Σήμερα, πενήντα ένα χρόνια μετά τον θάνατό του το 1973, ο μεγάλος Ισπανός καλλιτέχνης, που έγινε συνώνυμο της ζωγραφικής, «επισκέπτεται» τον «ομφαλό της Γης», τους Δελφούς, μέσα από τη μεγαλειώδη έκθεση, που εγκαινιάσθηκε το προηγούμενο Σάββατο στο κατάμεστο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, σε επιμέλεια του ιστορικού Τέχνης Τάκη Μαυρωτά.

Με το έργο του και την πολιτική του στάση ο Πικάσο υποστήριξε ότι η ελευθερία βρίσκεται στη δικαιοσύνη και στην αναγνώριση των δικαιωμάτων του άλλου. Βαθιά πολιτικοποιημένος, υπερασπίστηκε το βασικό δικαίωμα του ανθρώπου να ζει ειρηνικά και αρμονικά ανάμεσα σε άλλους λαούς. Εγινε ο παθιασμένος διαμεσολαβητής της κοινωνικής διαμαρτυρίας: «Ποτέ μου δεν είδα τη ζωγραφική ως τέχνη για καθαρή ευχαρίστηση, για διασκέδαση», δήλωνε ο ίδιος το 1944. «Θέλησα με το χρώμα και το σχέδιο, αφού αυτά είναι τα όπλα μου, να προχωρήσω όλο και πιο πολύ στη γνώση του κόσμου και των ανθρώπων, γιατί τούτη η γνώση μάς ελευθερώνει κάθε μέρα και περισσότερο».

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πικάσο ζωγράφισε το περίφημο Περιστέρι της Ειρήνης και του απονεμήθηκε το βραβείο Λένιν το 1962. Επίσης, ονόμασε την αγαπημένη του κόρη, που απέκτησε με τη Françoise Gilot, Παλόμα, από την ισπανική λέξη που σημαίνει περιστέρι.

 Λαμπρά εγκαίνια

Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, καθηγητής του Χάρβαρντ Παναγιώτης Ροϊλός, καλωσόρισε τους προσκεκλημένους και διάβασε τον χαιρετισμό της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη.

Στη συνέχεια απηύθυναν χαιρετισμό η επίτιμη πρόεδρος ΕΠΚεΔ, πρύτανης Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Γιάννης Μπούγας, και ο διευθυντής του ΕΠΚεΔ, καθηγητής Ανδρέας Γκόφας. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της έκθεσης από τον επιμελητή της, Τάκη Μαυρωτά. Είχαν προηγηθεί το μεσημέρι της ημέρας των εγκαινίων επίσκεψη και ξενάγηση στην έκθεση της υπουργού Τουρισμού, Ολγας Κεφαλογιάννη, από τον επιμελητή της έκθεσης, Τάκη Μαυρωτά.

Την Κυριακή 12 Μαΐου πραγματοποιήθηκε η Στρογγυλή Τράπεζα με θέμα «Πάμπλο Πικάσο, ο μεγάλος ανανεωτής της τέχνης του 20ού αιώνα», με τους Παναγιώτη Ροϊλό, πρόεδρο του ΕΠΚεΔ, Ερατώ Χατζησάββα, πρύτανη ΑΣΚΤ, Συραγώ Τσιάρα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μιχάλη Αρφαρά, χαράκτη και ζωγράφο, Μαρίτσα Τραυλού, κεραμίστρια, και Τάκη Μαυρωτά, θεωρητικό και κριτικό της Τέχνης. Ο διευθυντής ΕΠΚεΔ, καθηγητής Ανδρέας Γκόφας, στο τέλος της συζήτησης ευχαρίστησε τους προσκεκλημένους και τους παρευρισκομένους από τον χώρο των γραμμάτων, των τεχνών, της εκπαίδευσης, καθώς και από τον επιχειρηματικό κόσμο.

 Η έκθεση

Στην έκθεση παρουσιάζονται πενήντα πέντε σπάνιες, αυθεντικές αφίσες που φιλοτέχνησε ο Πάμπλο Πικάσο, με την τεχνική της λιθογραφίας, της χαλκογραφίας, του λινόλεουμ και αρκετές από τις οποίες έχει υπογράψει. Ολες οι αφίσες της έκθεσης ανήκουν στον συλλέκτη και γνώστη του χαρακτικού έργου του Πικάσο, Werner Röthlisberger, ο οποίος, μάλιστα, παρευρέθη στα εγκαίνια της έκθεσης.

Παράλληλα, εκτίθενται είκοσι αντιπροσωπευτικά κεραμικά του Πικάσο, που είναι το ίδιο πολύτιμα στην εκφραστική τους δύναμη. Προέρχονται από έγκυρες ιδιωτικές συλλογές από το Λονδίνο και την Αθήνα, όπως, για παράδειγμα, τα υπέροχα τέσσερα πιάτα με τα λιτά εκφραστικά πρόσωπα, τα οποία με ιδιαίτερη αγάπη συνέλεξε στο Παρίσι ο Αλέκος Φασιανός και δώρισε στον Νίκο Φασιανό. Η στρογγυλή ανάγλυφη πιατέλα με τον ιππέα, που κοσμούσε το σπίτι του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα και που ο ίδιος δώρισε στον κορυφαίο σκηνογράφο-ενδυματολόγο Διονύση Φωτόπουλο. Επίσης, το εκπληκτικό βάζο «Arena», του 1958, και το πιάτο «Ταυρομαχία», του 1952, με τον αποφασισμένο ταυρομάχο να σκοτώνει τον μανιασμένο ταύρο και τους θεατές της αρένας να παρακολουθούν τις στιγμές ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Επίσης, τα πιάτα και τα κανάτια του μαρτυρούν το πάθος του για τη γήινη και ταπεινή ύλη του πηλού και την τέχνη της κεραμικής.

Οπως επεσήμανε ο Τάκης Μαυρωτάς: «Εδώ στους Δελφούς, τιμούμε τον Πάμπλο Πικάσο, τον ιδιοφυή αγωνιστή της τέχνης και της Δημοκρατίας, που μέσα από τις αφίσες και τα κεραμικά του σηματοδοτεί το αρχέγονο σε ίση μοίρα με το έλλογο. Οι σπάνιες αυτές αφίσες της έκθεσης ήταν το μέσο του Πικάσο για να μεταφέρει τα δικά του μηνύματα για την ειρήνη και τη Δημοκρατία. Πολλές αφίσες του αφύπνισαν το ευρύ κοινό και με τα πολιτικά τους μηνύματα όρισαν την ευθύνη για την ειρήνη, την αλληλεγγύη και την καταδίκη της βίας, του πολέμου και της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Πικάσο πολέμησε τη βία και τον σκοταδισμό, υπηρετώντας με την τέχνη του την ελευθερία και τα ανθρώπινα ιδεώδη».

Πέντε ενότητες

Η έκθεση αναπτύσσεται σε πέντε θεματικές ενότητες: Vallauris, ο τόπος των αγγειοπλαστών, όπου ο Πικάσο εγκαταστάθηκε από το 1948 έως 1955 και δημιούργησε 3.500 αντικείμενα. Περιστέρι, το οικουμενικό σύμβολο της ειρήνης. Χαράσσοντας την αλήθεια ενός μηνύματος. Η θυσία του ταύρου. Τα Κεραμικά.

Ο Ανδαλουσιανός Πάμπλο Πικάσο με την ιδιοφυΐα του διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εδραίωση και την εξέλιξη του μοντερνισμού. Δίκαια θεωρείται ο κορυφαίος ζωγράφος του 20ού αιώνα, που κατόρθωσε να οδηγήσει τη σκέψη και τη δράση του πέρα από τα όρια της Ισπανίας, επιτυγχάνοντας την οικουμενικότητα της τέχνης του.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΪΛΟΣ

 «Να καταστούν οι Δελφοί εκ νέου ομφαλός του σύγχρονου πολιτισμού»

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, καθηγητής του Χάρβαρντ Παναγιώτης Ροϊλός, ο οποίος διαδέχθηκε την Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, αναφέρθηκε στους στόχους που θέτει γενικότερα για το Κέντρο: «Στόχος και όραμά μου, σύμφωνα και με την καταστατική αποστολή και τη μεγάλη παράδοση του Κέντρου, είναι οι Δελφοί να καταστούν εκ νέου ένας ομφαλός του σύγχρονου πολιτισμού μέσω της διοργάνωσης και της προβολής πολιτιστικών πρωτοβουλιών διεθνούς βεληνεκούς… Φέτος, πενήντα χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, τα σημαντικότερα προγράμματα του ΕΠΚεΔ (με προεξάρχοντα αυτά των Δελφικών Διαλόγων και της Δελφικής Ακαδημίας) είναι αφιερωμένα στη Δημοκρατία, στην ιστορία, στις προοπτικές, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Τη σειρά αυτή εκδηλώσεων εγκαινιάζει η σπουδαία έκθεση λιθογραφικών, χαλκογραφικών και κεραμικών έργων του Πάμπλο Πικάσο».