Αλέξης Σταμάτης, νέο βιβλίο από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τίτλο «Υπήρξα τόσοι άλλοι». Πόσοι;

Πολλοί. Η ζωή όπως και η συγγραφή μοιάζει με ανάποδο στριπτίζ. Αρχίζεις με τον εαυτό σου γυμνό, ανυπεράσπιστο, αθώο. Σταδιακά προσθέτεις ενδύματα και αξεσουάρ κατασκευάζοντας κάποια φορά κι άλλο χαρακτήρα. Είμαστε πολλοί άλλοι, γιατί είμαστε μέσα σε πολλά άλλα. Δεν εννοώ χαμαιλεοντικές μεταμφιέσεις αλλά την περιπέτεια της ταυτότητας, έτσι όπως εξελίσσεται με την ηλικία και τις εμπειρίες.

-Η καθημερινότητά σου έχει αλλάξει, απέκτησες παιδί, έκανες οικογένεια ο Αλέξης Σταμάτης που είναι; Άλλαξαν οι προτεραιότητες ;

Όταν κάνεις ένα παιδί μπαίνεις στην περιπέτεια ενός άλλου. Αυτό είναι μια τεράστια ευθύνη και μια αφάνταστη χαρά. Φυσικά και ο Ερμής αποτελεί προτεραιότητα. Το υπέροχο είναι πως όσο μεγαλώνει συμβαίνουν δύο πράγματα ταυτόχρονα, από τη μία σμιλεύεται η εντελώς ατομική του υπόσταση και από την άλλη ανοίγει την αγκαλιά του σε εμάς, το φαμιλίσκο, όπως αυτοαποκαλούμαστε οι τρεις μας.

-Γιατί ένιωσες την ανάγκη να βάλεις άνω τελεία στη ζωή σου, να ξεψαχνίσεις το παρελθόν σου για στοχαστείς το παρόν.

Η περιπέτεια αυτού το βιβλίου άρχισε με κάποιες σημειώσεις οι οποίες δεν είχαν σκοπό να καταλήξουν σε ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα. Στην πορεία όμως απέκτησαν εκλεκτικές συγγένειες και συνοχή και άρχισαν να συνομιλούν μεταξύ τους. Έγινε μία σύντηξη η οποία κατέληξε σε ένα κείμενο που νομίζω διαβάζεται και ως μυθιστόρημα. Ο όρος άνω τελεία ότι είναι πολύ πετυχημένος. Είναι σαν μια μικρή στάση, το βλέμμα γυρνάει πίσω. Επανέρχεται μπροστά και κοιτάζει το μέλλον. Αυτό το βιβλίο με εξέπλησσε, με χαροποίησε και με τρομοκράτησε όσο κανένα άλλο που έχω γράψει. Είναι σε σημεία άγριο και σε σημεία αγνό, είναι ο εαυτός μου.

-Ποιοι ήρωες σου και πρόσωπα που αναφέρεις στο βιβλίο σου σε στοίχειωσαν και γιατί;

Δεν μπορώ να πω ότι με στοίχειωσε κάποιο πρόσωπο. Ότι με επηρέασαν πολλά, ναι. Η αναφορά γίνεται σε πρόσωπα που είτε γνώρισα πολύ καλά είτε πέρασαν περιστασιακά απ’ τη ζωή μου κι άφησαν αποτύπωμα, Όχι τυχαία είναι καλλιτέχνες όπως οι φίλοι Μίνως Βολανάκης, Γιώργος Χειμωνάς, Βύρων Λεοντάρης, η θεία μου Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ (όλοι τους δυστυχώς έχουν φύγει) ή φευγαλέες αλλά κρίσιμες γνωριμίες όπως η Έντνα Ο’ Μπράιαν, ο Πολ Όστερ, ο Πασκάλ Μπρυκνέρ.

-Ήταν εφικτό να τους αναφέρεις-Υπάρχουν πράγματα η και άνθρωποι που σε έχουν στεναχωρήσει και που θα προτιμούσες να τα είχες αποφύγει;.

Φυσικά και υπάρχουν άνθρωποι που με έχουν στεναχωρήσει. Έχοντας περάσει αρκετές περιπέτειες που έφτασαν μέχρι την εξάρτηση, κάποια στιγμή κάπνισα την πίπα της ειρήνης με το παρελθόν και κράτησα ότι θεωρούσα ότι μου αξίζει και έχει κατακτηθεί. Αποσύρθηκα από σχέσεις που μόνο κακό μου έκαναν. Ευθύνη όμως και λάθος μου που σπατάλησα μέρος του εαυτού μου έτσι.

-Λες στο βιβλίο σου «Όταν μιλώ για τον εαυτό μου μιλώ για σένα» με ποιες αναμνήσεις σου αναμετριέσαι και θέλεις να ταυτιστεί ο αναγνώστης;

Νομίζω πως η πορεία της ζωής κάθε ανθρώπου, όταν αφηγηθεί, παρουσιάζει κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Γεννιόμαστε σ’ αυτό το χάος, κάποιος μας παίρνει απ’ το χέρι και χωρίς να το πολυκαταλάβουμε έχουμε φτάσει να είμαστε υπεύθυνοι του εαυτού μας. Για να γίνει αυτό πρέπει να περάσουμε διάφορα εμπόδια, να συγκρουστούμε, να πονέσουμε, να πασχίσουμε. Αυτές οι μνήμες είναι και μικρές ιστορίες που για τον καθένα από μας είναι διαφορετικές αλλά η πηγή είναι ίδια η ανθρώπινη φύση μας.

-Με όπλο του την αγάπη των γονιών σου και την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις σου, πιστεύεις ότι κατάφερες να νικήσεις τους όποιους δαίμονες αντιμετώπισες στη ζωή σου;

Δεν θεωρώ ότι είναι και πολύ καλό κακό να έχεις δαίμονες. Πρέπει να υπάρχουν για να υπενθυμίζουν ότι υπάρχει και αυτή η πλευρά. Εκείνο που αντιμετώπισα ήταν κάτι συγκεκριμένο. Και τα όπλα ήταν επίσης σχεδιασμένα για να το νικήσουν. Όσο για του εναπομένοντες δαίμονες μου τους κρατώ σε καταστολή και τους φροντίζω. Τα δε όπλα μου, αυτά, ήταν αποκλειστικά δικής μου κατασκευής.

– Το οικογενειακό σου περιβάλλον, όντας καλλιτεχνικό, πόσο σε επηρέασε; ήταν μπορούμε πούμε  ένα βαρύ φορτίο για σένα ή σε ενθάρρυνε ;

Καθόλου βαρύ δεν ήταν το φορτίο. Ίσα-ίσα ήμουν πολύ τυχερός που έζησα σ’ ένα περιβάλλον άκρως καλλιτεχνικό και συνάντησα ανθρώπους που ήταν στην ακμή τους και έχουν αφήσει σημάδια στον πολιτισμό σε αυτό τον τόπο. Από μικρός κατάλαβα ότι η μητέρα μου ήταν ηθοποιός. Ο γιος μου ο Ερμής, έχει κανει τον διαχωρισμό αυτό πολύ πιο νωρίς από μένα, μια και η γυναίκα μου η Εύα είναι επίσης ηθοποιός.

-Όσοι σε γνωρίζουμε  έχουμε διαπιστώσει ιδίοις όμμασιν πως είσαι ένας νικητής της ζωής! Εσύ τι πιστεύεις;

Δεν μπορώ να απαντήσω σ’ αυτό. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι πολεμιστής σίγουρα είμαι.

– Τελικά η ζωή μας εξαρτάται από τις επιλογές που κάνουμε ή υπακούμε στη μοίρα, έχοντας την αυταπάτη πως εμείς ορίζουμε τις στιγμές που ζούμε;

Θυμάμαι τώρα ένα βιβλίο που ’χα διαβάσει έφηβος: «Τύχη και αναγκαιότητα» του Νομπελίστα βιολόγου Ζακ Μονό, ο οποίος διατεινόταν πως ο άνθρωπος τουλάχιστον γνωρίζει πως είναι μόνος μέσα στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος, από το οποίο δημιουργήθηκε από καθαρή τύχη και μόνο. Το πεπρωμένο του δεν είναι γραμμένο πουθενά, ούτε και το καθήκον του. Το βασίλειο επάνω ή το σκοτάδι κάτω: είναι δική του η επιλογή. Πιστεύω πως δεν είναι όλα γραμμένα για μας. Κάθε στιγμή είναι επιλογή μας. Ολόκληρη η ζωή είναι μία σειρά αποφάσεων, ένα ατελείωτο γαϊτανάκι από ναι και όχι. Από εκεί εκβάλλουν και οι πράξεις που είναι το αποτύπωμα μας. Οφείλουμε να είμαστε ελεύθεροι, να μη φοβόμαστε και να κρατάμε την ταυτότητα μας όσο ρευστή, κυματοειδή και αντιφατική είναι από τη φύση της. Είναι δικαίωμά μας.

Ειδήσεις σήμερα

Κασσελάκης για τον θάνατο του αστυνομικού: «Έδωσε γενναία μάχη για τη ζωή»

Πολεμική Αεροπορία: Αυτός είναι ο πιλότος του εκπαιδευτικού αεροσκάφους που συνετρίβη στην Καλαμάτα – Η τελευταία πτήση που αποδείχθηκε μοιραία [βίντεο]

Βαρουφάκης για τον θάνατο Σόιμπλε: «Η Ιστορία θα τον κρίνει σκληρά»