Τέσσερις μούμιες, και συγκεκριμένα ένα παιδί, μία γυναίκα και δύο άνδρες, με τις αιγυπτιακές σαρκοφάγους της πτολεμαϊκής περιόδου (304-30 π.Χ.), χάρη στη σύγχρονη ιατρική τεχνολογία, μπαίνουν στον αξονικό τομογράφο για να μας «μιλήσουν» για την εποχή τους, την ηλικία, τις πιθανές ασθένειες, τις διατροφικές συνήθειές τους, ακόμη και για τα υλικά της ταρίχευσής τους, για τη «ζωή» τους μετά θάνατον.
Τελευταία φάση
Το Σάββατο 10 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε η δεύτερη και τελευταία φάση ερευνητικού προγράμματος που περιλαμβάνει τη μεταφορά των εν λόγω τεσσάρων μουμιών της Αιγυπτιακής Συλλογής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και την απεικονιστική εξέτασή τους με χρήση αξονικού τομογράφου, που λαμβάνει λεπτομερείς εικόνες των οργάνων του σώματος. Πρόκειται για τη συνέχεια του πρώτου σταδίου της έρευνας, η οποία έλαβε χώρα στις 22 Οκτωβρίου του 2016 και αφορούσε πέντε αρχαίες μούμιες, ένα παιδί, μία γυναίκα και τρεις άνδρες, εκ των οποίων η μία αποδείχτηκε σύνθετη μούμια ή «ψευτομούμια».
Το μοναδικό και πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα πρόγραμμα περιλαμβάνει εννέα στο σύνολό του μούμιες και υλοποιήθηκε με τη συνεργασία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και του Ελληνικού Ινστιτούτου Αιγυπτιολογίας.
«Η μία από τις τέσσερις μούμιες που μελετήθηκαν στο τελευταίο στάδιο της πρωτοποριακής διεπιστημονικής έρευνας εκτίθεται στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου. Οι υπόλοιπες “βγήκαν” από τις αποθήκες. Θα μας δώσουν πολλά στοιχεία για τον αιγυπτιακό πολιτισμό, τα υλικά που χρησιμοποιούσαν, καθώς και για τη συντήρηση αρχαιοτήτων», αναφέρει στον «Ε.Τ.» η διευθύντρια του ΕΑΜ, Αννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου, και επισημαίνει πως η εξέταση πραγματοποιήθηκε στο Tμήμα Αξονικού/Μαγνητικού Τομογράφου του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών υπό τις οδηγίες και την επίβλεψη του διευθυντή του Τμήματος, δρος Νικόλαου Μποντόζογλου, με την επιστημονική του ομάδα.
Ειδική ημερίδα
Τα αποτελέσματα στο σύνολό τους θα παρουσιαστούν σε ειδική ημερίδα που προγραμματίζεται να υλοποιηθεί μέσα στους επόμενους μήνες.
Ο «Ε.Τ.» επικοινώνησε με τη διακεκριμένη υπεύθυνη αρχαιολόγο της Αιγυπτιακής Συλλογής στο Τμήμα Συλλογών Προϊστορικών, Αιγυπτιακών, Κυπριακών & Ανατολικών Αρχαιοτήτων, Αργυρώ Γρηγοράκη, και μας μίλησε για τις εννέα μούμιες που μελετήθηκαν.
«Οι συγκεκριμένες μούμιες, με τις σαρκοφάγους τους, προέρχονται από τη νεκρόπολη της πόλης Akhmim της Αιγύπτου, η οποία στην ελληνιστική εποχή ονομαζόταν Χέμμις ή Πανόπολις, καθώς ο Αιγύπτιος θεός Min που την προστάτευε στην ελληνιστική εποχή ταυτίστηκε με τον δικό μας Πάνα», εξηγεί η κ. Γρηγοράκη και τονίζει την αγαστή συνεργασία των φορέων και των επιστημόνων που δουλεύουν στο πρόγραμμα.
Κάποια από τα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία της πρώτης φάσης του προγράμματος είχαν παρουσιαστεί πριν μερικούς μήνες κατά τη διάρκεια επιστημονικής διάλεξης της αιγυπτιολόγου και προέδρου του Ελληνικού Ινστιτούτου Αιγυπτιολογίας, Αλίκης Μαραβέλια, η συμβολή της οποίας στο πρόγραμμα -σύμφωνα με την κ. Καραπαναγιώτου και την κ. Γρηγοράκη- είναι καθοριστική!
Η πρόσφατη ιατρική απεικόνιση σύμφωνα με τους μελετητές θα αποκρυπτογραφήσει καλά κρυμμένα μυστικά, όπως την ηλικία και την αιτία θανάτου, καθώς και πολλές πτυχές των υλικών, των εθίμων ταφής των αρχαίων Αιγυπτίων. Εχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της απεικονιστικής εξέτασης, καθώς οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ζωή συνεχίζεται και μετά το θάνατο. Ο αξονικός τομογράφος θα ρίξει φως στις τεχνικές και τα υλικά που χρησιμοποιούνταν από τους ταριχευτές!
ΑΠΟ ΤΟ 1890 ΣΤΟ ΕΑΜ
Αντίστοιχα προγράμματα έχουν πραγματοποιηθεί σε διάφορες χώρες με συλλογές αιγυπτιακών αρχαιοτήτων. Ο αρχαίος αιγυπτιακός πολιτισμός είναι ο μόνος από τους μεγάλους πολιτισμούς της Μεσογείου, εκτός του ελληνικού, που ήδη από το 1890 αντιπροσωπεύεται στο ΕΑΜ. «Στη συλλογή μας διαθέτουμε πέντε ακόμα μούμιες, οι οποίες ωστόσο δεν αποτελούν μέρος του προγράμματος και χρονολογούνται σε διάφορες περιόδους του αιγυπτιακού πολιτισμού» εξηγεί η κ. Γρηγοράκη και επισημαίνει πως υπάρχει και μία ακόμα μούμια που εντάσσεται στο πρόγραμμα τρισδιάστατης απεικόνισης, η οποία όμως δεν ήταν σε θέση να εξεταστεί, καθώς η κατάσταση διατήρησής της δεν το επέτρεπε, και αφορά γυναίκα.