Σε τρεις βασικές μεταρρυθμίσεις, που αφορούν το Δημόσιο, τα εργασιακά και την ηλεκτρονική πλατφόρμα των πλειστηριασμών, η ελληνική πλευρά έχει ήδη δεσμευτεί ότι:
– Θα ψηφιστούν οι διατάξεις που θα αλλάξουν στο συνδικαλιστικό νόμο σχετικά με τις προϋποθέσεις για την κήρυξη απεργίας μετά τη συμφωνία που υπήρξε για το θέμα την περασμένη Τετάρτη.
– Θα προχωρήσει και θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και η ενεργοποίηση του σχεδίου κινητικότητας στο Δημόσιο μαζί με τις κρίσεις των γενικών διευθυντών και τη διενέργεια των διαγωνισμών για τις θέσεις των γενικών γραμματέων.
– Ως τις 29 Νοεμβρίου θα έχουμε πλήρη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
Παράλληλα βέβαια αναλήφθηκαν υποχρεώσεις για ολοκλήρωση τουλάχιστον των 70 από τα συνολικά 95 προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης, τα 27 από τα οποία αφορούν τις αποκρατικοποιήσεις.
Τα προβλήματα
Τα δύο μεγάλα προβλήματα που προέκυψαν κατά τις διαπραγματεύσεις της προηγούμενης εβδομάδας ήταν η αναμόρφωση των κοινωνικών επιδομάτων και ο χώρος της ενέργειας. Η αναμόρφωση των επιδομάτων επικεντρώνεται στα οικογενειακά, όπου υπάρχει και η μεγαλύτερη δαπάνη. Οι θεσμοί επιμένουν να αυξηθούν τα επιδόματα για τις οικογένειες με ένα ή δύο παιδιά και να μειωθούν αντίστοιχα τα πολυτεκνικά. Η ελληνική πλευρά προσπάθησε να πείσει ότι τα επιδόματα για το ένα ή τα δύο παιδιά μπορεί να αυξηθούν χωρίς να έχουμε περικοπές στα πολυτεκνικά επιδόματα αφού η περικοπή που θα αποφασιστεί (υπολογίζεται περίπου στα 160 – 200 εκατ. ευρώ) μπορεί να επιδοτηθεί από την εξοικονόμηση που προέκυψε από την ανασκόπηση δαπανών (spending review). Το πρόβλημα είναι ότι οι δανειστές διαπίστωσαν πως δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για τα χρήματα που εξοικονομήθηκαν από τη διαδικασία και έτσι οι αποφάσεις παραπέμφθηκαν για τον Νοέμβριο.
Το «κλειδί» για να εγκρίνουν οι δανειστές την καταβολή του μερίσματος θα είναι η πορεία εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου
Στο χώρο της ενέργειας υπάρχουν δύο προβλήματα. Το πρώτο και πιο γνωστό είναι η δέσμευση για την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ σε ιδιώτες ώστε να μειωθεί το δυναμικό της ΔΕΗ κατά 40%. Η έρευνα αγοράς που έγινε τον Σεπτέμβριο έδειξε ότι για να μπουν σε διαγωνισμούς οι ιδιώτες θα πρέπει να βγουν στο σφυρί και οι κερδοφόρες μονάδες της επιχείρησης και όχι μόνο μονάδες οι οποίες θα τεθούν εκτός λειτουργίας το 2020, όπως σχεδίαζε το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Σε ό,τι αφορά τη ΔΕΠΑ, εν όψει της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου από 1ης/1/2018 θα πρέπει η δημόσια επιχείρηση αερίου, η οποία βαίνει προς αποκρατικοποίηση, να μειώσει το ποσοστό της στη λιανική πουλώντας τις δύο από τις τέσσερις εμπορικές εταιρίες παροχής αερίου (ΕΠΑ) σε ιδιώτες. Και τα θέματα της ενέργειας παραπέμφθηκαν για τον Νοέμβριο.
Το μέρισμα
Η καταρχήν έγκριση των προβλέψεων του υπουργείου Οικονομικών για πρωτογενές πλεόνασμα 2,8% του ΑΕΠ για το 2017 και 3,56% του ΑΕΠ για το 2018 θα επανεξεταστεί τον Νοέμβριο. Τότε θα υπάρχουν στοιχεία και για τα έσοδα του Οκτωβρίου ώστε να αποδειχθεί στην πράξη αν η τρύπα των 2,4 δισ. ευρώ στα έσοδα του Σεπτεμβρίου είναι συγκυριακή ή τελικά ένα μέρος της είναι μόνιμο. Στην κατεύθυνση αυτή κρίσιμο θα είναι το στοίχημα της είσπραξης 15 δισ. ευρώ από άμεσους και έμμεσους φόρους μέχρι και το τέλος του χρόνου.
Οι δανειστές δέχθηκαν ότι και για φέτος το υπουργείο Οικονομικών θα καταφέρει να υπερβεί το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 1,8 δισ. ευρώ που προήλθε από την υπερφορολόγηση και του 2017. Ωστόσο, το υπουργείο υπολογίζει ότι περίπου 820 εκατ. ευρώ (0,45% του ΑΕΠ) θα πρέπει να μείνουν ως περιθώριο ασφαλείας για να καλύψει μια εκ των υστέρων αναθεώρηση από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. όπως αυτή που έγινε για το 2016 και η οποία χαμήλωσε το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,8% του ΑΕΠ από 4,2% του ΑΕΠ που είχε υπολογιστεί αρχικά.
Το υπόλοιπο ποσό θεωρητικά θα μπορέσει να μοιραστεί σε κοινωνικό μέρισμα καλύπτοντας είτε ένα επίδομα αντίστοιχο του περσινού για χαμηλοσυνταξιούχους είτε τις δύο τελευταίες δόσεις του ΕΝΦΙΑ (αν και αυτή η λύση έχει πολλά προβλήματα) ή να διοχετευτεί κεντρικά μέσω του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης.
Ως γνωστόν όμως η διανομή του κοινωνικού μερίσματος θα πρέπει να τύχει και της έγκρισης των θεσμών. Κλειδί για την απόφαση των δανειστών θα είναι η πορεία εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Τούτο διότι μπορεί μεν η δόση των 800 εκατ. ευρώ που εκταμιεύτηκε την Τρίτη να συνοδεύτηκε με στοιχεία υπεραπόδοσης από την ελληνική πλευρά, αφού το διάστημα Απριλίου-Σεπτεμβρίου αποπληρώθηκαν 1,52 δισ. αντί 1,2 δισ. που είχαμε δεσμευτεί, αλλά αυτό έγινε με μαζικές επιστροφές φόρων που δημιούργησαν την τρύπα των 2,4 δισ. στα έσοδα.
Επιπλέον οι θεσμοί είδαν με κακό μάτι το έκτακτο επίδομα του 2016 σε χαμηλούς συνταξιούχους και κατ’ επέκταση δεν θα δουν με καλό μάτι και την παρέμβαση σε έναν από τους πιο αποδοτικούς φόρους των Μνημονίων, τον ΕΝΦΙΑ. Το επόμενο διάστημα θα υπάρχει πυκνή επικοινωνία εξ αποστάσεως με τους θεσμούς για τα ανοιχτά θέματα με την ελπίδα τουλάχιστον τα πιο σοβαρά από αυτά να κλείσουν πριν από το τέλος Νοεμβρίου.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου