Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*

Ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποιεί το χρέος του Ελληνικού Δημοσίου σαν το άλλοθι της πολιτικής που υποστηρίζει ή εφαρμόζει η κυβέρνησή του. Το πρόβλημα είναι ότι με το πέρασμα του χρόνου ψαλιδίζει τις φιλοδοξίες του σε σχέση με το χρέος και δυσχεραίνει με τα λάθη και τις παραλείψεις του τη διεκδίκηση των στόχων που θέτει.

Παροχές με… διαγραφή

Ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδίκησε και πήρε την εξουσία υποστηρίζοντας ότι μπορούσε να βάλει τέλος στη λιτότητα και να προχωρήσει σε ουσιαστικές κοινωνικές παροχές και φοροαπαλλαγές. Στο ερώτημα πού θα έβρισκε τα λεφτά για να χρηματοδοτήσει το λεγόμενο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, απαντούσε ότι θα εξασφάλιζε τους αναγκαίους πόρους προχωρώντας στη διαγραφή του δημόσιου χρέους.

Ηταν η εποχή κατά την οποία το περιεχόμενο της οικονομικής πολιτικής προσδιόριζε ο κ. Γιάνης Βαρουφάκης, ενώ τις υποτιθέμενες διεκδικήσεις για το χρέος οργάνωνε η κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου. Ο σημερινός υπουργός Οικονομικών, κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος, ανήκε και αυτός στους «επαναστάτες» του ΣΥΡΙΖΑ, φρόντιζε όμως να μην εκτίθεται υπερβολικά, για λόγους τακτικής. Η Ν.Δ. εξηγούσε γιατί δεν μπορούσε να υπάρξει διαγραφή του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου ούτε καν μείωσή του, αλλά οι λαϊκιστές της Αριστεράς και της Δεξιάς πρόσφεραν στον ελληνικό λαό μια εύκολη λύση για τα προβλήματά του, η οποία βέβαια αποδείχτηκε ανύπαρκτη.

Η διαγραφή του χρέους δεν πραγματοποιήθηκε, οι έρευνες της ειδικής επιτροπής που θα προετοίμαζε τη σημαντική μείωση του χρέους πετάχτηκε και αυτή στο καλάθι των αχρήστων και έτσι το χρέος του Ελληνικού Δημοσίου εξακολουθεί να δεσπόζει στις οικονομικές και τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας και να επηρεάζει την οικονομική κατάσταση και τις αποφάσεις στην ευρωζώνη.

Η μόνη μείωση

Η μόνη σοβαρή μείωση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου επιτεύχθηκε την περίοδο 2011-2012 με το «κούρεμα» του χρέους που κατείχαν ιδιώτες, τράπεζες, ασφαλιστικοί οργανισμοί, το οποίο οδήγησε στη μείωση του συνολικού χρέους κατά 107 δισ. ευρώ.

Το «κούρεμα» του τμήματος του δημόσιου χρέους που ήταν στα χέρια του ιδιωτικού τομέα προετοίμασε το έδαφος για τη μελλοντική ρύθμιση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου που ελέγχεται από τους Ευρωπαίους πιστωτές του δημόσιου τομέα. Υπάρχει σχετική πολιτική απόφαση σε επίπεδο ηγετών της ευρωζώνης, από τον Δεκέμβριο του 2012, η οποία θα ενεργοποιηθεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, να επιτύχει σταθερά και αυξανόμενα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα για να εξεταστεί στη συνέχεια εάν πρέπει να υπάρξει αναδιάρθρωση του χρέους σε ό,τι αφορά το 75% που ελέγχεται από «επίσημους» πιστωτές.

Απαράδεκτη καθυστέρηση

Η ρύθμιση του χρέους με τη μορφή της μείωσης των επιτοκίων ή της σταθεροποίησής τους σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα σε βάθος χρόνου και της αλλαγής του χρόνου καταβολής των τοκοχρεολυτικών υποχρεώσεων με χρονικό ορίζοντα 50 ή και περισσότερα χρόνια θα ήταν ήδη γεγονός, αν δεν είχαν μεσολαβήσει οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές του 2014, η επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ και τα κυβερνητικά πειράματα Τσίπρα-Βαρουφάκη.
Αυτοί που είχαν πραγματοποιήσει με επιτυχία το μεγάλο «κούρεμα» του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου που αναλογούσε στον ιδιωτικό τομέα θα προχωρούσαν αμέσως μετά την έξοδο από το δεύτερο πρόγραμμα-Μνημόνιο και στην αναδιάρθρωση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου που ελέγχεται από το δημόσιο τομέα.
Η κρίση στις σχέσεις της κυβέρνησης Τσίπρα με τους Ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές το πρώτο εξάμηνο του 2015 ανέβαλε επ’ αόριστον αυτή τη διαδικασία, την οποία τώρα προσπαθούν να αναβιώσουν ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο.

Βασικές διαφορές

Υπάρχουν όμως μεγάλες διαφορές σε σχέση με το παρελθόν.

● Πρώτον, το Eurogroup, με την απόφαση που πήρε τον Μάιο του 2016 και φυσικά προσυπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα, μεταθέτει χρονικά το μεγαλύτερο μέρος της αναδιάρθρωσης του χρέους για μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος-Μνημονίου, τον Αύγουστο του 2018. Πρόκειται για την αντίδραση των Ευρωπαίων εταίρων και πιστωτών στην αναξιοπιστία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης θέλουν πρώτα να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα και στη συνέχεια να προχωρήσουν στην αναδιάρθρωση του χρέους για να μη βρεθούν εκτεθειμένες στην κοινή γνώμη των χωρών τους στην περίπτωση που προχωρήσουν σε διευκολύνσεις χωρίς τελικά να εφαρμόσει η κυβέρνηση τα συμφωνηθέντα.

Στην ίδια απόφαση προβλέπονται προπαρασκευαστικά μέτρα που θα διευκολύνουν την Ελλάδα στην εκπλήρωση των τοκοχρεολυτικών της υποχρεώσεων τα αμέσως επόμενα χρόνια, χωρίς όμως να υπάρξει γενική διευθέτηση του χρέους σε βάθος χρόνου.

● Δεύτερον, οι Ευρωπαίοι εταίροι απαλλάχτηκαν από την υποχρέωση που προβλεπόταν ρητά στο δεύτερο πρόγραμμα-Μνημόνιο για την επιστροφή των κερδών της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών από τη διαχείριση των ελληνικών ομολόγων στο Ελληνικό Δημόσιο και αποφάσισαν να δεσμεύσουν το ποσό, που μπορεί να φτάσει τα 10 δισ. ευρώ μέχρι το 2020 για να μειωθεί το μελλοντικό κόστος διαχείρισης του ελληνικού χρέους για τους πιστωτές.
Ουσιαστικά, η Ελλάδα έχασε 10 δισ. ευρώ, τα οποία θα χρηματοδοτούσαν την ανάπτυξη της οικονομίας εξαιτίας της απόφασης του κ. Αλέξη Τσίπρα και του κ. Γ. Βαρουφάκη να τη βγάλουν από το δεύτερο πρόγραμμα-Μνημόνιο.

● Τρίτον, μετά το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο με το οποίο αποφασίστηκε το Brexit και την εντυπωσιακή άνοδο της άκρας Δεξιάς που προκάλεσαν οι ανεξέλεγκτες προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές εξαιτίας της προκλητικής αδιαφορίας της κυβέρνησης Τσίπρα μπροστά στις μεθοδεύσεις του καθεστώτος Ερντογάν, έχει γίνει πολύ πιο δύσκολη η πολιτική διαχείριση της αναδιάρθρωσης του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου. Θα πρέπει να περιμένουμε το αποτέλεσμα κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων σε Αυστρία, Ολλανδία, Γαλλία, Ολλανδία και τις πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία για να δούμε αν υπάρχουν ισχυρές κυβερνήσεις, ικανές να διευκολύνουν την Ελλάδα και να αντέξουν στην πολιτική πίεση που θα δεχτούν από τις δυνάμεις της σκληρής και της άκρας Δεξιάς που επιχειρηματολογούν υπέρ της διακοπής της οικονομικής στήριξης της Ελλάδας, θεωρώντας την χαμένη υπόθεση.

Πίσω από τις λέξεις

Ο κ. Αλ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του αδυνατούν να λύσουν το πρόβλημα που δημιούργησαν με την πολιτική στρατηγική τους στη διαχείριση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να καλυφθούν και σε αυτή την περίπτωση πίσω από τις λέξεις. Θα προσπαθήσουν να μετατρέψουν τις μελλοντικές ανακοινώσεις του Eurogroup για τη μεθόδευση της μελλοντικής αναδιάρθρωσης του χρέους υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις σε δήθεν επίτευξη του στόχου για άμεση ρύθμισή του.

Το παιχνίδι με τις λέξεις ελάχιστη σημασία έχει πλέον για τους πολίτες, οι οποίοι δοκιμάζονται από τις συνέπειες των λαθών και των παραλείψεων της κυβέρνησης. Επιπλέον, για όσο διάστημα η κυβέρνηση στερείται σοβαρής αναπτυξιακής πολιτικής που θα καλύψει το τεράστιο επενδυτικό έλλειμμα και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας στον παραγωγικό ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, η συζήτηση για τη μελλοντική αναδιάρθρωση του χρέους έχει περισσότερο φιλολογικό και λιγότερο ουσιαστικό χαρακτήρα.

*Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της Ν.Δ.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής