Σηματοδοτεί μια δέσμη αποτυπωμάτων που αποκαλύπτει μια εποχή που δεν υπάρχει. Αποτελεί μια ιστορική παρουσία, καθώς έχει καταγραφεί ως η πρώτη γυναίκα σκηνογράφος στα μεταπολεμικά χρόνια. Ο λόγος για το αρχείο της ζωγράφου και σκηνογράφου Μαριλένας Αραβαντινού, που παρουσιάζεται στην έκθεση με τίτλο «Μαριλένα Αραβαντινού (1927-2019) – Σκηνογράφος και ζωγράφος» στον τέταρτο όροφο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και αφηγείται τις δεκαετίες της καλλιτεχνικής παρουσίας της δημιουργού σε ένα ανδροκρατούμενο χώρο εκείνης της εποχής, όπου το θέατρο και ο κινηματογράφος κυριαρχούν στη διασκέδαση των κατοίκων της Αθήνας.
Στην έκθεση συναντάμε έργα τέχνης, προσωπογραφίες και τοπία, σχέδια, μακέτες και φωτογραφίες από τις συνεργασίες της με θιασάρχες όπως με τους Μάνο Κατράκη, Ελλη Λαμπέτη, Δημήτρη Χορν, Λυκούργο Καλλέργη, Λάμπρο Κωνσταντάρα, Αννα Συνοδινού, Μαίρη Αρώνη, αλλά και με σκηνοθέτες όπως με τους Μιχάλη Κακογιάννη, Αλέξη Σολομό, Δημήτρη Μυράτ και άλλες προσωπικότητες που καθόρισαν εκείνη την εποχή την καλλιτεχνική ζωή της χώρας. Την επιμέλεια της έκθεσης συνυπογράφουν οι Σπύρος Μοσχονάς και Κωνσταντίνα Ντακόλια.
«Ενώ τα πρώτα καλλιτεχνικά βήματα της Αραβαντινού έγιναν στη ζωγραφική, η ίδια δεν είναι γνωστή στο ευρύ κοινό ως ζωγράφος. Στη συνέχεια, από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 έως τα μέσα της δεκαετίας του ’70 αφοσιώνεται στην τέχνη της σκηνογραφίας» περιγράφει στον «Ε.Τ.» ο επιμελητής της έκθεσης, Ιστορικός Τέχνης Σπύρος Μοσχονάς και μας συστήνει την πλούσια παρακαταθήκη των έργων της. Ζωγραφικοί πίνακες από τη δεκαετία του 1940 έως τα χρόνια του ’90, εκ των οποίων πολλοί παρουσιάζονται στο κοινό για πρώτη φορά, καθώς επίσης και σχέδια, φωτογραφίες και αρχειακό υλικό από τις θεατρικές της παραστάσεις και τις κινηματογραφικές δουλειές της φωτίζουν πτυχές της καλλιτεχνικής ιστορίας της τέχνης, αλλά και αθέατες στιγμές της Αθήνας και των πρωταγωνιστών της.
Μια προσωπογραφία της Ελλης Λαμπέτη, μακέτες σκηνικών όπως για τον Αμλετ του Ουίλιαμ από τον θίασο Λαμπέτη – Παππά – Χορν (1954), προσχέδια για την τοιχογραφία στο φουαγιέ του Θεάτρου Αθηνών, καθώς και μελέτες σκηνικών από θρυλικές ταινίες του κινηματογράφου όπως από τις «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας» (1955) του Ντίμη Δαδήρα, «Ενας ήρως με παντούφλες» (1958) του Αλέκου Σακελλάριου, «Ο άνθρωπος του τραίνου» (1958) του Ντίνου Δημόπουλου και «Εγκλημα στα Παρασκήνια (1960) του Ντίνου Κατσουρίδη συστήνουν την Αθήνα εκείνης της εποχής. Η Αραβαντινού είχε επίσης να επιδείξει πλούσιο και σημαντικό έργο σε διεθνείς παραγωγές που γυρίστηκαν στην Ελλάδα κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα συναντάμε από τις ταινίες «Συνέβη στην Αθήνα» (1962) του Αντριου Μάρτον, «Ο Τεν Τεν και το μυστήριο του χρυσόμαλλου δέρατος» (1961) του Ζαν-Ζακ Βιέρν, «La Routede Corinthe» (1967) του Κλωντ Σαμπρόλ αλλά και για την τηλεταινία Πέτρος και Παύλος (1981) του Ρόμπερτ Ντέι.
Η έκθεση σηματοδοτεί την επιστροφή της Αραβαντινού στο προσκήνιο φωτίζοντας ένα αστικό περιβάλλον μέσα από τις τέχνες του θεάτρου και του κινηματογράφου.
Λίγο μετά την εγκαθίδρυση του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου, η Αραβαντινού αποφάσισε να αφήσει στην άκρη τη σκηνογραφία και να επιστρέψει συστηματικότερα στη ζωγραφική. Ως ζωγράφος, είχε κάνει την εμφάνισή της το 1949 στην α΄ έκθεση της ομάδας «Αρμός» στο Ζάππειο Μέγαρο, η πιο νέα ανάμεσα σε εκθέτες όπως οι Γκίκας, Εγγονόπουλος, Μόραλης, Τσαρούχης, Τέτσης, Ναταλία Μελά. Η πρώτη της ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό και Καλλιτεχνικό Κέντρο «Ωρα» τον Φεβρουάριο του 1975 και φανέρωνε το πάντρεμα της σκηνογραφικής της εμπειρίας με τη ζωγραφική της δημιουργία. Ακολούθησαν εκθέσεις στη Γαλλία και την Αθήνα. Η τελευταία της σειρά έργων, που εκτέθηκε πάλι στην «Ωρα» το 1992, είχε ως θέμα του το τοπίο της Αίγινας αλλά και της Αθήνας. Το ζωγραφικό και σκηνογραφικό αρχείο της Αραβαντινού, το οποίο βρίσκεται σήμερα στην έκθεση θα το δωρίσει συγγενικό πρόσωπο της στην ΕΒΕ και θα αποτελέσει μέρος του δημόσιου αρχείου, με ανοιχτή πρόσβαση στους μελετητές.
(Info)
- Είσοδος ελεύθερη
- Καθημερινά: 09:30-20:00
- Εως 31/5/2024
- Αίθριο 4ου ορόφου, ΕΒΕ, ΚΠΙΣΝ
Την έκθεση συνοδεύει έγχρωμος κατάλογος, που αποτελεί έκδοση της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος σε επιμέλεια του Σταύρου Ζουμπουλάκη.
Ειδήσεις σήμερα
Στο νοσοκομείο η Έφη Αχτσιόγλου! – Τι συνέβη; [εικόνα]
Νέο μουσείο στις Καπναποθήκες της Ξάνθης
Τα «κλικ» του Άγγελου Ζυμάρα: Κορυφαίοι αθλητές σε μεγάλες στιγμές