Γράφει η Μαρία Σπυράκη*
«Στην πολιτική, στην οικονομία, όπως ακριβώς και στη ζωή υπάρχει bottom up… Όταν πιάνεις πάτο κάποια στιγμή εκτινάσσεσαι και ο κύκλος της οικονομίας το έχει αποδείξει». Ο Σουηδός συνάδελφος δεν είχε κανένα λόγο να με καθησυχάσει. Άλλωστε και εκείνος,όπως και εγώ και δεκάδες άλλοι στις Βρυξέλλες , συμμετέχουμε στις συζητήσεις για το πως η Ελλάδα δεν θα φθάσει σε 4ο πρόγραμμα. Είναι το ξόρκι που περιλαμβάνει εσχάτως και την Πορτογαλία. Είναι ταυτόχρονα, η ακαδημαϊκή προς το παρόν, συζήτηση για το αν τελικά η ΕΕ πρέπει να πάρει μια βαθιά ανάσα και να προχωρήσει με διαφορετικές ταχύτητες και εντός του ευρώ. Ήδη το Κολλέγιο της Ευρώπης διοργανώνει μια τέτοια συζήτηση στις 17 Νοεμβρίου.
Η αισιοδοξία των αριθμών δείχνει πως το περίφημο σπιράλ σχεδόν οκτώ χρόνια μετά την έναρξη των προγραμμάτων στην Ελλάδα θα εκτιναχθεί. Πουθενά όμως στην πραγματική οικονομία δεν έχουμε ανάλογα δείγματα. Ακόμη και οι αριθμοί σε μια δεύτερη ανάγνωση αποκαλύπτουν ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται.
Στο περίφημο περίφημο Σχέδιο Γιούνκερ , όπου η Ελλάδα είναι 7η στη μόχλευση κεφαλαίων , οι αριθμοί δείχνουν ότι η επίδοση δεν είναι ανάλογη με την κατάταξη. Η συνολική μόχλευση στην ΕΕ ως τον Οκτώβριο ξεπερνά τα 138 δις ευρώ και η Ελλάδα σε αυτά τα κεφαλαία, χωρίς να υπάρχουν ακόμη επικαιροποιημένα στοιχεία, δεν ξεπερνά το 1% δηλαδ’η τα 1,3 δισ. ευρώ. Το ενδιαφέρον ,ακόμη και σε αυτή τη χαμηλή επίδοση, είναι ότι από τα 1,3 δισ. ευρώ τα 400 εκ προέρχονται από την ένταξη των σχεδίων της Fraport για την αναβάθμιση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Στις αποκρατικοποιήσεις η κυβέρνηση δείχνει μια τρομακτική αδυναμία. Ακόμη και η επιλογή του ΤΑΙΠΕΔ να διαθέσει σε μια συναλλαγή αντί για δυο το 67% των μετόχων του λιμανιού της Θεσσαλονίκης , αποκαλύπτει την ανάγκη να μην υπακούσουν οι οικονομικές επιλογές στις ιδεολογικές επιταγές του ΣΥΡΙΖΑ. Ο αρχικός σχεδιασμός ήταν 51% να πωληθεί σε πρώτη φάση και 16% σε μια πενταετία αλλά δεν φαινόταν ελκυστικός για τους υποψήφιους επενδυτές.
Τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε; Γιατί ενώ έπρεπε, πρέπει να συμβεί, το bottom up στην περίπτωση μας αναβάλλεται διαρκώς και μαζί του αυξάνεται ο κίνδυνος για το 2018; Μια ανάγνωση από απόσταση δείχνει ότι η εμπιστοσύνη στην ελληνική κυβέρνηση μειώνεται ραγδαία τους τελευταίους μήνες. Μετά τις παλινωδίες του 2015 , οι πιστωτές έδειχναν να πιστεύουν πως η κυβέρνηση Τσίπρα μπορεί να κάνει αλλαγές. Τώρα πια και με την πρώτη αξιολόγηση «Μπεν Χουρ» , δύσκολα στοιχηματίζει κάποιος στο ρεαλισμό του Μοσκοβισί, ο οποίος κάλεσε την κυβέρνηση να ολοκληρώσει τη δεύτερη αξιολόγηση ως το Νοέμβριο!
Έν τω μεταξύ όλα νομοθετούνται και ελάχιστα εφαρμόζονται. Τα «κόκκινα δάνεια» είναι εκεί και βυθίζουν την πραγματική οικονομία ενώ οι Τράπεζες αρνούνται να δανείσουν. Ποια συμφωνία του Σχεδίου Γιούνκερ για χρηματοδότηση των μικρομεσαίων μέσω ελληνικών Τραπεζών θα γίνει πράξη με τέτοιες συνθήκες; Ποιος έχει υπολογίσει τον κίνδυνο οι Τράπεζες να χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση;
Οι αποκρατικοποιήσεις που είχαν ήδη δρομολογηθεί προχωρούν με προφανή επίσημη αντίθεση των κυβερνώντων. Άλλος κλαίει για τα περιφερειακά αεροδρόμια ενώ χιλιάδες Έλληνες αγωνιούν να βρουν μια δουλειά στα έργα που αρχίζουν εκεί, άλλος υπογράφει την μερική αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ στην οποία την επόμενη κιόλας μέρα δηλώνει πολιτικά αντίθετος. Ποιος επενδυτής θα έρθει να βάλει τα λεφτά του σε μια τέτοια συγκυρία εάν δεν λάβει θηριώδεις διασφαλίσεις για τα κεφαλαία του;
Η Ελλάδα είναι σε πρόγραμμα για τους επόμενους 20 μήνες και θεωρητικά σε σταθερότητα. Όμως η κυβέρνηση κάνει ο,τι μπορεί για να αυξήσει το ρίσκο της χώρας. Από τους χειρισμούς στις αποκρατικοποιήσεις, μέχρι τους βερμπαλισμούς για το χρέος που πριν από μια διετία ετοιμάζονταν να κουρέψουν (!) και την προφανή αδυναμία εφαρμογής των διαρθρωτικών αλλαγών , η κυβέρνηση χάθηκε ανάμεσα στις ιδεοληψίες της και τον λαϊκισμό που την έφερε στην εξουσία. Το αποτέλεσμα είναι να αναστέλλονται ακόμη και τα αυτονόητα, όπως είναι η ανάκαμψη που μπορεί να συμβεί εάν ποτέ το ελατήριο εκτιναχθεί. Τελικά δεν χρειάζεται κόπος για να καταλάβουμε «τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε…» Το κρίσιμο πλέον είναι αν με τη λήξη του 2018, που είναι αύριο, η Ελλάδα ξαναβρεθεί να ζητάει Μνημόνιο που κανένας δεν θα θέλει να δώσει …
* Η Μαρία Σπυρακη ειναι ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