Ενα «εικονικό δικαστήριο» στήθηκε στο Winchester College -εκεί όπου είχε φοιτήσει και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ- σε συνεργασία του βρετανικού πανεπιστημίου με το Ινστιτούτο Ψηφιακής Αρχαιολογίας (Institute for Digital Archaeology – IDA), γνωστό για την κατασκευή αντιγράφων υψηλής ακρίβειας των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, με στόχο τα πρωτότυπα να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Διαπρεπείς καθηγητές Δικαίου, νομικοί, δικαστές και διπλωμάτες του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και φοιτητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης κλήθηκαν να επιχειρηματολογήσουν τόσο υπέρ της ελληνικής όσο και υπέρ της βρετανικής πλευράς γύρω από το ερώτημα εάν «το Βρετανικό Μουσείο έχει τον νόμιμο τίτλο ιδιοκτησίας των Μαρμάρων».
«Τρακόσιοι άνθρωποι παρακολούθησαν την εικονική δίκη», περιγράφει στον «Ε.Τ.» ο διευθυντής του IDA και καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, Ρότζερ Μίτσελ, ο οποίος προέδρευσε στο εικονικό δικαστήριο, και επισημαίνει πως «η δίκη ήταν μια ιδανική προετοιμασία για την αγωγή που σκοπεύουμε να καταθέσουμε στο ανώτατο δικαστήριο τον Ιούλιο εάν δεν υπάρξει περαιτέρω κίνηση προς τον επαναπατρισμό μετά τις εθνικές ελληνικές εκλογές».
Η επιτροπή της δικαστικής… διαμάχης συγκροτήθηκε από διαπρεπείς Βρετανούς επιστήμονες όπως τους Guy Boney (δικαστής ανώτατου δικαστηρίου), Ivor Roberts (διπλωμάτης και πρώην πρόεδρος του Trinity College, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης), Michael Beloff (επί χρόνια δικαστής και πρώην πρόεδρος του Trinity College, Oxford), Hon George Fergusson (πρώην κυβερνήτης των Βερμούδων και διπλωμάτης), αλλά και από τους δύο κορυφαίους δικηγόρους της Αγγλίας Catherine Wood και Nicholas Le Poidevin.
Στην εισήγησή του, ο Ρότζερ Μίτσελ εξήγησε πώς ο Ελγιν λεηλάτησε, απέκοψε και πούλησε παράνομα τα ανεκτίμητα Γλυπτά – και από αυτή τη θέση- «τόσο νομικά όσο και ηθικά η Βρετανία είναι υποχρεωμένη να τα επιστρέψει».
Σε αυτό το σημείο ο ομιλητής θύμισε τη θέση του Αμερικανού νομικού Ρόναλντ Ντουόρκιν: «Η ηθική αρχή είναι το θεμέλιο του νόμου», δηλαδή ο δικαστής είναι υποχρεωμένος να αναζητήσει την αλήθεια όχι μόνο μέσα από το νομικό δίκαιο αλλά και από τις επικρατούσες ηθικοπολιτικές αρχές στον εκάστοτε τόπο και συγκεκριμένο χρόνο.
Στην εισήγησή του, ο κ. Μίτσελ έθεσε το ερώτημα: «Τα Γλυπτά, αφού είναι προϊόν κλοπής, αποτελούν πράγματι μέρος της συλλογή του B.M. ή όχι; Ο νόμος του 1963 εφαρμόζεται μόνο σε αντικείμενα νομίμως κατοχυρωμένα στους διαχειριστές του Β.Μ.;». Και σχολίασε: «Σύμφωνα με τη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, ένας κλέφτης δεν αποκτά ούτε νόμιμα ούτε δίκαια περιουσία που κλέβει». Οπως εκτιμάει ο Ρότζερ Μίτσελ, «η εικονική δίκη έδωσε την ευκαιρία να απαντήσουμε στο αφήγημα ότι δεν χρειάζεται νέα νομοθεσία για να επιστρέψει το Βρετανικό Μουσείο τα Γλυπτά. Το B.M. έχει την πλήρη εξουσία κι αν θέλει τα επιστρέφει… αύριο!».
Τι λένε οι δικαστές
Οπως μας τονίζει ο διευθυντής του IDA, Ρότζερ Μίτσελ, «η πλειοψηφία ήταν με την ελληνική πλευρά. Το εικονικό δικαστήριο βοήθησε κοινό και συμμετέχοντες να καταλάβουν τις νομικές προεκτάσεις της 200ετoύς διαμάχης, την ιστορία της και τη σημασία για την πολιτιστική κληρονομιά. Το πλήθος ήταν συντριπτικά υπέρ του επαναπατρισμού, μεταξύ των οποίων και αρκετοί περήφανοι Ελληνες».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κρίσεις των δικαστών. Η αξιότιμη Catherine Wood χαρακτήρισε την εμπειρία «συναρπαστική», στην οποία «τα ανταγωνιστικά επιχειρήματα παρουσιάστηκαν με δεξιοτεχνία και πάθος που πυροδότησαν το ενδιαφέρον», ενώ ο διαπρεπής δικαστής Michael Beloff τόνισε πως «οι δικαστές εντυπωσιάστηκαν από τα ισχυρά επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές».
Σημειώνουμε πως η εικονική αυτή δίκη για την οδό που ακολούθησε ο λόρδος Ελγιν θυμίζει την ιστορική εκδοχή της δίκης του Σωκράτη που είχε οργανώσει το Ιδρυμα Ωνάση πριν από περισσότερα από δέκα χρόνια, καταφέρνοντας να πετύχει τη συμμετοχή κορυφαίων δικαστών και δικηγόρων της Νέας Υόρκης και της Ευρώπης. Από τη συζήτησή μας με τον Μίτσελ Ρότζερ δεν θα μπορούσε να απουσιάσει το μεγαλόπνοο έργο του IDA, η κατασκευή αντιγράφων υψηλής ακρίβειας των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. «Το έργο μας για την παραγωγή πιστών αντιγράφων συνεχίζεται», δήλωσε ο διευθυντής του ΙDA και αποκάλυψε πως «το καλοκαίρι θα παραχθούν περισσότερα γλυπτά»!
Ειδήσεις σήμερα
ΣΥΡΙΖΑ: Η επίθεση ντροπή Τσίπρα στους ψηφοφόρους της ΝΔ και ο εμφύλιος για τη διαδοχή