Βασική επιδίωξη, όπως αναφέρει αρμόδιο στέλεχος, είναι να διευρυνθεί η περίμετρος των αγαθών που θα ενταχθούν σε αυτό το «καθεστώς» προστασίας των καταναλωτών από τις πλασματικές εκπτώσεις.
Υπενθυμίζεται πως, στο πλαίσιο του μέτρου, οι επιχειρήσεις που προμηθεύουν το λιανεμπόριο μειώνουν την αρχική τιμή, δηλαδή την τιμή προ εκπτώσεων, πιστώσεων ή άλλων παροχών. Η μείωση ισούται κατ’ ελάχιστο με το 30% του αθροίσματος των πιστώσεων, εκπτώσεων ή άλλων παροχών που χορηγήθηκαν στο λιανεμπόριο το 2023 επί της αρχικής τιμής της 31ης Δεκεμβρίου 2023.
Η πρωτοβουλία τέθηκε σε ισχύ από την 1η.3.2024 και αφορά -προς το παρόν- στις εξής κατηγορίες αγαθών: απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (σε σκόνη, υγρό ή ταμπλέτες), απορρυπαντικά ρούχων για πλύσιμο στο χέρι, απορρυπαντικά πλυντηρίου πιάτων (σε σκόνη, υγρό ή ταμπλέτες), απορρυπαντικά για πλύση πιάτων και σκευών στο χέρι, καθαριστικά επιφανειών παντός είδους, χλωρίνες, σαμπουάν και conditioners (μαλακτικά μαλλιών), αφρόλουτρα, σαπούνια σε υγρή μορφή, σαπούνια σε στερεά μορφή, οδοντόκρεμες, βρεφικές και παιδικές πάνες και προϊόντα εμμήνου ρύσεως.
Τον πρώτο μήνα εφαρμογής του μέτρου καταγράφηκαν διψήφια ποσοστά μείωσης στις τιμές αγαθών από τις παρακάτω κατηγορίες προϊόντων: βρεφικές και παιδικές πάνες (-18,1%), σαμπουάν, αφρόλουτρα και conditioners (-17%), απορρυπαντικά πιάτων (-16%), καθαριστικά παντός είδους (-15,8%), απορρυπαντικά ρούχων (-15,6%), οδοντόκρεμες (-15,1%) και σαπούνια (-12,7%).
Στα αγαθά που εμπίπτουν στην πρωτοβουλία «…είχαν εντοπιστεί τα μεγαλύτερα προβλήματα και γι’ αυτό το λόγο ελήφθησαν τα μέτρα. Σε αυτά δραστηριοποιούνται κυρίως πολυεθνικές επιχειρήσεις με επώνυμα προϊόντα», ανέφερε χαρακτηριστικά στέλεχος του υπουργείου στον «Ε.Τ.». Εξήγησε, ακόμη, πως «δεν είναι όλες οι κατηγορίες προϊόντων κατάλληλες για να εφαρμοστεί το μέτρο». Ωστόσο, τα νωπά προϊόντα είναι μέσα σε αυτά που διερευνάται το ενδεχόμενο εφαρμογής.
Αναφορικά με την αποτελεσματικότητα του συνόλου των πρωτοβουλιών που έχει λάβει το υπουργείο Ανάπτυξης κατά της ακρίβειας επεσήμανε: «Αυτό που είδαμε είναι ότι έχουν (σ.σ.: τα μέτρα) αποτέλεσμα στις “προβληματικές” κατηγορίες. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και περιθώρια βελτίωσης».
Σημειώνεται πως για τα νωπά αγαθά «τρέχει» ακόμα ένα μέτρο, αυτό των «καθαρών» τιμών από το «χωράφι στο ράφι», το οποίο βρίσκει εφαρμογή σε μη επεξεργασμένα νωπά φρούτα και λαχανικά και σε μη επεξεργασμένο (εξαιρουμένης της κοπής) νωπό μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο, αρνί, κατσίκι και σε μη επεξεργασμένα, εξαιρουμένης της κοπής, νωπά ψάρια.
Βάσει αυτού, οι επιχειρήσεις που παράγουν ή εμπορεύονται τα παραπάνω αγαθά, τα πωλούν χωρίς να χορηγούν εκπτώσεις, πιστώσεις ή λοιπές παροχές σε άλλες επιχειρήσεις, που υπερβαίνουν, αθροιστικά, το 3% επί της τιμής πώλησης προ εκπτώσεων, πιστώσεων ή άλλων παροχών.
Τα «καλάθια» και οι καταγγελίες
Παράλληλα, παραμένουν σε ισχύ και άλλα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, όπως το «καλάθι του νοικοκυριού», το οποίο έχει παραταθεί έως τις 30.6.2024, η «μόνιμη μείωση τιμής», όπου περίπου 1.300 αγαθά πωλούνται τουλάχιστον κατά 5% φθηνότερα για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών, το τρίμηνο «μπλόκο» στις προωθητικές ενέργειες σε όσους προμηθευτές έχουν προβεί σε αδικαιολόγητες ανατιμήσεις (εξαιρούνται 44 κατηγορίες αγαθών με κοντινή ημερομηνία λήξης), το «πλαφόν» στο μικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα και τα «καλάθια» Πάσχα και νονών.
Οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται μέσω του εργαλείου σύγκρισης τιμών του ΥΠΑΝ (e-καταναλωτής) για την πιο συμφέρουσα επιλογή αγαθών. Επιπρόσθετα, στη γραμμή 1520 παρέχονται πληροφορίες για θέματα που αφορούν στην προστασία των καταναλωτών. Εφόσον το θελήσουν, μπορούν να υποβάλλουν καταγγελίες για παραβάσεις της σχετικής νομοθεσίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://kataggelies.mindev.gov.gr/.