό ως δημόσιο αγαθό, γι’ αυτό και έχουμε υποστηρίξει, μεταξύ άλλων, πληθώρα εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά και σχολεία, ειδικά σχεδιασμένες δραστηριότητες για άτομα με αναπηρία, δράσεις προβολής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αλλά και της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγής στο εξωτερικό, βελτίωση υποδομών και πολλά άλλα. Νιώθουμε ιδιαίτερα υπερήφανοι που μπορούμε, στο μέτρο πάντα των δυνατοτήτων μας, να υποστηρίζουμε έργα πολιτισμού τα οποία φέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στην κοινωνία. Στον τομέα των τεχνών και του πολιτισμού έχουμε διαθέσει συνολικά πάνω από €860 εκατομμύρια -μέσα από 1.164 δωρεές- σε όλον τον κόσμο, από τα οποία περισσότερα από €713 εκατομμύρια έχουν διατεθεί σε έργα στην Ελλάδα» αναφέρει ο γενικός διευθυντής Δωρεών του ΙΣΝ, Αλέξανδρος Καμπούρογλου. Από την ίδρυσή του ΙΣΝ, το 1996, «είμαστε ανοιχτοί να υποστηρίξουμε κάθε αίτημα δωρεάς, που μπορεί να επιφέρει θετικές αλλαγές στη ζωή των ανθρώπων».

Στήριξη

Η λίστα των έργων, που κατά καιρούς το ίδρυμα έχει υποστηρίξει, είναι αρκετά εκτενής και καλύπτει έργα σε όλο τον κόσμο. Εκτός από την ετήσια καλοκαιρινή διοργάνωση του SNF Nostos, το ΙΣΝ συνέβαλε καθοριστικά στην υλοποίηση σημαντικών αναπτυξιακών έργων, όπως για παράδειγμα με την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Μπενάκη -μεταξύ άλλων- για την Οικία Πάτρικ Λη Φέρμορ!

«Παράλληλα, προσπαθούμε να σταθούμε δίπλα στους νέους δημιουργούς με το Πρόγραμμα Υποστήριξης Καλλιτεχνών ΙΣΝ της ARTWORKS στην Ελλάδα και την Πρωτοβουλία Creatives Rebuild στη Νέα Υόρκη, μέσα από τα οποία έχουμε υποστηρίξει πάνω από 600 νέους καλλιτέχνες για να βοηθήσουν στην αναγέννηση του δημιουργικού τοπίου στις χώρες τους» σημειώνει ο κ. Καμπούρογλου.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΖΑΡΑΚΗΣ ΑΙΝΙΑΝ

• ΙΔΡΥΜΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ

«Δωρεάν προγράμματα και σεμινάρια για μαθητές και γονείς»

Δεκαπέντε χρόνια από τη σύστασή του συμπληρώνει φέτος το Ιδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (ΙΑΛ) και συνεχίζει να στηρίζει την προαγωγή́ σε ελληνικό́ και διεθνές επίπεδο του πολιτισμού και ιδιαιτέρως των ελληνικών γραμμάτων και της ιστορικής και ναυτικής έρευνας, καθώς και τη λειτουργία βιβλιοθήκης.

«Στο πλαίσιο αυτό σημαντική δραστηριότητα του Ιδρύματος είναι τα δωρεάν εκπαιδευτικά προγράμματα που παρέχονται σε δεκάδες χιλιάδες μαθητές κάθε χρόνο και επιμορφωτικά σεμινάρια για γονείς και εκπαιδευτικούς που υλοποιεί στις εγκαταστάσεις του, στα σχολεία και διαδικτυακά» σημειώνει ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Μαζαράκης Αινιάν και επισημαίνει: «Με στόχο την προώθηση του πολιτισμού μέσα από τις συλλογές του, το Ιδρυμα αναπτύσσει προγράμματα στον χώρο των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών και αφήνει δυνατό αποτύπωμα στον κόσμο του ψηφιακού πολιτισμού».

Ψηφιακή εποχή

Το πέρασμα στην ψηφιακή εποχή ξεκίνησε με την ιστοσελίδα «Travelogues», η οποία δημιουργήθηκε με υλικό της Ιστορικής Βιβλιοθήκης και θησαυρίζει πάνω από 25.000 εικόνες περιηγητών, που ταξίδεψαν από τον 16ο μέχρι τον 20ό αιώνα σε Οθωμανική Αυτοκρατορία, Ανατολική Μεσόγειο και ΝΑ. Ευρώπη. Φέτος, θα υλοποιηθεί πρόγραμμα ΕΣΠΑ με τίτλο «Από το Ιόνιο στο Αιγαίο, μια θάλασσα γνώσης», με στόχο την ψηφιοποίηση και ανάδειξη μέρους του περιεχομένου των ναυτικών συλλογών, αρχείων και βιβλίων του που χρονολογούνται μετά το 1830. «Από το ξεκίνημα του Ιδρύματος, το υπουργείο Πολιτισμού στηρίζει τις πρωτοβουλίες του ΙΑΛ που έχουν σκοπό την προαγωγή του ελληνικού πολιτισμού, όπως είναι η μόνιμη έκθεση της συλλογής βυζαντινών εικόνων Αιμίλιου Βελιμέζη και οι ενάλιες ανασκαφές στο ναυάγιο των Αντικυθήρων».

