Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Ηγουμενίδη, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε στο ιστορικό της υποψηφιότητας της Κνωσού, στα προβλήματα και τις ολιγωρίες που τη σημάδεψαν αλλά και στις ενέργειες που πρέπει να δρομολογηθούν προκειμένου να «τρέξει» ο σχετικός φάκελος.
Το ανάκτορο και ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού εντάχθηκαν στον ενδεικτικό κατάλογο των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας το 2003. Το 2014 ο κατάλογος αναθεωρήθηκε προκειμένου -όπως ανέφερε η κ. Μενδώνη- να εκπροσωπηθούν πληρέστερα τα κορυφαία μνημεία του μινωικού πολιτισμού. Αποφασίστηκε, λοιπόν, «η μετατροπή της προαναφερθείσας υποψηφιότητας της Κνωσού σε σειριακή, προκειμένου να εκπροσωπηθούν τα μεγάλα ανακτορικά κέντρα, η Κνωσός, η Φαιστός, τα Μάλια, η Ζάκρος και η Κυδωνία», ενώ προσετέθη και η Ζώμινθος επειδή οι ανασκαφές στην περιοχή έδωσαν σημαντικά ευρήματα. Ωστόσο, «μόλις το 2017 ξεκίνησαν οι απαραίτητες ενέργειες για τη σύνταξη του φακέλου υποψηφιότητας».
Βαρύνοντα λόγο στην απόφαση να διευρυνθεί ο φάκελος της υποψηφιότητας της Κνωσού έπαιξαν οι παρεμβάσεις γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο που «δημιούργησαν προβλήματα στην εικόνα του». Είναι γνωστό πως για την ένταξη ενός μνημείου στον κατάλογο της Ουνέσκο τίθενται πολύ αυστηρές προϋποθέσεις (τις ανέφερε η κ. Μενδώνη). Οπως είναι η αξία του μνημείου, η διασφάλιση της αυθεντικότητάς του, η σαφής οριοθέτηση και η ζώνη προστασίας του, η ύπαρξη διαχειριστικού σχεδίου, η καταγραφή των παραγόντων που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά το πολιτιστικό αγαθό κ.ά. Στην ομιλία του ο κ. Ηγουμενίδης αναφέρθηκε εμμέσως στα θέματα που επηρέασαν την εικόνα της Κνωσού. «Πιστεύω», σημείωσε ο βουλευτής, «ότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ο ανθρώπινος παράγοντας με βάρβαρο τρόπο ακυρώνει τις προσπάθειες για την ένταξη ενός μνημείου».
«Αυτός ήταν ο λόγος που πήγαμε στη σειριακή εγγραφή», απάντησε η κ. Μενδώνη, «άσχετα εάν τελικά η σειριακή εγγραφή μπορεί να λειτουργήσει συντριπτικά υπέρ της ανάδειξης του μινωικού πολιτισμού, διότι αυτό το οποίο αποδεικνύει είναι ότι στην Κρήτη δεν έχουμε μία Κνωσό μόνο, αλλά έχουμε πολύ σημαντικά και σοβαρά ανακτορικά κέντρα που παρήγαγαν τον πολιτισμό τον οποίο όλοι θαυμάζουμε».
Προκειμένου να ολοκληρωθεί ο φάκελος της υποψηφιότητας και να κατατεθεί πρέπει να επιλυθούν μία σειρά από προβλήματα.
Σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού, στις 24 Απριλίου 2019 υπεγράφη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Κρήτης, με προϋπολογισμό 140.000 ευρώ. Ωστόσο, μέχρι τις εκλογές δεν προκηρύχθηκαν οι προσλήψεις του προσωπικού που προέβλεπε η σύμβαση… Η υπουργός Πολιτισμού χαρακτήρισε «αρκετά ξεπερασμένο» τον προγραμματισμό σημειώνοντας ότι αν χρειαζόταν προσωπικό αυτό μπορούσε να αντιμετωπιστεί από το υπ. Πολιτισμού, χωρίς προσλήψεις. «Αυτό δεν έγινε με αποτέλεσμα να έχουμε καθυστερήσει πολύ», σημείωσε και πρόσθεσε: «Αυτήν τη στιγμή είμαστε σε μια φάση να απομπλέξουμε τη διαδικασία ώστε το υπουργείο Πολιτισμού να διαθέσει εκείνο κονδύλια για την πρόσληψη προσωπικού και τα χρήματα της προγραμματικής σύμβασης να πάνε σε γενικότερα θέματα, όπως είναι οι τοπογραφήσεις…».
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου