ΟΙ περισσότεροι έκαναν χαβαλέ, μερικοί το πίστεψαν, άλλοι άρχισαν να στήνουν συνωμοσιολογικές θεωρίες. Μέχρι που κάποιοι έφτασαν στο σημείο να διακινήσουν την «είδηση» πως παραιτήθηκε ο μοναδικός γιατρός που υπήρχε και απαιτήθηκε η παρέμβαση του υπουργού Υγείας, για να γίνει πλήρως κατανοητό ότι η Ψίμυθος είναι ένας… μύθος, ένα νησί που υπάρχει μόνο στη φαντασία.

Η Ψίμυθος αποτελεί ένα από τα πιο καλά παραδείγματα για να αναδείξει το παράλληλο σύμπαν που υπάρχει στα social media. Διαβάσαμε ωραίες ιστορίες, μυθοπλασίες, γελάσαμε, περάσαμε την ώρα μας ευχάριστα, η Ψίμυθος έγινε θέμα συζήτησης για κάποιες ημέρες σε όλες τις παρέες. Αυτή, όμως, είναι η μια πλευρά, η φωτεινή. Γιατί υπάρχει και η άλλη πλευρά, η σκοτεινή.

ΜΕ τον ίδιο τρόπο που έγινε viral η Ψίμυθος κυκλοφορούν fake news για πολιτικά και κοινωνικά θέματα, τα οποία γίνονται ακόμα πιο εύκολα πιστευτά από μερίδα της κοινωνίας. Κορυφαίο παράδειγμα το τι είχε γραφτεί στα κοινωνικά δίκτυα για τα λοκντάουν της πανδημίας και τους εμβολιασμούς. Ενώ χιλιάδες είναι οι fake αναρτήσεις για την κυβέρνηση, ακόμα και για ευαίσθητα εθνικά θέματα. Η ανωνυμία που προσφέρουν τα social media αποτελεί ασπίδα σε κάθε ψεκασμένο, λούμπεν ή ακόμα και πληρωμένα τρολ, τα οποία ανήκουν σε κομματικούς στρατούς.

ΑΥΤΑ τα κομματικά τρολ αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία. Συγκεκριμένοι λογαριασμοί στα κοινωνικά δίκτυα ξεσπάθωναν για πολλά χρόνια με αήθεις επιθέσεις, εμετικούς χαρακτηρισμούς, τραμπουκισμούς και απειλές κατά στελεχών της κυβέρνησης. Τότε, αρκετοί πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης, που υποδύονται τους μαχητές της αντικειμενικής δημοσιογραφίας και του δικαιωματισμού, σφύριζαν αδιάφορα. Τώρα, που έχει ξεσπάσει ανελέητος εμφύλιος στον ΣΥΡΙΖΑ και τα τρολ, πλέον, επιτίθενται στους ίδιους, βγαίνουν στο ξέφωτο και αποκαλύπτουν κραυγάζοντας όσα για χρόνια καλλιεργούσαν, τροφοδοτούσαν, προστάτευαν.

ΔΕΝ πρέπει να υπάρχουν αφορισμοί. Το ίδιο πράγμα μπορεί να είναι καλό ή κακό. Εξαρτάται από τη χρήση. Εξαρτάται από τον χρήστη. Τα social media αποτελούν ένα παγκόσμιο «καφενείο», όπου κανείς μπορεί να αναρτά με ευκολία την άποψή του. Υπάρχει ελευθερία έκφρασης. Μόνο που αυτή την ασυδοσία πολλοί τη χρησιμοποιούν προς ίδιον όφελος. Εχουμε δει τι έχει συμβεί σε προεκλογικές περιόδους στις ΗΠΑ. Τον διαδικτυακό πόλεμο προπαγάνδας με φόντο γεωπολιτικά ζητήματα. Τα fake news πρωταγωνιστούσαν ιστορικά στους πολέμους και τις διενέξεις μεταξύ κρατών, πολύ περισσότερο τώρα στην ψηφιακή εποχή.

ΠΟΙΟ είναι το αντίδοτο; Το ζήτημα είναι πολυδιάστατο. Δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Για αρχή, οι πολίτες θα πρέπει να μην εμπιστεύονται έναν τίτλο από μια ανάρτηση, για να μάθουν τι συμβαίνει δίπλα τους ή στον πλανήτη. Να διασταυρώνουν την πληροφόρηση από έγκυρους δημοσιογραφικούς ιστότοπους. Ναι, είναι εύκολη και φθηνή η τζάμπα… ειδησεογραφία. Καλό είναι, όμως, οι πολίτες να αγοράζουν και εφημερίδες -στην ίδια τιμή εδώ και μια εικοσαετία- αν θέλουν να διαβάζουν εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ και αναλύσεις με υπογραφές και όχι υπό καθεστώς ανωνυμίας.