Εκπρόσωποι των θεσμών, οι οποίοι ολοκλήρωσαν χθες το μεσημέρι τις συναντήσεις στην Αθήνα στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης, ομολογούσαν ότι γνώριζαν μεν την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να αναλώσει το διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο του 2019 σε μέτρα ελάφρυνσης και την πρόθεση αναστροφής του μέτρου του αφορολόγητου. Τα μέτρα που παρουσιάστηκαν ήταν κοστολογημένα -σημείωναν οι ίδιοι κύκλοι-, αλλά ο δημοσιονομικός χώρος δεν έχει ακόμη πιστοποιηθεί.

Δήλωναν, ωστόσο, αιφνιδιασμένοι για παρεμβάσεις όπως ο λογαριασμός εγγύησης πρωτογενών πλεονασμάτων ώστε να υπάρχει ένας υβριδικός δημοσιονομικός στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, από το οποίο το 2,5% θα προκύπτει από την δημοσιονομική διαχείριση και 1% θα είναι εγγυημένο σε έναν κλειστό λογαριασμό.

Επίσης, δεν είχαν μάθει και το σχέδιο και για τα υπόλοιπα μέτρα που μπήκαν στο πακέτο του 2020, όπως η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών και η μείωση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ.

Μέχρι στιγμής, στο θέμα τοποθετήθηκε το βράδυ της Τρίτης διά εκπροσώπου του ο ESM, θυμίζοντας ότι δεν έχει αλλάξει τίποτα στη δέσμευση των ελληνικών αρχών για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ ως το 2022.

Κατά το χθεσινό κλείσιμο των συναντήσεων είχε οριστικοποιηθεί η κοστολόγηση των μέτρων του 2019, δηλαδή η μείωση του ΦΠΑ σε τρόφιμα, εστίαση και ενεργειακά προϊόντα, και η 13η σύνταξη, αλλά όχι και το πακέτο του 2020.

Το πακέτο του επόμενου χρόνου, με σημείο αναφοράς την αναστροφή του μέτρου για τη μείωση του αφορολόγητου, δεν συζητήθηκε επί της ουσίας, καθώς είναι πολύ νωρίς για να γίνουν εκτιμήσεις σχετικά με τον πραγματικό δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει για τον επόμενο χρόνο.

Το επόμενο διάστημα οι επαφές εξ αποστάσεως θα συνεχιστούν για τα μέτρα του 2019, αφού, παρά τις ανακοινώσεις της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018, για το 2019 υπάρχουν μόνο οι ελληνικές προβλέψεις σε ό,τι αφορά την υπέρβαση του 3,5%.

Δικαστικές αποφάσεις

Κατά τις συναντήσεις οι εκπρόσωποι της Ε.Ε. και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας έθεσαν δύο βασικά δημοσιονομικά θέματα. Το απόθεμα που θα πρέπει να υπάρχει για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις από δικαστικές αποφάσεις για αναδρομικά μισθών και συντάξεων, αλλά και η επίτευξη υπερπλεονασμάτων με τη συνεχή υποεκτέλεση των Προγραμμάτων Δημοσίων Επενδύσεων. Και αυτό το θέμα δεν έκλεισε, αφού η ελληνική πλευρά δεν ήταν έτοιμη να παρουσιάσει τα σχέδιά της για το 2019 και το 2020.

Συμφωνήθηκε, συνεπώς, το επόμενο διάστημα να υπάρξει επαρκής ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών ώστε να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα και γνώμη της Επιτροπής για τον προγραμματισμό των μέτρων για το 2019 και το 2020 και τα πραγματικά περιθώρια για την υλοποίησής τους.

Για τον λόγο αυτό και η ανακοίνωση μετά το τέλος των συναντήσεων μπορεί να μεταφραστεί σε μια στάση αναμονής, σημειώνοντας ότι η αποστολή έλαβε υπόψη την ανακοίνωση νέων μέτρων, τα οποία θα αξιολογηθούν με βάση την τήρηση των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων και τη συνέπεια με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ελλάδα έναντι του Eurogroup για την περίοδο μετά το πρόγραμμα.

Σημειωνόταν, επίσης, ότι η αποστολή πραγματοποίησε επίσης απολογισμό της τρέχουσας κατάστασης όσον αφορά τη γενική δέσμευση για συνέχιση και ολοκλήρωση των βασικών μεταρρυθμίσεων που δρομολογήθηκαν βάσει του προγράμματος και ιδίως της προόδου σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των 15 ειδικών δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις για τα μέσα του 2019 που επισυνάπτονται στη δήλωση του Eurogroup του Ιουνίου 2018.

Αντίδραση

Πιο άμεση ήταν η αντίδραση των αγορών, οι οποίες μαζί με το κακό διεθνές κλίμα έδωσαν σκληρή απάντηση στην παροχολογία, δείχνοντας, αν μη τι άλλο, το πόσο ευάλωτη είναι ακόμη η ελληνική οικονομία.

Μία μέρα μετά την ανακοίνωση των μέτρων το ελληνικό δεκαετές ομόλογο διακινούνταν χθες στο 3,45%, από 3,35% μία ημέρα νωρίτερα, ενώ άνοδο είχε και η απόδοση του πενταετούς, που αυξήθηκε από το 2,25% στο 2,35%.

Μαζί με τη χρονική συγκυρία σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, οι εξελίξεις αναβάλλουν για καλύτερες μέρες την έκδοση του 7ετούς ομολόγου, που ήταν προγραμματισμένη για την περασμένη εβδομάδα, αλλά δεν αναμένεται να προχωρήσει ούτε και αυτή την εβδομάδα.

Παράλληλα με την αγορά χρήματος, και η αγορά κεφαλαίου αντέδρασε αρνητικά, με πτώση πάνω από 2% στο Γενικό Δείκτη και εξιλαστήρια θύματα και πάλι τις τραπεζικές μετοχές, που είχαν και χθες την «τιμητική» τους, με πτώσεις πάνω από το 4% για την Alpha Bank και πάνω από 7% για την Τράπεζα Πειραιώς.

Μπορεί οι επίσημοι δανειστές μετά την ολοκλήρωση του τρίτου Μνημονίου να θέλουν να δώσουν περιθώρια οικονομικής ελευθερίας στην Ελλάδα, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τις αγορές, οι οποίες έχουν επισημάνει εδώ και καιρό τις προκλήσεις της Ελλάδας εκτός Μνημονίων.

Μετά την υποβολή του σχεδίου του APS στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, ακολούθησε μια περίοδος ανόδου των τραπεζικών τίτλων. Τώρα όλοι αναμένουν την υλοποίηση του σχεδίου για αυτόματα μεγάλη μείωση των κόκκινων δανείων.

Διαφορετικά, θα ζήσουμε νέο «βομβαρδισμό» των τραπεζών, ανάλογο ή μεγαλύτερο αυτού που είχαμε τους πρώτους μήνες του χρόνου.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου