Οι όποιες αυξήσεις θα έρθουν από την 1/1/2020, αλλά θα έχουν και αναδρομικά τριών μηνών, καθώς η απόφαση του ΣτΕ ισχύει από τις 4 Οκτωβρίου που δημοσιεύτηκε.
Το σχέδιο που εξετάζεται ήδη στο υπουργείο Εργασίας περιλαμβάνει σύμφωνα με πληροφορίες, την επιστροφή μέρους των μειώσεων σε όσους είχαν περικοπές πάνω από 20%. Μια εκδοχή είναι να επιστραφεί για παράδειγμα το 50% της μείωσης σε όσους είχαν τις μεγαλύτερες περικοπές όπως οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ που έχασαν το 50,7%, της πρώην Τράπεζας Πίστεως που είχαν μείωση 55%, του ΝΑΤ που είχαν μείωση 40,24%. Αλλη σκέψη που εξετάζεται είναι να μηδενιστεί το κοντέρ και να βρεθεί μέσω αναλογιστικής μελέτης το «νέο μίγμα» των κανόνων βιωσιμότητας των επικουρικών συντάξεων, με στόχο να μη βγαίνει ελλειμματικό το ΕΤΕΑΕΠ. Δεν αποκλείεται να επιστραφεί το σύνολο των περικοπών σε ασφαλισμένους που έχουν πληρώσει πολλές εισφορές, με αντίβαρο τις μικρότερες επιστροφές μειώσεων για τους υπόλοιπους. Σε κάθε περίπτωση πάντως οι συνταξιούχοι που υπέστησαν τις πιο μεγάλες περικοπές του Ιουνίου του 2016, θα έχουν να κερδίσουν από τον νέο νόμο ένα μικρό ή μεγάλο ποσό επιστροφής από τη μείωση που τους επιβλήθηκε με τον νόμο 4387/2016.
Το κρίσιμο στοίχημα και η δύσκολη εξίσωση όμως που πρέπει να κερδηθεί είναι ότι το ΕΤΕΑΕΠ θα πρέπει να καλύψει ένα κενό της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Αυτό το ποσό το είχε εξασφαλίσει με μειώσεις ως 55% σε 260.000 συνταξιούχους. Με την απόφαση του ΣτΕ που ακύρωσε τον νόμο Κατρούγκαλου και τις μειώσεις στις επικουρικές, τα 300 εκατ. ευρώ δεν υπάρχουν ως μαξιλάρι και αναζητείται ο τρόπος που θα αποκαταστήσει το χρηματοδοτικό κενό από τη μια και τις συντάξεις από την άλλη.
Το κλειδί φαίνεται να το δίνει η απόφαση του ΣτΕ που ανοίγει παράθυρο για νόμιμη κρατική ενίσχυση του ΕΤΕΑΕΠ σε έκτακτες συνθήκες για την αποφυγή ελλειμμάτων! Στελέχη του υπουργείου Εργασίας εκτιμούν πως είναι εφικτό να επιστραφεί ένα μέρος των μειώσεων και το κενό που θα μείνει να καλυφθεί με κρατική ενίσχυση στη βάση της απόφασης. Με το σχέδιο αυτό οι συνταξιούχοι θα πάρουν πίσω τα 150 εκατ. ευρώ και τα άλλα 150 εκατ. ευρώ θα «πληρωθούν» από το κράτος ή και εν μέρει με την αξιοποίηση των αποθεματικών του ΕΤΕΑΕΠ και της περιουσίας που διαθέτει μετά τις ενοποιήσεις των ταμείων πρόνοιας.
Αποκαλυπτικός πίνακας
Οι επιστροφές μειώσεων και οι αυξήσεις φαίνονται στον αποκαλυπτικό πίνακα που δημοσιεύει σήμερα ο «Ελεύθερος Τύπος» της Κυριακής.
Τα στοιχεία που αποκαλύπτουμε δείχνουν ότι στις παραμέτρους που χρησιμοποιήθηκαν για να γίνουν οι μειώσεις του 2016 σε επικουρικά ταμεία που δεν είχαν καθορισμένο ποσοστό αναπλήρωσης ελήφθησαν υπόψη οι «μέσοι όροι» των μισθών και των ετών ασφάλισης από μια λίστα συνταξιούχων του κάθε φορέα.
Για παράδειγμα στο ΙΚΑ το ψαλίδι επιβλήθηκε με μέσο όρο μισθού τα 1.166 ευρώ και μέσο όρο τα 18 έτη ασφάλισης, είτε οι συνταξιούχοι είχαν 25 είτε 35 είτε 40 έτη ασφάλισης και πολύ υψηλότερους μισθούς και εισφορές. Με το κόλπο αυτό μαγειρεύτηκαν οι μειώσεις και αδικήθηκαν όσοι πλήρωσαν πολλές εισφορές για πολλά χρόνια!
Το γεγονός δε, ότι οι μειώσεις συσχετίστηκαν με βάση το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης να είναι πάνω από τα 1.300 ευρώ, προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερες αδικίες.
Οι αυξήσεις ανά ταμείο μέσα από τέσσερα παραδείγματα
Με την ακύρωση των μειώσεων και την επιστροφή ενός μέρους τους, οι συνταξιούχοι θα ωφεληθούν με αύξηση επικουρικής σύνταξης. Για παράδειγμα:
1 Συνταξιούχος ΙΚΑ με άθροισμα συντάξεων άνω των 1.300 ευρώ και με επικουρική 380 ευρώ μέχρι τον Μάιο του 2016, είχε επανυπολογισμό τον Ιούνιο με τον νόμο Κατρούγκαλου. Ο συντελεστής επανυπολογισμού ήταν 0,4927, δηλαδή η επικουρική του μειώθηκε κατά 50,73% και κατέβηκε στα 187 ευρώ με μείωση 193 ευρώ. Η μείωση αυτή έχει ακυρωθεί μετά την απόφαση του ΣτΕ και εξετάζεται να επιστραφεί κατά το ήμισυ με τον νέο νόμο. Ετσι ο συνταξιούχος θα πάρει 96 ευρώ «αύξηση», με την επικουρική από τα 187 ευρώ στα 284 ευρώ.
2 Συνταξιούχος με άθροισμα συντάξεων άνω των 1.300 ευρώ και με επικουρική 470 ευρώ από το Ταμείο Εμποροϋπαλλήλων (ΤΕΑΥΕΚ) μέχρι τον Μάιο του 2016, είχε επανυπολογισμό τον Ιούνιο με τον νόμο Κατρούγκαλου. Ο συντελεστής επανυπολογισκού ήταν 0,5211, δηλαδή η επικουρική του μειώθηκε κατά 47,89% και κατέβηκε στα 245 ευρώ με μείωση 225 ευρώ που έχει ακυρωθεί μετά την απόφαση του ΣτΕ και εξετάζεται να επιστραφεί κατά το ήμισυ με τον νέο νόμο. Ετσι ο συνταξιούχος μπορεί να πάρει 113 ευρώ «αύξηση», με την επικουρική από τα 245 ευρώ στα 357 ευρώ.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής