«Ογδόντα χρόνια μετά, θυμόμαστε και υποσχόμαστε: στην Ακρόπολη και ολόκληρη την Ελλάδα θα κυματίζει παντοτινά μόνο η γαλανόλευκη της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας», έγραψε ο πρωθυπουργός.

Ογδόντα χρόνια μετά, θυμόμαστε και υποσχόμαστε: στην Ακρόπολη και ολόκληρη την Ελλάδα θα κυματίζει παντοτινά μόνο η γαλανόλευκη της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. pic.twitter.com/8wmV0WEBd2

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 30, 2021

Ήταν πριν από 80 χρόνια όταν οι φοιτητές Μανώλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας προέβησαν σε μία ηρωική πράξη που μέχρι σήμερα προκαλεί παγκόσμιο θαυμασμό. Οι δύο νεαροί είχαν ανέβει στον βράχο στην Ακρόπολη και κατέβασαν την ναζιστική σημαία.

Το παράτολμο σχέδιο γεννήθηκε στο μυαλό των δύο φοιτητών ενώ βρίσκονταν στο Ζάππειο και αντίκρισαν την Ακρόπολη. Οι δυο τους στρώθηκαν στη δουλειά και αποφάσισαν να βρουν ένα τρόπο προκειμένου να κατέβει η γερμανική σημαία από την Ακρόπολη. Πήγαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβασαν ό,τι σχετικό με τον Ιερό Βράχο. Στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια ανακάλυψαν όλες τις σπηλιές και τις τρύπες της Ακρόπολης. Γρήγορα, αντιλήφθηκαν ότι η μόνη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν για να μην γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς φρουρούς ήταν μέσω του Πανδρόσειου Άντρου.

Στις 30 Μαΐου 1941, οι 19χρονοι σκαρφάλωσαν στον Ιερό Βράχο και κατευθύνθηκαν προς την Ακρόπολη. Στόχος τους ήταν να κατεβάσουν τη σημαία του Γ’ Ράιχ προκειμένου να καταδείξουν την αντίσταση στη γερμανική κατοχή.

Ώρα 9:30 το βράδυ. Η μικρή φρουρά της Ακρόπολης βρίσκεται στα Προπύλαια. Ο Γλέζος και ο Σάντας πηδούν τα σύρματα, σέρνονται ως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και χρησιμοποιούν τις σκαλωσιές των αρχαιολόγων προκειμένου να ανεβούν.

Οι δύο φοιτητές τα κατάφεραν χωρίς οι φρουροί να καταλάβουν το παραμικρό. Τότε η κίνηση τους ήταν αρκετή για να αναπτερωθεί το ηθικό των Ελλήνων αφού είχε ήδη συμπληρωθεί ένας μήνας από την κατάκτηση της Αθήνας από τους ναζί.

Η πράξη τους ενέπνευσε τους Έλληνες που αντιστέκονταν ενάντια στον κατακτητή, ενώ καθιέρωσε και τους δύο ως σύμβολα αντίστασης κατά της χιτλερικής κατοχής. Ο Γάλλος στρατηγός Ντε Γκολ χαρακτήρισε τον Μανώλη Γλέζο «πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης».

Μανώλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας καταδικάστηκαν ερήμην σε θάνατο για την πράξη τους από το γερμανικό στρατοδικείο. Οι Αρχές τους αναζητούσαν για ένα χρόνο μέχρι που τελικά συνελήφθησαν στις 24 Μαρτίου του 1942 και οδηγήθηκαν στις φυλακές Αβέρωφ. Στις φυλακές ο Γλέζος προσβλήθηκε από φυματίωση βαριάς μορφής και αφέθηκε ελεύθερος.

«Φτάσαμε στα σπίτια μας, καθησυχάσαμε τους δικούς μας που μας περίμεναν γεμάτοι αγωνία μη ξέροντας πού είμαστε. Όλη τη νύχτα δεν κοιμήθηκα. Και το πρωί ήρθε ο Μανώλης και ανεβήκαμε στην ταράτσα του σπιτιού μου και κοιτούσαμε την Ακρόπολη. Μέχρι τις 11 π.μ. της 31ης δεν υπήρχε σημαία στην Ακρόπολη, όπως έλεγαν τώρα τελευταία μετά την απελευθέρωση οι Έλληνες φύλακες της Ακροπόλεως. Η γερμανική φρουρά, η οποία απετελείτο από 20 περίπου άνδρες τα είχε χάσει. Πανικός στο γερμανικό στρατηγείο. Οι κούρσες πήγαιναν κι έρχονταν. Τι έγινε η πολεμική τους σημαία; Ποιος τόλμησε να την πειράξει; Κατά τις 11 η ώρα πήγαν και βάλαν μιαν άλλη στη θέση της πιο μικρή», διηγήθηκε ο Απόστολος Σάντας για εκείνη τη μέρα.