Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη

Κλασικό δίλημμα, αν η ζωή ενός μεγάλου δημιουργού οφείλει να είναι το ίδιο σπουδαία όσο και το έργο του. Υπάρχουν φορές, όμως, σπάνιες είναι η αλήθεια, που ένας άνθρωπος είναι τόσο σημαντικός όσο ήταν και η δουλειά του. Ο φωτορεπόρτερ Γιάννης Μπεχράκης ανήκει σ’ αυτούς. Ανάμεσα στον καταιγισμό των συναισθημάτων και αντιδράσεων που πυροδότησε ο πρόωρος θάνατός του, ψάχνεις να δεις τι να πρωτοθαυμάσεις. Τους ύμνους για τις φωτογραφίες του που έγραψαν ιστορία ή τους ύμνους για έναν άνθρωπο με καλοσύνη, πίστη, εξυπνάδα και πάθος που σημάδεψε όσους είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν προσωπικά.

Ο Γιάννης Μπεχράκης έγινε ένας από τους καλύτερους φωτογράφους του κόσμου, επειδή πίστευε βαθιά μέσα του πως επιτελούσε λειτούργημα. Δεν πίστευε σε καμία περίπτωση πως έκανε τέχνη, και ας ήταν οι στιγμές που φυλάκιζε τέλεια έργα τέχνης. Η φωτογραφία, έλεγε, μπορεί να είναι τέχνη, όμως αυτό που κάνω εγώ έχει μέσα του είδηση. Οταν η ομάδα του Ρόιτερ στην οποία ανήκε βραβεύτηκε με Πούλιτζερ, είχε πει πως «η αποστολή μου είναι να σας αφηγηθώ την ιστορία, ώστε εσείς να αποφασίσετε τι θέλετε να κάνετε. Η αποστολή μου είναι να εξασφαλίσω ότι κανείς δεν θα μπορεί να πει: “δεν γνώριζα”».

Σε έναν κόσμο που περισσεύουν οι πόλεμοι, το μίσος, η πείνα και η αδικία, ο Μπεχράκης αποτύπωνε τις πιο σκληρές και ταυτόχρονα τις πιο ανθρώπινες εκφάνσεις τους. Ηταν η ματιά με την οποία έβλεπε τον κόσμο, αυτό που έκανε τα ενσταντανέ του να ζωντανεύουν. Ισως γιατί το κρίσιμο δέκατο του δευτερολέπτου έπαιρνε τη σωστή απόφαση.

«Απομακρύνει τη φωτογραφική μηχανή από το μάτι για να δει την πραγματική εικόνα, την αφήνει να πέσει στο στήθος του, ορμάει στο συρματόπλεγμα και αρχίζει να περνάει τα παιδιά απ’ την άλλη πλευρά. Γιάννη, την καλύτερη φωτογραφία σου την έχω μέσα μου», γράφει ένας φίλος του, και μοιάζει αυτή να είναι η καλύτερη απάντηση στο γιατί μετά τον θάνατό του θα πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε ξανά και ξανά τις φωτογραφίες του. Επειδή μας βοηθούν να κατανοήσουμε το χάος και να αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε.

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου