Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη*

Ενα μικρό κείμενο, μόλις 104 λέξεων, στο οποίο αναγράφεται πότε γεννήθηκε, πότε παντρεύτηκε, πότε έκανε τα παιδιά της και πότε τα εγκατέλειψε. Και καταλήγει ως εξής: «Πέθανε στις 31 Μαΐου στο Springfield και τώρα θα αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη. Δεν θα λείψει στην Gina και τον Jay, οι οποίοι καταλαβαίνουν ότι ο κόσμος είναι ένα καλύτερο μέρος χωρίς εκείνην». Μια στεγνή, σκληρή νεκρολογία που εντυπωσίασε ακόμα και τους εξπέρ του είδους, τους εξειδικευμένους δημοσιογράφους -συγγραφείς μεγάλων εφημερίδων όπως των New York Times, που ασχολούνται αποκλειστικά με νεκρολογίες. Αφού προηγουμένως βέβαια κάνουν μια εις βάθος και εφ’ όλης της ύλης έρευνα για τη ζωή και το έργο των νεκρών.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτή η δημοσιογραφική παράδοση. Τα αφιερώματα στους νεκρούς γράφονται κατά περίπτωση από τους συντάκτες που κάλυπταν το έργο τους εν ζωή ή από πολιτικούς αναλυτές, κριτικούς, ακαδημαϊκούς κ.α. Κοινό στοιχείο στις περισσότερα ελληνικά αφιερώματα η ιδέα ότι ο νεκρός δεδικαίωται. Οι σκοτεινές ή αμφιλεγόμενες πτυχές της πορείας του απαλείφονται ή αναφέρονται βιαστικά και αόριστα σε λίγες γραμμές. Αντιθέτως, οι θετικές υπερβολές είναι τόσο πολλές και συνήθως πανομοιοτύπως κοινότοπες, που όπως χαριτολογώντας λένε κάποιοι, αν έσβηνες τα ονόματα από τα κείμενα που γράφτηκαν για δύο προσωπικότητες που έφυγαν με διαφορά λίγων ημερών από τη ζωή, δεν θα καταλάβαινες ποιο γράφτηκε για ποιον. Τόσο άμεμπτοι και με πλούσιο έργο παρουσιάστηκαν οι δύο τεθνεώτες, παρόλο που η στάση ζωής τους ήταν τόσο κοντά όσο η Δύση με την Ανατολή.

Στο εξωτερικό τα πράγματα είναι διαφορετικά. Σε κάποιες δημοσιογραφικές σχολές μάλιστα διδάσκουν το πώς καλύφθηκε ο θάνατος της Μάργκαρετ Θάτσερ από την αγγλοσαξονική σχολή δημοσιογραφίας. «Οι λέξεις που χρησιμοποίησε στα σκαλιά της Downing Street –“όπου υπάρχει διαφωνία, μπορεί να υπάρξει αρμονία”- ήταν οι πιο ακατάλληλες να ειπωθούν από τη λιγότερο αρμονική πρωθυπουργό του 20ού αιώνα», έγραφε τότε η Andy McSmith στον Independent, συμπληρώνοντας με τρυφερότητα ακονισμένης λεπίδας πως η σιδερένια κυρία «δεν αγαπήθηκε πολύ. Αν και θα το ήθελε».

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]