Ο μόνος γενειοφόρος, ο βασιλιάς Φίλιππος, με το χρυσό κοντάρι του, σαν άλλος Ηρακλής, έτοιμος να πλήξει θανάσιμα το βασιλικό ζώο. Το λιοντάρι στρέφει το κεφάλι του, θύτης και θύμα κοιτάζονται στα μάτια για πάντα, την ύστατη στιγμή… Πρόκειται για δύο από τα έξι επεισόδια της μνημειακών διαστάσεων τοιχογραφίας με το κυνήγι, που κοσμεί τη ζωφόρο της πρόσοψης του βασιλικού τάφου του Φιλίππου (Τάφος ΙΙ) στις Αιγές.

48 χρόνια μετά την αποκάλυψή του από τον αείμνηστο Μανόλη Ανδρόνικο, το ζωγραφικό αυτό αριστούργημα του 4ου αιώνα π.Χ. αποκαθίσταται ψηφιακά στο σύνολό του και συνεχίζει να αποκαλύπτει τα πολύτιμα μυστικά του. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, στις 5 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί διεθνής επιστημονική ημερίδα στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του διεπιστημονικού έργου «ReVis – Η τοιχογραφία με το κυνήγι από τον Τάφο ΙΙ στη Βεργίνα: Μια καινοτόμος διεπιστημονική προσέγγιση για τη μελέτη και την απεικόνιση ενός ζωγραφικού αριστουργήματος της κλασικής αρχαιότητας».

Μέσα από αυτήν την καινοτόμο μελέτη έρχονται στο φως νέα στοιχεία για τα χρώματα, την τεχνοτροπία και την εικονογραφία της εμβληματικής αυτής τοιχογραφίας, ύψους 1,16 μ. και πλάτους 5,56 μ., αλλά και γενικότερα για τη μνημειακή ελληνική ζωγραφική του 4ου αι. π.Χ. Οπως σημειώνεται, το ΥΠΠΟ, η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας συνεργάστηκαν με το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών στο ερευνητικό πρόγραμμα για «το σημαντικότερο και μεγαλύτερων διαστάσεων ζωγραφικό έργο του κλασικού κόσμου που έχει αποκαλυφθεί μέχρι σήμερα».

Το διεπιστημονικό έργο ReVis, με επιστημονική υπεύθυνη τη δρα Χαρίκλεια Μπρεκουλάκη, «αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη της τοιχογραφίας των Αιγών, αξιοποιώντας πρωτοποριακές, μη επεμβατικές, διαγνωστικές και απεικονιστικές τεχνικές».

Στόχος της έρευνας -όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση- είναι η ακριβέστερη κατανόηση της τεχνικής και της εικονογραφίας της τοιχογραφίας, καθώς και η πρόταση μιας νέας ψηφιακής αποκατάστασης σε φυσικές διαστάσεις, βασιζόμενη στα αρχαιομετρικά δεδομένα της έρευνας και συνδυάζοντας εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης (Χρίστος Σιμάτος, εικαστικός) και σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία (Εμμανουήλ Μπιτσάκης, ζωγράφος).

Στη διεθνή ημερίδα θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της έρευνας από όλες τις ομάδες που συμμετείχαν στο έργο και θα παρουσιαστούν οι διαγνωστικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στην επιτόπια εξέταση της τοιχογραφίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών (μνημείο UNESCO) τον Μάρτιο του 2023. Στο τέλος της επιστημονικής ημερίδας, διακεκριμένοι επιστήμονες θα σχολιάσουν τη νέα πρόταση αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι.

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Λεπτομέρειες και νέα δεδομένα

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.», μέσα από αυτήν τη μελέτη αναδεικνύονται λεπτομέρειες και νέα δεδομένα για την εικονογραφία, την αφηγηματική σημασία, αλλά και για την τεχνική του καλλιτέχνη, ο οποίος κατάφερε να δημιουργήσει μια πειστική εικαστική πραγματικότητα αιώνες πριν από την ευρωπαϊκή Αναγέννηση.

«Για την έρευνα εφαρμόζονται εξειδικευμένες αναλυτικές και απεικονιστικές τεχνικές, με στόχο την ανίχνευση των χρωστικών υλών και της τεχνικής που ακολουθήθηκε για την εκτέλεση της τοιχογραφίας και, ενδεχομένως, την αναγνώριση εικονογραφικών στοιχείων που εξαιτίας της φθοράς της ζωγραφικής επιφάνειας δεν είναι πλέον ορατά διά γυμνού οφθαλμού», σημειώνεται σε ανακοίνωση του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) και επισημαίνεται ότι το έργο ReVis αναδεικνύει «τη σημασία της διεπιστημονικότητας και διερευνά τη δυνατότητα συμβολής της τεχνολογίας στην προσπάθεια της καλύτερης κατανόησης ενός από τα σημαντικότερα έργα της αρχαίας ζωγραφικής που διατηρήθηκε ως σήμερα.

Το ερευνητικό έργο ReVis χρηματοδοτείται από το ΕΛΙΔΕΚ και υλοποιείται σε συνεργασία με το Κέντρο Φυσικών Ερευνών «Δημόκριτος», Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής, με επικεφαλής τον διευθυντή Ερευνών, δρα Ανδρέα Καρύδα, και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, με επιστημονική επιτόπια διεθνή εξέταση της τοιχογραφίας, με υπεύθυνη την προϊσταμένη Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, δρα Αναστασία Γεωργιάδου.