Ανακαλεί τις ρίζες του, τις δύσκολες εμπειρίες της αγροτικής ζωής, τις σπουδές στη Νομική και την έντονη πολιτική του δράση, με κορυφαία τη θητεία του στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Το βιβλίο αποκαλύπτει σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, η τρομοκρατία και οι κρίσεις της Μεταπολίτευσης. Με έντονη προσωπική αφήγηση, προσφέρει μια αναδρομή στα αδιέξοδα και τις αποφάσεις που καθόρισαν την Ελλάδα.

– Το βιβλίο σας αναφέρεται σε μια μακρά και γεμάτη προκλήσεις πολιτική πορεία. Ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα που πήρατε από την προσωπική και πολιτική σας διαδρομή και πώς αυτό διαμόρφωσε την αντίληψή σας για την Ελλάδα του σήμερα;

Το πιο σημαντικό μάθημα έρχεται, αναμφίβολα, από την πιο οδυνηρή στιγμή της μεταπολιτευτικής περιόδου: τη μεγάλη οικονομική κρίση, επιπτώσεις της οποίας εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να είναι αντιληπτές.

Η ταχύτητα με την οποία επήλθαν η διάρρηξη του κοινωνικού συμβολαίου και η ανάδυση και ισχυροποίηση λαϊκιστικών και ακραίων αντιδημοκρατικών δυνάμεων, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής, έδειξαν ότι, δυστυχώς, η Δημοκρατία δεν είναι δεδομένη. Μπορεί να το γνωρίζαμε αυτό από την Ιστορία, ωστόσο είναι άλλο η θεωρητική γνώση και άλλο να βιώνεις ως γεγονός τη δημοκρατική κατάρρευση. Για θυμηθείτε, να βλέπεις πολιορκημένη τη Βουλή, με τους επιτιθέμενους να κρατούν αναμμένες δάδες και από κάτω ιαχές με το γνωστό σύνθημα «να καεί να καεί…».

Αυτήν την πικρή αλήθεια, ότι δηλαδή ακόμη και η ισχυρή Δημοκρατία δεν παύει να είναι ευάλωτη, πρέπει να την κρατήσουμε. Και να την έχουμε οδηγό στην προσπάθεια για μια καλύτερη Ελλάδα. Προϋποθέσεις για να το πετύχουμε αυτό είναι η ανθηρή οικονομία, η θωράκιση των δημοκρατικών θεσμών και η εμπέδωση της αίσθησης ότι η χώρα δεν αφήνει κανέναν πίσω. Αγκαλιάζει και μεριμνά για τις ανάγκες όλων των πολιτών.

Από το 2019 έχει γίνει σημαντικό έργο στην κατεύθυνση αυτή από τις κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και αίσθησή μου είναι ότι σιγά σιγά οι πληγές της κοινωνικοοικονομικής κρίσης επουλώνονται.

– Με αφορμή τα παιδικά σας χρόνια στο Νησί Ημαθίας, αναφέρετε τη σκληρή αγροτική ζωή και την επαφή σας με την παράδοση. Πώς αυτά τα πρώτα χρόνια της ζωής σας επηρέασαν την πολιτική σας σκέψη και ποιον ρόλο πιστεύετε ότι παίζει η ελληνική επαρχία στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας μας;

Επηρέασαν, πρωτίστως, τον χαρακτήρα μου. Οι συνθήκες αυτές με έκαναν να εκτιμήσω βαθιά την αξία της εργασίας και της ευθύνης. Και σίγουρα έπαιξαν κάποιον ρόλο στο ότι είμαι σχεδόν εργασιομανής, δουλεύω εδώ και δεκαετίες διπλάσιες ώρες από όσο οι περισσότεροι και κοιμάμαι ελάχιστα.

Κατά κάποιον τρόπο, η σχέση μου με τη δουλειά είναι σχέση εξάρτησης, γραμμένη πλέον στο DNA μου…

Ως προς την πολιτική μου διαμόρφωση, νομίζω ότι βιώματα της πρώιμης ηλικίας με έκαναν να απεχθάνομαι τον φανατισμό και να πιστέψω στη δύναμη αλλαγής της συλλογικής κοινωνικής προσπάθειας.

– Η κρίση του 2010 και τα Μνημόνια αποτέλεσαν ένα σημαντικό κεφάλαιο της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας. Πώς βιώσατε τη συγκεκριμένη περίοδο και ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της πολιτικής σας καριέρας, ιδιαίτερα σε σχέση με τα μέτρα που απαιτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση;

Οδυνηρά και τραυματικά. Είδα το όνομά μου γραμμένο σε τοίχους, σε χυδαία συνθήματα, σε μεγάλο μέρος της πόλης, όπως και άλλοι, βέβαια, συνάδελφοι μου βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., δεν μπορούσα να κυκλοφορήσω. Αλλά -τι ειρωνεία!- στους απροσπέλαστους για μας δρόμους κυκλοφορούσαν, την ίδια ώρα, ανενόχλητα, τα φασιστοειδή.

Εν πάση περιπτώσει, αυτά είναι οριστικά πίσω πλέον. Πρέπει να κοιτάζουμε μπροστά και να διασφαλίσουμε ότι η χώρα δεν θα ξαναβρεθεί σε μια παρόμοια κατάσταση, με απογοητευμένους πολίτες, που νιώθουν απόλυτη ανασφάλεια για το μέλλον τους.

– Αναφέρετε στο βιβλίο σας την ανάγκη για εκσυγχρονισμό και αντιμετώπιση του λαϊκισμού. Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις για την πολιτική σκηνή της χώρας μας σήμερα και πώς βλέπετε τον ρόλο των νέων πολιτικών δυνάμεων και των κοινωνικών κινημάτων στην Ελλάδα του 21ου αιώνα;

Κοιτάξτε. Ζούμε σε μιαν εποχή γεωπολιτικών αναταράξεων, με πολεμικές συγκρούσεις που μας επηρεάζουν και, βέβαια, με πιεστικά παρούσα την κλιματική κρίση.

Οι συνθήκες ευνοούν τα λαϊκίστικα ρεύματα και ήδη βλέπουμε μια ακροδεξιά άνοδο στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Η Ελλάδα, βέβαια, το γνώρισε και το πλήρωσε σκληρά το παραμύθι του λαϊκισμού και δεν νομίζω ότι η κοινωνία έχει διάθεση να το ξαναζήσει. Η κυβέρνηση εργάζεται σκληρά, με πολύ καλά αποτελέσματα στην οικονομική ανάπτυξη, κάτι που ήδη περιορίζει τις ευκαιρίες για τους λαϊκιστές. Η κυβέρνηση εργάζεται με αίσθημα ευθύνης για το μέλλον της χώρας. Ας ελπίσουμε ότι το ίδιο υπεύθυνα θα λειτουργήσει και η αντιπολίτευση.

– Αναφέρεστε στη διαχείριση κρίσιμων στιγμών της Ιστορίας της χώρας, όπως η εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη» και οι πολιτικές αναταραχές. Πώς προσεγγίσατε τη διαχείριση της τρομοκρατίας και της βίας με γνώμονα τη δημοκρατική νομιμότητα και ποιοι είναι οι βασικοί προβληματισμοί σας για την τρομοκρατία και την ασφάλεια στη σημερινή Ελλάδα;

Το καρκίνωμα της τρομοκρατίας έπρεπε να εξαλειφθεί. Πέρα από τη σαφή εντολή του τότε πρωθυπουργού, Κώστα Σημίτη, που μάλιστα έδινε προτεραιότητα στην εξάρθρωση της «17Ν», το επέβαλαν η αυτοπροστασία της χώρας και η απόδοση δικαιοσύνης για τα αδικοχαμένα θύματα. Η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004, με τις τρομοκρατικές οργανώσεις επιχειρησιακά ικανές, θα ήταν εξόχως προβληματική κατάσταση…

Γνώμονας, όπως πολύ σωστά λέτε, ήταν η δημοκρατική νομιμότητα. Για αυτό, άλλωστε, και η όλη προσπάθεια χαρακτηρίστηκε από μοναδική επιτυχία. Ολα τα μέλη μιας δολοφονικής τρομοκρατικής οργάνωσης συνελήφθησαν χωρίς να ανοίξει μύτη.

Σήμερα δεν μπορούμε να μιλάμε για τρομοκρατία στην Ελλάδα με τον τρόπο που μιλούσαμε άλλοτε. Είναι ένα εξαιρετικά περιορισμένο φαινόμενο, χωρίς κοινωνική απήχηση και επιρροή. Υπάρχουν θιασώτες της τρομοκρατίας, επίδοξοι, και προφανώς εντελώς ανόητοι, συνεχιστές της τρομοκρατικής παράδοσης, ωστόσο το αποτύπωμα της δράσης τους είναι πολύ μικρό.

Στο θέμα της καταπολέμησης της εγκληματικότητας έχει συντελεστεί επίσης σημαντική πρόοδος. Η Ελλάδα είναι μια ασφαλής για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της χώρα. Από τις ασφαλέστερες στην Ευρώπη.