Η αντίδραση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, στην εικόνα φθοράς κι εγκατάλειψης στο πρώην βασιλικό κτήμα είναι για ακόμα μια φορά άμεση. Το ΥΠΠΟΑ, μόλις χθες Παρασκευή, επιβεβαίωσε σε επικοινωνία με τον δραστήριο Σύλλογο «Φίλοι Κτήματος Τατοΐου» τη μεταφορά των επτά οχημάτων στα ειδικά διαμορφωμένα κτίρια για την προστασία τους και την άμεση συντήρησή τους. Στη συνέχεια τα εν λόγω οχήματα θα περάσουν από το ΚΣΝΜ για τη γνωμοδότησή τους ως Κινητά Νεώτερα Μνημεία.

Η είδηση αυτή αποτέλεσε την αφορμή για μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης για το σήμερα και το μέλλον του Τατοΐου με τον πρόεδρο του Συλλόγου Βασίλη Κουτσαβλή, που από το 2008 όταν πρωτοαντίκρισε τη μοναδικότητα του Κτήματος ανέτρεξε στην Ιστορία του κι έβαλε ένα στόχο, που σε λίγα χρόνια -όπως όλα δείχνουν- θα γίνει πραγματικότητα, το Τατόι να γίνει μια σύγχρονη κιβωτός πολιτισμού, τουρισμού, αγροτουρισμού, βιωματικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με σεβασμό στην Ιστορία και το περιβάλλον.

«Σε λίγες ημέρες τα 7 οχήματα, τα οποία είναι γνωστά από το 2015, θα μπουν σε τροχιά συντήρησης σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ με σκοπό να εκτεθούν στο Μουσείο Βασιλικών Αμαξών και Αυτοκινήτων όπου έχουμε προτείνει να γίνει στο νέο Βουστάσιο», λέει στον «Ε.Τ.» ο κ. Κουτσαβλής, υπογραμμίζοντας την επιτακτική ανάγκη της προστασίας και της συντήρησης αυτών των επτά αυτοκινήτων. Η ιστορία τους αρχίζει το 2015 όταν δεν κηρύχθηκαν Κινητά Νεώτερα Μνημεία από το ΚΣΝΜ. Εκτοτε ο Σύλλογος «Φίλοι Κτήματος Τατοΐου» ασκεί πιέσεις για να κηρυχθούν μνημεία και αυτά τα οχήματα που βρίσκονται εντός του κτήματος.

Τα επτά αυτοκίνητα που κείτονται στο κτήμα και έχουν καταπλακωθεί από κατεδαφίσεις των γκαράζ είναι πέντε μάρκας Ford, ένα τζιπ και το εμβληματικό φορτηγό του κτήματος μάρκας Μερσέντες που μετέφερε αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Προς το παρόν δεν έχει γίνει ταυτοποίηση χρονολογίας κατασκευής και μοντέλων. Ωστόσο το τζιπ και το φορτηγό -όπως επισημαίνει ο κ. Κουτσαβλής- είναι σε καλή κατάσταση, σε αντίθεση με τα αλλά αυτοκίνητα. Αξιοσημείωτο είναι ότι όλα τα αυτοκίνητα που υπάρχουν στο κτήμα λειτουργούσαν έως και το 1994, καθώς ο πρώην οδηγός του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου τα οδηγούσε εντός του κτήματος για να συντηρηθούν.

Το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου διαιρείται σε τρεις αυτόνομες και αυτοτελείς ενότητες, την Ανακτορική, τη Διοικητική και το «Χωριό» ή αλλιώς τη Γεωκτηνοτροφική-Οικιστική ενότητα, ενώ ξεχωριστή ενότητα του Κτήματος αποτελεί το Βασιλικό Κοιμητήριο. Σήμερα μέσα σε αυτό το τεράστιο κτήμα των 42.000 στρεμμάτων, υπάρχουν 40 κτίρια που φιλοδοξούν να αναβιώσουν και να αφήσουν στο παρελθόν την αμέλεια που γνώρισαν εδώ και τόσες δεκαετίες. «Πρόκειται για έναν ιστορικό, φυσιολατρικό και αρχιτεκτονικό παράδεισο που έχει ήδη μπει σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα σωτηρίας βασισμένο σε 3 πυλώνες πολιτισμού, τουρισμού και αγροτουρισμού. Παράλληλα, το Κτήμα θα καλλιεργεί την περιβαλλοντική-βιωματική εκπαίδευση μόλις 30 λεπτά από το κέντρο της Αθήνας», σχολιάζει ο πρόεδρος του δραστήριου Συλλόγου, που εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια αποτελεί τον πιο δυναμικό μοχλό πίεσης για την ανάπλαση του Τατοΐου.

