Η Ασπασία Παθανασίου γεννήθηκε στην Άμφισσα το 1918 και τελείωσε τη Δραματική Σχολή του Εθνικού το 1940, χρονιά που πρωτοεμφανίστηκε επαγγελματικά ως ηθοποιός με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με πολλούς θιάσους, όπως της Κατερίνας Ανδρεάδη (1942-1943), των Ενωμένων Καλλιτεχνών (1945-1946) και του Τζαβαλά Καρούσου (με τον οποίο ίδρυσαν και την Εταιρεία Ελληνικού Θεάτρου, 1952-1953), ενώ από το 1957 έως το 1966 διετέλεσε πρωταγωνίστρια του Πειραϊκού Θεάτρου του Δημήτρη Ροντήρη, του οποίου υπήρξε μέλος από την ίδρυσή του. Με το Πειραϊκό Θέατρο και τον Δημήτρη Ροντήρη ταξίδεψε ανά τον κόσμο και διακρίθηκε για τις ερμηνείες της σε περισσότερες από 450 παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας σε 33 χώρες. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία, όπως το Α’ Βραβείο του Φεστιβάλ του Θεάτρου των Εθνών (1960 για την Ηλέκτρα), το Χρυσό Μετάλλιο του Δήμου Αθηναίων (1962), το Αργυρό Μετάλλιο της Διεθνούς Θεατρικής Επιτροπής του Παλέρμο (καλύτερη ευρωπαία ηθοποιός για το 1963).

Την περίοδο 1966-1967 συνεργάστηκε ως πρωταγωνίστρια (σε ρόλους αρχαίου δράματος στην ελληνική γλώσσα) με το Θέατρο Μαγιακόφσκι της Μόσχας, τον θίασο Μαρτανιβίλι στην Τιφλίδα και το Ακαδημαϊκό Ουκρανικό Θέατρο στο Κίεβο. Επί κατοχής υπήρξε μέλος της Εθνικής Αντίστασης. Την περίοδο της χούντας αυτοεξορίστηκε στην Ευρώπη, αναπτύσσοντας αντιδικτατορική δράση.

Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε στο συλλυπητήριο μήνυμά της για την απώλεια της Ασπασίας Παπαθανασίου: «Μία σπουδαία ερμηνεύτρια, μία γυναίκα που έκανε έργο ζωής τη μελέτη του Αρχαίου Δράματος, η Ασπασία Παπαθανασίου, έφυγε χθες. Υπήρξε η μνήμη της ελληνικής θεατρικής παράδοσης του 20ού αιώνα. Με τις συνεργασίες της με τον Δημήτρη Ροντήρη, τη Μαρίκα Κοτοπούλη, την Κατερίνα Ανδρεάδη, τον Μάνο Κατράκη, τον Σπύρο Μουσούρη, τον Σπύρο Ευαγγελάτο, η Ασπασία Παπαθανασίου έζησε και δημιούργησε στο ελληνικό θέατρο με μερικούς από τους σημαντικότερους ανθρώπους του. Το Θέατρο και το Αρχαίο Δράμα τής χρωστούν πολλά.

Η Ελλάδα τής χρωστά πολλά. Τίμησε τη χώρα μας και τη θεατρική της Ιστορία, ταξιδεύοντας σε όλον τον κόσμο, διδάσκοντας με την τέχνη της τους μεγάλους τραγικούς. Η απώλειά της είναι τεράστια. Η απουσία της είναι αναντικατάστατη. Η Ασπασία Παπαθανασίου είχε την ικανοποίηση να δει το έργο της να βραβεύεται με πολυάριθμους τίτλους και διακρίσεις. Η μεγαλύτερη τιμή είναι ότι θα συνεχίσει να αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ανθρώπους του θεάτρου για πολλές δεκαετίες ακόμη. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους της και στους πολυάριθμους μαθητές και φίλους».