Η συλλογική μνήμη στη Βαλένθια ίσως δεν κράτησε ότι το 1957 -πέρασαν 67 χρόνια από τότε-, μετά από έντονη βροχόπτωση, χάθηκαν περισσότεροι από εξήντα άνθρωποι που βρέθηκαν απροστάτευτοι στο έλεος της θεομηνίας. Χιλιάδες οι άστεγοι. Χρειάστηκαν δύο δεκαετίες να καλυφθούν οι ανυπολόγιστες καταστροφές. Φούσκωσε ο ποταμός Τούρια, που περνούσε μέσα από το κέντρο της πόλης, και σάρωσε τα πάντα. Αφησε πληγές στο ιστορικό κέντρο της Βαλένθια. Το πολύτιμο ιστορικό και αρχιτεκτονικό της απόθεμα πέρασαν χρόνια για να αποκατασταθεί.

Ωστόσο αυτή η καταστροφή ήταν η αιτία για το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο, που χρειάστηκε δώδεκα χρόνια να τελειώσει, με ένα πλέγμα καναλιών που εξέτρεπαν τα νερά προς τη θάλασσα. Αυτή τη φορά πρόσφερε μικρή ανακούφιση. Ο υδάτινος όγκος που ξεχύθηκε ήταν τεράστιος κι έθαψε τα πάντα κάτω από τη λάσπη.

Σχεδόν τέλος Νοέμβρη του 2023, μεγα-πυρκαγιές στην Ανατολική Βαλένθια, στις παραλιακή της περιφέρεια, άφησαν πίσω τους μεγάλα δάση-κάρβουνα και αποκαΐδια. Εκατοντάδες πυροσβέστες και αεροπλάνα δεν κατάφεραν να τις σταματήσουν. Ο άνεμος τις «έτρεχε» με 120 χιλιόμετρα.

«Τι να σημαίνουν όλα αυτά;», όπως ρωτάει ο ποιητής. Σημαίνουν ότι το 1957 κανείς δεν μιλούσε για κλιματική αλλαγή και η εκτροπή του Τούρια αναφερόταν ως αντιπλημμυρική προστασία για πάντα.

Πυρκαγιές και κατακλυσμούς τα θεωρούσαμε ως περαστικά φαινόμενα, αν και κόστιζαν σε ζωές. Σήμερα, όλα τα μοντέλα για την κλιματική αλλαγή δείχνουν ότι οι χώρες γύρω από τη Μεσόγειο, σαν βατράχια γύρω από τη λίμνη, όπως λέει ο Πλάτων (Ισπανία, Νότια Γαλλία, περιοχή του Λίγηρα στην Ιταλία και Ελλάδα), θα αντιμετωπίζουν όλο και μεγαλύτερα ύψη βροχών, συχνότερες γιγα-πυρκαγιές. Από άπειρους και αστάθμητους παράγοντες.

Αντί να ψάχνουμε «ποιος φταίει», αντί να ζητάμε ευθύνες που ο DANIEL στον κάμπο στέρησε ζωές, πήρε σπίτια και βιος, αντί να απαιτούμε όσα «καναντέρ» πετάνε και όσα πυροσβεστικά κυκλοφορούν, ώστε κάθε δασάκι και το καναντέρ του, κάθε σπίτι και πυροσβεστικό, ας καταλάβουμε ότι για την κλιματική κρίση όλα αυτά είναι αθύρματα. Χρειάζεται εθνικό πρόγραμμα οχύρωσης, με τα αναγκαία μέτρα να συμφωνηθούν και να παρθούν με ομοψυχία.

Αλλά ποιο είναι μείζον;

Αυτό που μας άφησε κληρονομιά ο Διονύσιος Σολωμός:

«Δεν τόλπιζα νάν’ η ζωή μέγα καλό και πρώτο».

Στην Ελλάδα, βρέθηκαν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που σχολίαζαν ότι το 112 -που σώζει ζωές, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο- «προκαλεί ανησυχία στους πολίτες και η κυβέρνηση το χρησιμοποιεί προς εκφοβισμό».

Στη Βαλένθια το 112 άργησε μερικές ώρες να ηχήσει…