Η πολιτική βούληση για την ανάδειξη

Στην ερώτηση πώς αισθάνθηκε όταν ο πρωθυπουργός μίλησε στις προγραμματικές δηλώσεις του για την αναβάθμιση του κτήματος, ο κ. Κουτσαβλής σημειώνει: «Είναι πολύ σπουδαίο γεγονός, μια ιστορική στιγμή για το Τατόι. Ποτέ άλλοτε Ελληνας πρωθυπουργός σε προγραμματικές δηλώσεις δεν είχε κάνει αναφορά στο συγκεκριμένο ζήτημα. Καμία κυβέρνηση δεν έκανε τίποτα ουσιαστικό για να σώσει το Τατόι. Ο άνθρωπος που κίνησε τις διαδικασίες ήταν η τότε γ.γ. υπουργείου Πολιτισμού και σημερινή υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη», επισημαίνει κατηγορηματικά.

Οταν η συζήτηση στρέφεται στις μελέτες που οδηγούν στην πολυπόθητη σωτηρία του κτήματος, ο πρόεδρος απαντάει ότι «αυτές τις ημέρες θα παραδοθεί στο ΥΠΠΟΑ η μελέτη σκοπιμότητας η οποία χρηματοδοτείται από το Ιδρυμα Αθανασίου Λασκαρίδη και αφορά στο σύνολο αξιοποίησης και ανάδειξης των 42.000 στρεμμάτων και των 40 κτιρίων. Ο Σύλλογος χρηματοδότησε 4 αρχιτεκτονικές μελέτες για 4 κτήρια, το Βουτυροκομείο, το Κτίριο Στουρμ, την Οικία Φροντιστή και το Τηλεγραφείο, και με δωρεά τις έχει παραδώσει στο ΥΠΠΟΑ με στόχο την άμεση ένταξή τους σε χρηματοδοτικό ευρωπαϊκό εργαλείο. Υπολογίζεται ότι οι μελέτες αυτές κοστίζουν περίπου 70.000 ευρώ. Ο Σύλλογος θα αναθέσει σύντομα αρχιτεκτονική μελέτη για το κτίριο του Οινοποιείου που βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση, καθώς και την κηποτεχνική μελέτη για τους εμβληματικούς κήπους του Ανακτόρου».

Συνδρομές

Σημειώνουμε ότι ο Σύλλογος «Φίλοι Κτήματος Τατοΐου» στηρίζεται αποκλειστικά οικονομικά στις συνδρομές των μελών του, στις δωρεές ιδιωτών, εταιριών και Ιδρυμάτων καθώς και στα έσοδα από εκδηλώσεις του.

Οσον αφορά το μέλλον, ο Βασίλης Κουτσαβλής απαντάει: «Είμαστε δίπλα στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία γνωρίζει βαθιά το θέμα και τις απαιτήσεις του χώρου. Ως Σύλλογος στηρίζουμε όλους όσοι με βαθιά ιστορική γνώση και τεχνογνωσία μπορούν να συμβάλουν στην ανάπλαση και συντήρηση του Τατοΐου και των αντικειμένων του. Δυστυχώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν συνδέσει το Τατόι με το θεσμό της Μοναρχίας των τελευταίων μεταπολεμικών δεκαετιών στην Ελλάδα, κι όχι με την Ιστορία και την αξιοποίησή του όπως συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη. Ελπίζω και είμαι αισιόδοξος ότι το 2023 θα έχουν μπει τα θεμέλια για ένα νέο κεφάλαιο στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αττική που θα συνενώσει πολιτισμό, τουρισμό και περιβάλλον».

Από την έντυπη έκδοση