Η άμυνα των οφειλετών από την ξαφνική αύξηση του χρέους βρίσκεται στην πρόληψη. Οσο νωρίτερα φρενάρουν την οφειλή τόσο πιο εύκολα θα τη ρυθμίσουν πληρώνοντας δόσεις που αντέχει η τσέπη τους.

Οι τόκοι προσαύξησης επιβάλλονται χωρίς κανένα όριο, καθώς όχι μόνο διπλασιάζουν την αρχική οφειλή, αλλά συνεχίζουν από εκεί και πάνω αυξάνοντας περαιτέρω το χρέος με γεωμετρική πρόοδο.

Εως το 2012 υπήρχε οροφή στον ανατοκισμό των οφειλών στα ταμεία που σταματούσε στο 100%, δηλαδή οφειλή των 5.000 ευρώ έφτανε στα 10.000 ευρώ με τις προσαυξήσεις και πάγωνε σε αυτό το ποσό μέχρι να ρυθμιστεί, χωρίς να αυξάνεται περαιτέρω.

Από 1/1/2013, επί εποχής μνημονίων και κατ’ απαίτηση των δανειστών, καταργήθηκε το πλαφόν του 100% επί της αρχικής οφειλής και έκτοτε όλα τα ληξιπρόθεσμα χρέη προσαυξάνονται χωρίς όριο με ετήσιο επιτόκιο 8,5%.

Το αποτέλεσμα αυτής της αλλαγής δεν ήταν ορατό στα πρώτα χρόνια, αλλά φαίνεται σήμερα και καθιστά δυσχερή τη ρύθμιση οφειλών σε πάρα πολλές περιπτώσεις, καθώς πλέον τα χρέη του 2012 έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί και συνεχίζουν να αυξάνονται.

Για παράδειγμα:

*Αρχική οφειλή 5.000 ευρώ το 2012, που δεν είχε προσαυξήσεις με το παλιό καθεστώς αλλά άρχισε να «φορτώνει» τόκους χωρίς όριο από το 2013 και μετά, σήμερα έχει φτάσει στα 13.300 ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί κατά 170%!

*Ληξιπρόθεσμη οφειλή 8.000 ευρώ το 2012, που άρχισε να αυξάνεται ετησίως με τόκο 8,5% και χωρίς όριο από το 2013 και μετά, σήμερα έχει φτάσει στα 21.293 ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί κατά 166%.

*Παλιά οφειλή πριν απ’ το 2012, με αρχικό ποσό 5.000 ευρώ, που είχε φτάσει στα 10.000 ευρώ με τις προσαυξήσεις που ίσχυαν έως το 2012, συνέχισε να αυξάνεται ετησίως με τόκο 8,5% (επί του αρχικού ποσού) από το 2013 και μετά, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει φτάσει στα 18.300 ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί σε σχέση με το αρχικό ποσό κατά 266%.

Τέτοια χρέη γίνονται μη διαχειρίσιμα, ενώ ακόμη και η ρύθμισή τους με 12 ή 24 μηνιαίες δόσεις απαιτεί την καταβολή υψηλών ποσών.

Ο «χρυσός κανόνας» που πρέπει να τηρούν οι οφειλέτες είναι να μην αφήνουν να ξεφύγουν οι οφειλές τους ή τουλάχιστον να μη δημιουργούν νέα χρέη πάνω στα παλιά.

Για να το πετύχουν αυτό θα πρέπει να εκμεταλλευτούν τις υπάρχουσες ρυθμίσεις ώστε να προλάβουν την αύξηση του χρέους που από ένα σημείο και μετά «τρέχει» με μεγάλη ταχύτητα.

Ειδικά μετά το πάγωμα του επιτοκίου ρύθμισης στο 5,5% που θα ισχύει έως τον Σεπτέμβριο του 2025, οι μικροί οφειλέτες που χρωστούν στον ΕΦΚΑ 5.000-15.000 ευρώ έχουν συμφέρον να μπουν σε ρύθμιση.

Οσοι δεν μπουν σε ρύθμιση χάνουν διπλά: Αφενός θα επιβαρυνθούν με προσαυξήσεις στις κύριες οφειλές, στις οποίες ο τόκος τρέχει με 8,5% και αφετέρου, όταν αποφασίσουν να μπουν σε ρύθμιση, οι οφειλές τους θα έχουν ήδη αυξηθεί σημαντικά, καθιστώντας πιο ακριβές τις δόσεις για τη ρύθμισή τους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Μεγαλύτερα «καπέλα» σε αρρύθμιστες οφειλές

Ο μόνος τρόπος για να προλάβουν οι μικροοφειλέτες την υπέρμετρη αύξηση των χρεών τους είναι να τα βάλουν σε ρυθμίσεις 12 ή 24 δόσεων. Οσο νωρίτερα τις αξιοποιήσουν τόσο πιο γρήγορα θα καταφέρουν να θέσουν υπό έλεγχο την οφειλή τους.

Οι ρυθμίσεις συμφέρουν γιατί η επιτοκιακή επιβάρυνση στο ποσό της ρύθμισης είναι 5,5%, ενώ η αρρύθμιστη οφειλή επιβαρύνεται ετησίως με προσαύξηση 8,5%.

Για παράδειγμα:

1) Οφειλή 6.000 ευρώ που θα ρυθμιστεί σε 12 δόσεις με επιτόκιο 5,5% θα επιβαρυνθεί κατά 180 ευρώ από τόκους. Η τελική ρυθμιζόμενη οφειλή θα ανέλθει στα 6.180 ευρώ, με μηνιαία δόση 515 ευρώ. Αν η οφειλή μείνει αρρύθμιστη, τότε με τις προσαυξήσεις ενός έτους θα φτάσει στα 6.510 ευρώ.

2) Οφειλή 6.000 ευρώ που θα ρυθμιστεί σε 24 δόσεις με επιτόκιο 5,5% θα επιβαρυνθεί κατά 350 ευρώ από τόκους. Η τελική ρυθμιζόμενη οφειλή θα ανέλθει στα 6.350 ευρώ με μηνιαία δόση 265 ευρώ. Αν το χρέος μείνει αρρύθμιστο, θα αρχίσει να επιβαρύνεται με τόκο 8,5%, οπότε μετά από 12 μήνες η οφειλή των 6.000 ευρώ θα έχει φτάσει στα 6.510 ευρώ και σε 24 μήνες θα είναι 7.063 ευρώ.

3) Οφειλή των 30.000 ευρώ που θα ρυθμιστεί σε 24 δόσεις με επιτόκιο 5,5% θα επιβαρυνθεί κατά 1.749 ευρώ από τόκους. Η τελική ρυθμιζόμενη οφειλή θα ανέλθει στα 31.749 ευρώ, με μηνιαία δόση 1.323 ευρώ. Αν η οφειλή μείνει αρρύθμιστη, τότε με τις προσαυξήσεις μέσα σε δυο χρόνια θα φτάσει στα 35.317 ευρώ.

Πώς οι οφειλές αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο

Οταν μία οφειλή μένει απλήρωτη στον ΕΦΚΑ, «φορτώνεται» με τόκο 8,5% κάθε χρόνο. Η επιβάρυνση υπολογίζεται πάνω στο αρχικό ποσό τον πρώτο χρόνο και στη συνέχεια πάνω στο χρέος μαζί με τους τόκους. Η προσαύξηση κάθε έτους επιβάλλεται πάνω στην οφειλή έτσι όπως έχει διαμορφωθεί με τις προσαυξήσεις που έχουν ήδη επιβληθεί.

Για παράδειγμα:

1. Αρχικό χρέος 3.000 ευρώ το 2012 υπερδιπλασιάστηκε με τις προσαυξήσεις και σήμερα ανέρχεται στα 7.985 ευρώ (+166%). Αν η οφειλή μείνει αρρύθμιστη, τότε μέσα σε 4 χρόνια θα έχει αυξηθεί κατά 269% σε σχέση με το 2012 και θα διαμορφωθεί στα 11.066 ευρώ. Ενώ έως το 2030 η οφειλή των 3.000 ευρώ θα έχει αυξηθεί κατά 335% και θα έχει φτάσει στα 13.027 ευρώ.
2. Αρχικό χρέος 5.000 ευρώ το 2012 σήμερα έχει φτάσει στα 13.308 (+166%) και αν μείνει αρρύθμιστο έως το 2028, θα έχει αυξηθεί κατά 269% σε σχέση με το 2012 και θα διαμορφωθεί στα 18.444 ευρώ. Αν δεν ρυθμιστεί ούτε έως το 2030, θα έχει φτάσει στα 21.712 ευρώ.
3. Αρχικό χρέος 10.000 ευρώ το 2012 σήμερα έχει φτάσει στα 26.617 (+166%). Αν μείνει αρρύθμιστο έως το 2028, θα φτάσει στα 36.887 ευρώ, ενώ έως το 2030 θα έχει εκτοξευθεί στα 43.425 ευρώ.
4. Αρχικό χρέος 15.000 ευρώ το 2012 έχει φτάσει σήμερα με τις προσαυξήσεις στα 39.925 ευρώ. Αν μείνει αρρύθμιστο έως το 2028, θα φτάσει στα 55.391 ευρώ, ενώ έως το 2030 θα έχει εκτοξευθεί στα 65.137 ευρώ.

Ρύθμιση χρεών στα ταμεία σε 12 δόσεις

Ρύθμιση χρεών στα ταμεία σε 24 δόσεις