Είναι η πρώτη χαρακτική σειρά του Γκόγια και η μόνη που δημοσιοποιήθηκε όταν ο καλλιτέχνης ήταν εν ζωή. Η σειρά που έχει στην κατοχή της η Εθνική Πινακοθήκη είναι εκτυπωμένη το 1803 και αγοράστηκε το 1962, όταν ήταν διευθυντής ο Μ. Καλλιγάς. Η έκθεση φιλοξενείται στο Κεντρικό Κτίριο της Εθνικής Πινακοθήκης.
Με κινητήριο μοχλό αυτά τα χαρακτικά, η διευθύντρια του μουσείου, Συραγώ Τσιάρα, επιμελείται την άλλη έκθεση, με τίτλο «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου», ένα θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη, μέσω του οποίου ανακαλύπτουμε δέκα έργα καλλιτεχνών που απεικονίζουν το αλλόκοτο και το γκροτέσκο με διαφορετικά μέσα και τεχνικές.
Η σειρά των χαρακτικών που φέρει τον τίτλο «Los Caprichos» αποτελεί έργο-ορόσημο στην καλλιτεχνική του εξέλιξη, καθώς για πρώτη φορά ο επίσημος ζωγράφος της Ισπανικής Αυλής αφέθηκε να εκφράσει τον επαναστατικό χαρακτήρα μιας τέχνης ώριμης και απελευθερωμένης από τις δεσμεύσεις των δημόσιων παραγγελιών.
Εμφορούμενος από τα πνευματικά και φιλοσοφικά ερείσματα του Διαφωτισμού, που πρέσβευε τα ιδανικά της λογικής, της προόδου και της ελευθερίας, ο Goya άντλησε τα θέματά του από την ίδια τη ζωή της εποχής του, εστιάζοντας στις πιο προκλητικές όψεις της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας που τον περιέβαλε, προκειμένου να ασκήσει μια ανελέητη κριτική στις σκοτεινές πλευρές της ισπανικής κοινωνίας του τέλους του 18ου αιώνα.
Η ιστορία των «Los Caprichos»
Τα «Καπρίτσια» («Los Caprichos») δημοσιεύθηκαν από τον Φρανθίσκο Γκόγια σαν μία συλλογή έργων το 1799. Ο Γκόγια ανέφερε ότι αυτή η σειρά, που στρέφεται κατά της κυριαρχίας της δεισιδαιμονίας, της αμάθειας και της ανικανότητας της άρχουσας τάξης, της έλλειψης παιδείας, των οικογενειακών λαθών και της παρακμής της λογικής, απεικονίζει τις αμέτρητες ιδιορρυθμίες και ανοησίες που υπάρχουν σε κάθε πολιτισμένη κοινωνία και τις κοινές προκαταλήψεις και τις παραπλανητικές πρακτικές που τα έθιμα, η αμάθεια ή η ιδιοτέλεια διαιωνίζουν. Ο Γκόγια, καταδικάζοντας την ανοησία στην ισπανική κοινωνία στην οποία έζησε, καταδικάζει και την παγκόσμια ανοησία, κρίνοντας σκληρά και καυστικά ακόμα και τον Κλήρο.
Αινιγματικά πολλές φορές, αποτελούν μια διαφωτιστική, δυναμική κριτική της Ισπανίας του 18ου αιώνα και της ανθρωπότητας γενικότερα. Το ανεπίσημο ύφος, καθώς και η απεικόνιση της σύγχρονης κοινωνίας που συναντώνται στα «Καπρίτσια» τα καθιστά – καθώς και τον ίδιο τον Γκόγια- προάγγελο του κινήματος του Μοντερνισμού, που εμφανίστηκε σχεδόν έναν αιώνα αργότερα.
Ο ίδιος ο Γκόγια, το 1799, διαφήμιζε τα «Καπρίτσια» γράφοντας: «Μπορεί κανείς να τα αγοράσει από το κατάστημα ποτών και αρωμάτων της Κάγε δε Δεσενιάνο πληρώνοντας 320 ρεάλια για τη σειρά των 80 χαρακτικών». Λίγο αργότερα, η πώληση σταμάτησε εξαιτίας των πιέσεων που άσκησαν εκκλησιαστικοί κύκλοι.
Διονύσης Σαββόπουλος: Διαβάσαμε το βιβλίο του και σας το μεταφέρουμε - Σήμερα η παρουσίαση
Το 1803, οι μήτρες και όσες σειρές απέμεναν αδιάθετες δωρίστηκαν από τον Γκόγια στον βασιλιά Κάρολο Δ’ και μεταφέρθηκαν στο Βασιλικό Χαλκογραφείο, όπου βρίσκονται έως σήμερα. Τυπώθηκαν ξανά στο σύνολό τους στα μέσα του 19ου αιώνα, συμβάλλοντας σημαντικά στη φήμη του Ισπανού ζωγράφου σε όλη την Ευρώπη και καθιστώντας το έργο «Ο ύπνος της λογικής γεννάει τέρατα» κορυφαία αναγνωρίσιμο παγκοσμίως.
Στην Εθνική Πινακοθήκη θα πραγματοποιηθούν δρώμενα, σειρά ξεναγήσεων και εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις ηλικίες, τόσο στο Κεντρικό Κτίριο και την Εθνική Γλυπτοθήκη όσο και στα παραρτήματα εκτός Αθήνας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ – ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ ΧΩΡΟΣ
«Η Σαγήνη του Αλλόκοτου»
Με κινητήριο μοχλό τις σειρές των χαρακτικών έργων του Goya και με πρόθεση να ανανεώσει τα εργαλεία ανάγνωσης των ιστορικών συλλογών με το πρόγραμμα δράσεων του Ενδιάμεσου Χώρου, η Εθνική Πινακοθήκη παρουσιάζει, παράλληλα με την έκθεση των 80 χαρακτικών της σειράς «Los Caprichos», ένα θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη με τίτλο «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου». Στην ομαδική έκθεση περιλαμβάνονται έργα δέκα καλλιτεχνών που από διαφορετικές αφετηρίες εναγκαλίζονται και εικονίζουν το αλλόκοτο, το υβριδικό και το γκροτέσκο. Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Αγγελος Αντωνόπουλος, Γιάννης Γαΐτης, Σίλεια Δασκοπούλου, Μαριάννα Ιγνατάκη, Διονύσης Καβαλλιεράτος, Χριστόφορος Κατσαδιώτης, Τάσος Μαντζαβίνος, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Αγγελος Παπαδημητρίου, Φίλιππος Τσιτσόπουλος.
INFO: Εθνική Πινακοθήκη, Φρανθίσκο Γκόγια: «Los Caprichos», 22/1-30/9. Είσοδος: €10, €5. Επιμέλεια: Κατερίνα Ταβαντζή.
«Η Σαγήνη του Αλλόκοτου». Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα. Είσοδος ελεύθερη για το κοινό. Διάρκεια: 22/1-30/9.
Ειδήσεις σήμερα
Μανχάταν: Το μυστικό δωμάτιο της Αννας Φρανκ
Σοκ στο ελληνικό ποδόσφαιρο: Πέθανε σε ηλικία 66 ετών ο Βασίλης Αλεξούδης
Αργεντινή: Εντοπίστηκε η «εγγονή νούμερο 139»
Όπρα Γουίνφρεϊ: Τι αποκαλύπτει για τη χρήση Ozempic – «Κατάλαβα την αλήθεια των αδύνατων ανθρώπων»
Ροή Ειδήσεων 
