«Στα 32 χρόνια υπηρεσίας στο Σώμα δεν έχω ζήσει παρόμοιες ακραίες συνθήκες», είπε με ειλικρίνεια ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Γιώργος Πουρναράς, ένας από τους πιο έμπειρους, μπαρουτοκαπνισμένους και καταρτισμένους αξιωματικούς που έχουν περάσει από το Σώμα. Πράγματι, αυτό συνομολογούν επιχειρησιακοί και επιστήμονες και κανείς δεν μπορεί να διαψεύσει ή να παρακάμψει τον δραματικό ρόλο που έπαιξαν οι θυελλώδεις άνεμοι στην ιλιγγιώδη επέκταση των μετώπων. Ομως, ζούμε στην εποχή που και τους ανέμους μπορούμε να προβλέψουμε και τις ακραίες θερμοκρασίες και τα επίπεδα ξηρασίας. Γνωρίζαμε ότι προηγήθηκε ένας θερμός χειμώνας, είχαμε πληθώρα σοβαρών επιστημονικών μελετών που προέβλεπαν ακριβώς τι θα συμβεί φέτος το καλοκαίρι. Οπως ξέρουν και τι θα συμβεί τον χειμώνα. Θα πλημμυρίσουμε.
Ας είμαστε ειλικρινείς. Η Πολιτική Προστασία είναι, κυριολεκτικά, ο τομέας από τον οποίο πρέπει να αρχίσει η επανίδρυση του κράτους. Πολλά πράγματα έχουν ήδη γίνει, όπως το «112», η απλοποίηση κάποιων διαδικασιών και η έγκαιρη μίσθωση εναέριων μέσων, ωστόσο, όπως είδαμε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αυτά δεν φτάνουν. Η ευρωπαϊκή συνδρομή είναι πολύτιμη, αλλά εξαντλείται στο τμήμα της καταστολής. Στους τομείς της οργάνωσης, της προετοιμασίας, της πρόληψης, της εκπαίδευσης, της ενημέρωσης και της δράσης είμαστε μόνοι μας.
Ολα αυτά δεν αφορούν μόνο τον Κικίλια, όπως πριν δεν αφορούσαν μόνο τον Στυλιανίδη. Αφορούν όλα ανεξαιρέτως τα υπουργεία, από το Προστασίας του Πολίτη και το Οικονομικών μέχρι το Περιβάλλοντος και το Πολιτισμού, αφορούν όλους τους θεσμικούς φορείς που συγκροτούν την ελληνική Πολιτεία. Τους δήμους, τις περιφέρειες, τους μεγάλους δημόσιους οργανισμούς, τα ερευνητικά κέντρα. Στην Ελλάδα της αυθαίρετης δόμησης και των νόμων που την τακτοποιούν, στη χώρα του δύσκολου γεωγραφικού ανάγλυφου, των πολυδιάσπαρτων αρμοδιοτήτων και των λαβωμένων υποδομών, η κλιματική κρίση είναι ένας εφιάλτης από τον οποίο πρέπει κάποια στιγμή να ξυπνήσουμε. Θα είναι ένα ξύπνημα με βαρύ… hangover έπειτα από δεκαετίες εθνικής χαλάρωσης και υπερκατανάλωσης δικαιολογιών.
H Οξφόρδη και το σύνδρομο της Κίνας
Ο αντιπυρικός σχεδιασμός πρέπει να αναθεωρηθεί από το μηδέν και οι ειδικοί να δουν με ειλικρίνεια και σοβαρότητα τον ρόλο της δασικής υπηρεσίας στη διαχείριση των πυρκαγιών. Επιπλέον, είναι εξωφρενικό να αφήνονται εκτός μεγάλοι επιστημονικοί φορείς της χώρας που έχουν τα εργαλεία και τη γνώση να αξιολογήσουν τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες και, άρα, να συνδράμουν την επιχειρησιακή δράση. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τις καλοκαιρινές φωτιές, που θα είναι όλο και μεγαλύτερες, όλο και πιο καταστροφικές, όλο και πιο συχνές. Ισχύει για τους χιονιάδες, τις πλημμύρες και τους σεισμούς. Οταν έχεις ακραία ή απρόβλεπτα φυσικά φαινόμενα, πρέπει να έχεις ακραία και προβλέψιμα πρωτόκολλα αντιμετώπισης. Και, φυσικά, πειθαρχημένους δημόσιους φορείς και ενημερωμένους πολίτες. Δεν μπορούμε να είμαστε πιο γρήγοροι από τη φωτιά, τον άνεμο και το νερό. Μπορούμε όμως να είμαστε πιο έξυπνοι.