Στο πλευρό του έξι ακόμα καταξιωμένοι Ελληνες εικαστικοί που προσεγγίζουν το ίδιο θέμα ο καθένας με τον τρόπο του. Πρόκειται για τους Κορνήλιο Γραμμένο, Μαριλένα Ζαμπούρα, Πελαγία Κυριαζή, Μιχάλη Μανουσάκη, Αιμιλία Παπαφιλίππου, Παναγιώτη Τανιμανίδη.

Η ιδέα να ανοίξει η έκθεση και να εξελιχθεί σε ομαδική από ατομική, που ήταν η αρχική πρόταση, οφείλεται στον Δημοσθένη Δαββέτα, ο οποίος όντας βαθιά πολιτικό όν, θέλησε να δώσει βήμα και σε άλλους σημαντικούς Ελληνες εικαστικούς να παρουσιάσουν τη δουλειά τους στο εξωτερικό:«επειδή ζω και δουλεύω στο εξωτερικό και είμαι πολίτης του κόσμου, έχω συχνά την ευκαιρία να κάνω ατομικές εκθέσεις. Θέλησα να δώσω την ευκαιρία και σε άλλους άξιους συναδέλφους, φίλους εικαστικούς, να παρουσιάσουν το έργο τους στο εξωτερικό, καθώς λειτουργώ πάντα με γνώμονα την προβολή της χώρας μου και των άλλων καλλιτεχνών, στους οποίους πρέπει να δίνουμε βήμα έκφρασης. Για μένα ήταν μια άσκηση πολιτικής».

Μιλώντας για τον τίτλο και το ύφος της έκθεσης ο Δημοσθένης Δαββέτας επισημαίνει: «Ο τίτλος “Soleil Noir” γεννήθηκε στο μυαλό μου όταν είχα διαβάσει το βιβλίο του Ζορζ Μπατάιγ “Ο μαύρος ήλιος”. Αργότερα διάβασα το βιβλίο “Περί Μελαγχολίας” του Αριστοτέλη, ο οποίος έβρισκε τη μελαγχολία κάτι το ιδιοφυές. Στη συνέχεια διάβασα και άλλους μεγάλους συγγραφείς και είδα ότι η μελαγχολία είναι κάτι που μπορεί να φαίνεται μαύρο, αλλά εμπεριέχει πολύ φως. Οι τραγικοί δημιουργοί και ποιητές, οι φιλόσοφοι έχουν γράψει περί μελαγχολίας απίθανα κείμενα. Κάνω διάκριση της μελαγχολίας από την κατάθλιψη, η οποία είναι ψυχιατρικό φαινόμενο. Ή μελαγχολία δεν είναι ασθένεια. Οπως περιγράφει και ο Αριστοτέλης στα “Μικρά Φυσικά”, αλλά και όπως έχουμε διαβάσει γενικότερα, μελαγχολία είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει ένα και να ενωθεί με το σύμπαν. Πρόκειται για μια ενεργητική δράση και νοσταλγία, η οποία θέλει τον άνθρωπο να ξαναγίνεται ένα με τον κόσμο, όπως συνέβαινε όταν ήταν στην κοιλιά της μάνας του, ή λίγο αργότερα, όταν παιδί σήκωνε τα χέρια του και νόμιζε ότι έπιανε τα αστέρια».

Μιλάτε για την αθωότητα της παιδικής ηλικίας που εξακολουθεί ίσως να υπάρχει στον καλλιτέχνη;

Πράγματι, αυτήν την αθωότητα ορισμένοι δημιουργοί την έχουν ακόμα μέσα τους. Αυτή όμως η αθωότητα συγκρούεται με την πραγματικότητα. Η αδυναμία του ανθρώπου να ενωθεί με το όλον δημιουργεί δύο πράγματα. Ή μια υπαναχώρηση από τη ζωή, μια εγκατάλειψη με οποιεσδήποτε δυσάρεστες συνέπειες όπως συμβιβασμό, ή κυρίως μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για τη δημιουργία μιας μορφής τέχνης. Ο δεύτερος δρόμος είναι ο πιο υγιής και σ’ αυτόν αναφερόμαστε. Πάνω σ’ αυτήν την προβληματική που με βασάνιζε ως στοχαστή και ποιητή, αλλά και ως άνθρωπο που ασκεί τη φιλοσοφική γλώσσα βασίστηκαν ο τίτλος και η ιδέα της έκθεσης. Ετσι το πρόβλημα αυτό μεταφέρθηκε και στη ζωγραφική και πλέον το αντιμετώπισα ως εικαστικός δημιουργώντας έργα με τριχρωμίες ή τετραχρωμίες. Το 3 και το 4 είναι επίσης αριθμοί που εμπεριέχουν συμβολισμούς.

Τα έργα έγιναν ειδικά για την έκθεση;

Τα έργα είναι πρωτογενή, σύγχρονα και έγιναν με αφορμή την ιδέα της έκθεσης «Ο μαύρος ήλιος», που κατ’ επέκταση είναι η μελαγχολία, αλλά η ενεργητική μελαγχολία. Τη μελαγχολία τη χωρίζω σε δύο μέρη, την ενεργητική και την παθητική. Η παθητική είναι η αυτοκαταστροφική, που σε κάνει να μην ζεις τη ζωή και να απομακρύνεσαι από τον εαυτό σου και αυτή η μαύρη ενέργεια να γυρίζει εναντίον του εαυτού σου. Η ενεργητική μελαγχολία είναι αυτή που βγαίνει προς τα έξω, η εξωστρεφής μελαγχολία. Τότε η απαισιοδοξία γίνεται φως, το οποίο δίδεται μέσω της τέχνης και η μελαγχολία εξαγνίζεται. Οι εικαστικοί που συμμετέχουν ανταποκρίθηκαν με θέρμη στην ιδέα της έκθεσης που έχει ήδη προκαλέσει αίσθηση στο Παρίσι. Στόχος είναι αυτή η έκθεση να ταξιδέψει και να έρθει και στην Ελλάδα.

Τελικά ο ήλιος θα λάμψει;

Ο ήλιος είναι πάντα λαμπερός, ακόμα και όταν είναι μελαγχολικός…

Πώς διαβαθμίζετε τις πολλές ενασχολήσεις σας;

Πιστεύω στη σφαιρική τέχνη και έκφραση. Πρότυπά μου είναι πάντα ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και ο Γιόζεφ Μπόις ο οποίος ήταν και δάσκαλός μου. Πιστεύω στον πολυεκφραστικό άνθρωπο. Θεωρώ ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι μόνο ειδικευμένος. Δεν πιστεύω στην ειδίκευση. Πιστεύω στο σφαιρικό πάθος που όταν γίνει ειδικό, μπορεί να αγγίξει μέσα από την ειλικρίνεια, τη γνησιότητα και τη γνώση, τη μοναδικότητα. Αυτή τη μοναδικότητα αναζητούμε μέσω της τέχνης…

Η έκθεση στην Πανεπιστημιακή Γκαλερί του IESA στο Παρίσι διαρκεί έως τις 12 Οκτωβρίου.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]