Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας*
Ο Μ. Ναπολέων κι ο Εμανουέλ Μακρόν ακολουθούν αναλογικά την ίδια πολιτική στη Μεσόγειο με την Ελλάδα να ’ναι πάντα σε σημαντικό ρόλο οικονομικά και πολιτισμικά. Ας τα δούμε λοιπόν. Ο Βοναπάρτης είχε πάντα, όπως έγραφε το «Ανατολικό» Μεσογειακό του «όραμα». Ψάχνοντας για νέους οικονομικούς δρόμους, αλλά και βάζοντας τις βάσεις της νέας θεσμικής Ευρώπης που γέννησε η Γαλλική Επανάσταση κι ο Διαφωτισμός, θεμελίωσε τη Μεσογειακή του πολιτική ως έναν βασικό, κεντρικό άξονα της εξωτερικής του πολιτικής.
Οπως παλαιότερα ο Μ. Αλέξανδρος ενσάρκωνε στα μάτια των λαών και φιλοσόφων τον «βασιλιά – φιλόσοφο» (όραμα του Πλάτωνα), έτσι κι ο Ναπολέων ενσάρκωνε στο ξεκίνημά του τον ηγέτη των ιδεών της Γαλλικής Επανάστασης. Ο Γερμανός φιλόσοφος Χέγκελ τον είδε ως την ενσάρκωση του σύγχρονου κράτους και των θεσμών του. Το βέβαιο είναι ότι ο Βοναπάρτης έβαλε, μέσω ιδεών του Γαλλικού Διαφωτισμού, τις βάσεις μιας νέας ευρωπαϊκής συνείδησης κι ηθικής. Και συνέβαλε καθοριστικά τότε στην ηθική και πρακτική στήριξη της Ελληνικής Επανάστασης. Υπήρξε «Τουρκοφάγος» και δεν ήθελε ν’ αφήσει ποτέ την Τουρκία να ’χει τον πρώτο ρόλο στη Μεσόγειο γιατί σαν ορθολογιστής που ήταν δυσπιστούσε στο ανατολικό ταμπεραμέντο παζαριού (έλλειψη αρχών δημοκρατίας) της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ήθελε να μπουν οι βάσεις της σύγχρονης ευρωπαϊκής αντίληψης και Δημοκρατίας.
Από τη μεριά του ο πρόεδρος Μακρόν, 225 χρόνια αργότερα, συνεχίζει να πορεύεται στο ίδιο Μεσογειακό όραμα, στην εξωτερική του πολιτική. Οπως κι ο Ναπολέων συγκρούστηκε με τους Οθωμανούς, έτσι κι αυτός είναι έτοιμος να συγκρουστεί με τους «νεο-οθωμανούς». Ο Γαλλικός αντι-οθωμανισμός θέλει περιορισμό της Τουρκίας στη Μεσόγειο, ώστε από τη μια να υπάρχουν για την ίδια και την Ευρώπη ανοιχτοί οι δρόμοι εμπορικού ανεφοδιασμού κι από την άλλη να μην υπάρξει τουρκική ισχυροποίηση που θα απειλήσει το ήδη υπάρχον ευρωπαϊκό πολιτιστικό δημοκρατικό μοντέλο.
Η παρουσία άλλωστε της Γαλλίας σήμερα σε Αίγυπτο, Λίβανο, Συρία, Λιβύη, στη βόρεια Αφρική και στην Αφρική γενικώς είναι ιδιαίτερα έντονη και καθοριστική για τη γαλλική εξωτερική πολιτική. Μέσω της οικονομικής, στρατιωτικής και πολιτιστικής παρουσίας της στη Μεσόγειο η Γαλλία μπορεί και θέλει να ελέγξει και να προστατεύσει την Ευρώπη και την ίδια από το ανεξέλεγκτο κύμα προσφύγων, από την ισλαμιστική τρομοκρατία, δίνοντας το αίσθημα ασφάλειας στους Γάλλους κι Ευρωπαίους πολίτες. Η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση κι η ουδέτερη στρατιωτικά θέση της Γερμανίας ωθεί τη Γαλλία σε πρωταγωνιστικό ρόλο της οικονομικής και πολιτιστικής ηθικής της σύγχρονης Δημοκρατίας. Και βέβαια κάτι ακόμα.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Οπως επί Ναπολέοντα οι Οθωμανοί πιέζονταν από Γαλλία, Βρετανία και στράφηκαν σε συμμαχία με Πρωσία κι επιλεκτικές επί μέρους σχέσεις με Ρωσία, έτσι και σήμερα οι σχέσεις Τουρκίας-Γερμανίας και Ρωσίας προχωρούν ανάλογα.
Ομως η Ευρώπη σαν μια νέα πραγματικότητα, σαν μια νέα ταυτότητα δεμένη με το τώρα, δεν επιτρέπει διασπάσεις. Χρειάζεται ενιαία «ηθική» πολιτική. Μια ηθική ισχυρότερης Ενωσης και κοινών δρόμων δημοκρατικής αλληλεγγύης. Κι αυτήν ακριβώς την ηθική στηρίζουν μέσα από την εξωτερική τους πολιτική σήμερα οι Γάλλοι.
Από την έντυπη έκδοση
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr