Από τη μεριά του, οι ειδικοί είναι απόλυτοι: Η Αμερικάνικη Παιδιατρική Ακαδημία συνιστά στους γονείς να κρατούν μακριά από οποιαδήποτε οθόνη τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 2 ετών και στη συνέχεια να τους επιτρέπουν να βλέπουν τηλεόραση έως μία-δύο ώρες την ημέρα το πολύ! Ωστόσο, μια νέα έρευνα έρχεται να ανακουφίσει τις τύψεις όλων όσων επιτρέπουμε στα παιδιά μας να δουν τηλεόραση για περισσότερη ώρα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, όταν παρακολουθούν εκπαιδευτικά παιδικά προγράμματα τα νήπια αποκτούν σημαντικές δεξιότητες, όπως να μετράνε μέχρι το 5 και να μαθαίνουν πολλές καινούριες λέξεις.

Ποιο είναι το πρόβλημα με τη τηλεόραση;

Σύμφωνα με τους ειδικούς της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας, η τηλεθέαση στην παιδική ηλικία συνδέεται με λιγότερο χρόνο αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς τους και λιγότερο δημιουργικό παιχνίδι -είναι γνωστό ότι μέχρι και τα 3 τους χρόνια τα παιδιά μαθαίνουν παίζοντας και μιλώντας με άλλα άτομα κι ότι η τηλεόραση δεν μπορεί να τους προσφέρει σε γνωστικό επίπεδο όσα η ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Οι λόγοι είναι πολλοί: μια πληροφορία που παίρνει το παιδί σε 2 διαστάσεις δεν είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί στον τρισδιάστατο κόσμο μας, ενώ πολλές οπτικές πληροφορίες, όπως το μέγεθος και το βάθος περιορίζονται σημαντικά, σε σχέση με τη… live επικοινωνία. Επιπλέον, το τηλεοπτικό πρόγραμμα δεν μπορεί να εστιάσει στα συγκεκριμένα στοιχεία που ενδιαφέρουν περισσότερο το παιδί ή να ανταποκριθούν στις απορίες που έχει κάθε δεδομένη στιγμή.

Υπάρχει και ο “σωστός” τρόπος να βλέπουν τηλεόραση

Κι όμως, τα παιδιά μπορούν τελικά να μάθουν αρκετά πράγματα από την τηλεόραση, εφόσον όμως οι παραγωγοί παιδικών τηλεοπτικών προγραμμάτων αλλά και οι γονείς αξιοποιήσουν κάποιες τεχνικές που θα τα βοηθήσουν να αντλήσουν πληροφορίες και στη συνέχεια να τις μεταφέρουν με επιτυχία στον αληθινό κόσμο. Για παράδειγμα, αυτή η επιμονή των παιδιών να βλέπουν ξανά και ξανά το ίδιο επεισόδιο από το τηλεοπτικό πρόγραμμα είναι επειδή μαθαίνουν καλύτερα όταν εκτίθενται στις ίδιες πληροφορίες πολλές φορές και πρέπει να το ενθαρρύνουμε. Με τον ίδιο τρόπο, το γεγονός ότι στα εκπαιδευτικά τηλεοπτικά προγράμματα για παιδιά επαναλαμβάνονται συνεχώς οι ίδιες λέξεις ή φράσεις, τα βοηθάει να τις συγκρατούν καλύτερα στη μνήμη τους, ώστε να τις μεταφέρουν μετά και στους “αληθινούς” διαλόγους τους. Επιπλέον, όσο πιο οικείος είναι ο τηλεοπτικός χαρακτήρας, τόσο καλύτερα μαθαίνουν τα παιδιά και τόσο περισσότερες λεπτομέρειες συγκρατούν στο μυαλό τους. Το συμπέρασμα: όσο εκνευριστικό είναι για το γονιό να βλέπουν το ίδιο επεισόδιο της Ντόρας Εξερευνήτριας με το παιδί, τόσο προτιμότερο είναι για το παιδί!

Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στη δημιουργία “καλού” τηλεοπτικού προγράμματος για παιδιά είναι η αλληλεπίδραση, στην οποία βασίζονται πολλές καινούριες παραγωγές που απευθύνονται σε ηλικίες 2 ετών και άνω. Σ’ αυτά τα προγράμματα, οι πρωταγωνιστές κοιτούν την κάμερα και κάνουν ερωτήσεις στα παιδιά, παρέχοντας και τον απαραίτητο χρόνο για να απαντήσουν. Με αυτό τον τρόπο γίνεται πολύ πιο εύκολο για το παιδί να αντιληφθεί ποιο είναι το περιεχόμενο του προγράμματος και να μάθει όσο περισσότερα γίνεται από αυτό. Και μολονότι, ο ήρωας της σειράς είναι πολύ πιθανό να πει “Μπράβο” στο παιδί (ανεξάρτητα, βέβαια, από την απάντηση που έδωσε, αν έδωσε) στο σημείο αυτό είναι πολύ βοηθητικό ο ρόλος του γονιού που είναι χρήσιμο να βρίσκεται εκεί για να του πει αν απάντησε σωστά και το ενθαρρύνει να μάθει περισσότερα συζητώντας μαζί του.

Το συμπέρασμα; Η τηλεόραση μπορεί να λειτουργήσει και εκπαιδευτικά για τα παιδιά, όμως δεν είναι κατάλληλα όλα τα τηλεοπτικά προγράμματα -κάποια είναι σχεδιασμένα απλά και μόνο για να διασκεδάζουν τα παιδιά. Και το σημαντικότερο είναι ότι η συμμετοχή του γονιού είναι τελικά αυτή που μπορεί να κάνει την παιδική εκπομπή να αποκτήσει αλληλεπίδραση και να μετατραπεί σε μια πραγματικά διδακτική εμπειρία.