Το Ιδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη συνεχίζει να στηρίζει με υπερηφάνεια την έρευνα στο ναυάγιο των Αντικυθήρων από το 2012 και αποτελεί έναν από τους κύριους χορηγούς, μαζί με την ελβετική ωρολογοποιία Hublot. Συμβάλλει στη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, ενώ έχει παρουσιάσει σε εκθέσεις τα ευρήματα που προέκυψαν από τις νεότερες ανασκαφές στον χώρο. Επίσης, με την ολοκλήρωση της προμελέτης, την οποία χρηματοδότησε το Ιδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, ένα όραμα χρόνων για την παρουσίαση του πλούσιου αρχαιολογικού υλικού που έχει βρεθεί στις ελληνικές θάλασσες, βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση.

Η συνεργασία με την Πολιτεία

Τα παραπάνω στοιχεία δράσεων και συνεργειών, φιλοσοφίας και θεμελιωδών αρχών που διέπουν την κοινωφελή δράση κάθε Ιδρύματος συμπυκνώνονται σε μια προσπάθεια της Πολιτείας για την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών από τον ιδιωτικό τομέα που συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό και στην ποιοτική αναβάθμιση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα.

» «Φιλοδοξία δική μας είναι να συνεργαζόμαστε απρόσκοπτα με την Πολιτεία, καθώς πυλώνες των δράσεών μας είναι η Υγεία, η Παιδεία και η Εκπαίδευση. Ενδεικτικά και μόνο, η ποιότητα αυτής της συνέργειας φαίνεται στα γρήγορα αντανακλαστικά και στη σχέση που έχουμε αναπτύξει από το υπουργείο Πολιτισμού έως τον Δήμο Αθηναίων, από το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό έως το νέο Μεταμοσχευτικό, το οποίο αποτελεί δωρεά προς το ελληνικό κράτος, αλλά και από καμπάνιες ενημέρωσης, προβολής και ευαισθητοποίησης που έχουμε συνδράμει με τον ΕΟΤ, την πυρασφάλεια και τον εμβολιασμό κατά του covid-19» σημειώνει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση κ. Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου και επισημαίνει πως «Σε καιρούς όπως αυτοί που ζούμε, ανάμεσα σε κρίσεις, οφείλουμε να συνεργαζόμαστε μεταξύ μας. Υπάρχουν τομείς που το κράτος πρέπει να μπορεί να καλύπτει. Αυτό που δηλώνουμε είναι η διάθεσή μας να στεκόμαστε δίπλα του για να μπορούν να υλοποιούνται περισσότερα μεγάλα και μικρά σχέδια. Δεν πρέπει, πάντως, και δεν θέλουμε να υποκαταστήσουμε την Πολιτεία. Ο δικός μας τρόπος λειτουργίας είναι που μας δίνει την ελευθερία να παίρνουµε ρίσκα και να αναλαµβάνουµε την ευθύνη για αυτά».

» Από τη μεριά του ο γενικός διευθυντής του ΙΣΝ, κ. Αλέξανδρος Καμπούρογλου, υποστηρίζει πως «η σύμπραξη μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είναι η μόνη εφικτή οδός για την αντιμετώπιση έκτακτων αλλά και διαχρονικών αναγκών. Η δημιουργία του ΚΠΙΣΝ αποτελεί ένα καλό παράδειγμα στην Ελλάδα όπως και η τρέχουσα διεθνής Πρωτοβουλία για την Υγεία που, με προϋπολογισμό άνω των $750 εκατομμυρίων, έχει σκοπό την ενίσχυση της προσβάσιμης, ποιοτικής υγειονομικής περίθαλψης για όλους, παντού. Εχουμε παρατηρήσει την αξία του καλού συντονισμού όλων των μερών, ο οποίος στις συγκεκριμένες περιπτώσεις επιτυγχάνεται μέσα από τη σύσταση μιας Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής που αποτελείται από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και συνεδριάζει σε μηνιαία βάση για να αποτιμά την πρόοδο, να συζητά τυχόν ζητήματα ή δυσκολίες που προκύπτουν και να ανταλλάσσει ιδέες. Φυσικά, εξίσου σημαντική είναι η ενημέρωση των πολιτών, των τοπικών κοινωνιών και του ευρύτερου συνόλου. Διαχρονικά, η συνεργασία μας με το Ελληνικό Δημόσιο έχει υπάρξει εξαιρετική, με όλες τις διαφορετικές κυβερνήσεις. Αντιλαμβανόμαστε ωστόσο πως μοντέλα συνεργασίας όπως τα παραπάνω, δεν είναι αυτονόητα για κάθε έργο -ειδικά για έργα μικρότερης κλίμακας- κι εδώ βλέπουμε μια ευκαιρία αντίστοιχες πρακτικές, επικοινωνίας και διαφάνειας, να εφαρμοστούν ως πάγιες πρακτικές συνεργασίες μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα».

» Οπως μας διαβεβαιώνει ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Αικατερίνη Λασκαρίδη Κωνσταντίνος Μαζαράκης Αινιάν, «Οι σχέσεις του Ιδρύματος με ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς, με το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και κυρίως τα πανεπιστήμια, είναι εξαιρετικές. Είναι σαφές ότι τα τελευταία χρόνια η Πολιτεία αντιλαμβάνεται όλο και περισσότερο ότι οφείλει να κάνει ένα άνοιγμα στους ιδιωτικούς φορείς, να τους εμπιστευτεί στην ανάληψη πρωτοβουλιών και στην υλοποίηση καινοτόμων δράσεων, πάντα με γνώμονα το συμφέρον των πολιτών και την ανάπτυξη της κοινωνίας».

Ειδήσεις σήμερα